ประเด็นกฎหมายในการควบคุมบุหรี่ไฟฟ้าและกรณีศึกษาต่างประเทศ

บทคัดย่อ

การควบคุมหรือการจัดการปัญหาบุหรี่ไฟฟ้าเป็นเรื่องที่มีความซับซ้อน มีความเกี่ยวข้องกับปัญหาต่าง ๆ ในหลายมิติ โดยเฉพาะปัญหาการใช้และการตีความกฎหมาย ปัญหาการบังคับใช้กฎหมาย การเผยแพร่ข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับบุหรี่ไฟฟ้าที่ไม่ถูกต้องแก่ประชาชน และการขายหรือโฆษณาทางสื่อออนไลน์ กฎหมายหรือประกาศหลายฉบับที่ควบคุมบุหรี่ไฟฟ้า ส่งผลทำให้บุหรี่ไฟฟ้าเป็นสินค้าต้องห้ามนำเข้า ห้ามขาย ห้ามให้บริการ  แต่ยังพบการขาย การทำตลาดบุหรี่ไฟฟ้าตามแหล่งชุมชนและสื่อออนไลน์อย่างแพร่หลาย  ปัญหาสำคัญคือการตีความพระราชบัญญัติศุลกากร พ.ศ. 2560 ที่ไม่ตรงตามเจตนารมณ์ของกฎหมาย ทำให้มีการดำเนินคดีแก่ผู้สูบหรือผู้ครอบครองเพื่อใช้งาน ซึ่งอาจเข้าข่ายเป็นการใช้อำนาจรัฐที่ไม่เป็นไปตามหลักความได้สัดส่วนตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560 และเป็นช่องทางแสวงหาประโยชน์โดยมิชอบของเจ้าหน้าที่ของรัฐบางราย  จึงควรมีการทบทวนการตีความกฎหมายศุลกากร  รัฐบาลควรคงนโยบายนห้ามนำเข้า ห้ามขายหรือให้บริการบุหรี่ไฟฟ้า เนื่องจากยังเป็นสินค้าที่ไม่ปลอดภัย และเพิ่มความเสี่ยงต่อสุขภาพของผู้ใช้และผู้อื่นหลายประการ นอกจากนี้ ควรมีการเสนอแก้ไขปรับปรุงกฎหมายที่เกี่ยวข้อง โดยเฉพาะพระราชบัญญัติควบคุมผลิตภัณฑ์ยาสูบ พ.ศ. 2560 โดยใช้กรณีศึกษาการควบคุมบุหรี่ไฟฟ้าในประเทศแคนาดา ออสเตรเลีย และสิงคโปร์เป็นแนวทางในการปรับปรุงกฎหมาย