การวิเคราะห์ตลาดที่ดิน ค่าธรรมเนียมโอนที่ดินและมาตรการแทรกแซงของรัฐบาล

บทคัดย่อ

บทความนี้เสนอผลการวิจัยตลาดที่ดินในประเทศไทยในช่วงปี พ.ศ. 2539-2560 โดยมีวัตถุประสงค์ 1) วิเคราะห์การเปลี่ยนแปลงและความผันผวนของมูลค่าการซื้อขายที่ดินในช่วงเวลาดังกล่าว 2) ศึกษาการแทรกแซงของรัฐบาลโดยการลดอัตราค่าธรรมเนียมโอนที่ดิน 3) วิเคราะห์ผลกระทบต่อการคลังท้องถิ่น การวิจัยประมวลข้อมูลตลาดที่ดินและสินเชื่ออสังหาริมทรัพย์ จากกรมที่ดิน ธนาคารแห่งประเทศไทยและสำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติเป็นข้อมูลรายไตรมาส เพื่อนำมาวิเคราะห์โดยใช้ แบบจำลองเศรษฐมิติและการวิเคราะห์เชิงคุณภาพจากการศึกษาเอกสาร ข้อมูลรวมทั้งการสัมภาษณ์เชิงลึก ผลการศึกษาพบว่า ก) มูลค่าการซื้อขายที่ดิน ช่วงปีดังกล่าวมีขนาดความผันผวนสูง ข) รัฐเข้าแทรกแซงในรูปของการลดค่าธรรมเนียมการโอนเพื่อกระตุ้นธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ ค) ผลกระทบทางบวกที่มีต่อตลาดที่ดินเกิดขึ้นในระยะสั้น แต่ในระยะต่อมามูลค่าการซื้อขายที่ดินลดลงอย่างเห็นได้ชัด ง) รัฐบาลควรชดเชยให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่รายได้ขาดหายไป