ปัญหาเกี่ยวกับบทบัญญัติที่รับรอง “เสรีภาพทั่วไป” ในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560

บทคัดย่อ

ข้อความคิดหลาย ๆ อย่างที่มีความยึดโยงมาจากหลักนิติรัฐและหลักประชาธิปไตยอย่างสากลถูกนำมาบัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญไทยหลายฉบับ แต่กลับปรากฏว่าข้อความคิดเหล่านั้นบ้างถูกนำมาปรับใช้หรือบ้างก็ถูกละเลยที่จะนนำมาปรับใช้อย่างไม่เป็นไปตามหลักนิติรัฐและหลักประชาธิปไตย อย่างสากล ซึ่งไม่อาจปฏิเสธได้ว่า เป็นปัญหาสำคัญของระบบรัฐธรรมนูญไทย โดยในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560 ซึ่งบังคับใช้อยู่ในปัจจุบันก็มีบทบัญญัติมาตรา 25 วรรค 1 ที่เป็นบทบัญญัติที่ได้รับการอธิบายจากฝ่ายคณะกรรมการร่างรัฐธรรมนูญว่าเป็นนวัตกรรมใหม่ของรัฐธรรมนูญ อันเป็นสิ่งที่ช่วยขยายความคุ้มครองสิทธิเสรีภาพของบุคคลโดยได้รับอิทธิพลมาจาก ข้อความคิดในเรื่อง “เสรีภาพทั่วไป” ในระบบของรัฐธรรมนูญในต่างประเทศ อย่างไรก็ดี มาตรา 25 วรรค 1 กลับมีความแตกต่างจากบทบัญญัติที่ว่าด้วย "เสรีภาพทั่วไป" ในระบบของรัฐธรรมนูญในต่างประเทศอย่างมีนัยยะสำคัญ

ในประการแรก เป็นเรื่องการใช้ถ้อยคำที่มีปัญหาในการสื่อถึงคุณค่าของสิทธิเสรีภาพในมาตราดังกล่าวว่ามีความยึดโยงกับศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์และสิทธิเสรีภาพในมาตราอื่น ๆ อย่างไร ในประการถัดมา เป็นเรื่องการใช้ถ้อยคำที่มีปัญหาในการสื่อถึงระดับความคุ้มครองของสิทธิเสรีภาพในมาตราดังกล่าวว่าได้รับการคุ้มครองในสถานะใดและขอบเขตที่จะได้รับการคุ้มครองแค่ไหน หรือในประการสุดท้าย เป็นเรื่องการใช้ถ้อยคำที่มีปัญหาในการกำหนดกรอบจำกัดสิทธิเสรีภาพในมาตราดังกล่าวว่ามีเนื้อหาและวิธีการที่สามารถจำกัดสิทธิเสรีภาพในมาตราดังกล่าวมีในระดับใด ซึ่งปัญหาที่ได้กล่าวมาแล้วนั้น สะท้อนให้เห็นนิติวิธีและคุณค่าในทางรัฐธรรมนูญไทยที่มีความแตกต่างจากหลักสากล โดยได้รับการยืนยันถึงความเป็นปัญหาของมาตราดังกล่าวโดยปริยายผ่านคำวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญ

ในการศึกษาถึงปัญหานี้ ได้ใช้วิธีการมุ่งพิจารณาจากถ้อยคำและตำแหน่งแห่งที่ โดยเปรียบเทียบกันระหว่างบทบัญญัติที่ว่าด้วย “เสรีภาพทั่วไป” ในระบบรัฐธรรมนูญต่างประเทศและระบบรัฐธรรมนูญไทยที่เกี่ยวข้อง เพื่อทำให้ปัญหาเกี่ยวกับบทบัญญัติที่รับรอง “เสรีภาพทั่วไป” ในรัฐธรรมนูญไทยมีความชัดเจนมากขึ้น และเพื่อค้นหาคุณค่าที่ไม่สอดคล้องกับหลักนิติรัฐและหลักประชาธิปไตยและซ่อนเร้นปะปนไปกับคุณค่าที่สอดคล้องกับหลักนิติรัฐและหลักประชาธิปไตยอยู่ในรัฐธรรมนูญไทยและนิติวิธีในทางรัฐธรรมนูญของไทยในเรื่อง “เสรีภาพทั่วไป”