การศึกษาเปรียบเทียบสำนวนไทยและสำนวนรัสเซียที่มีคำเรียกสี

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ในการศึกษาความหมายของสำนวนรัสเซียและสำนวนไทยที่มีคำเรียกสี และศึกษาเปรียบเทียบภาพสะท้อนของธรรมชาติและสังคมวัฒนธรรมที่ปรากฏในสำนวนทั้งสองภาษานี้โดยนำเสนอผ่านพรรณนาวิเคราะห์ ผู้ศึกษาเก็บข้อมูลความหมายของสำนวนจากหนังสือสำนวนไทย 3 เล่ม และพจนานุกรมสำนวนในภาษารัสเซีย 1 เล่ม โดยเน้นกรณีศึกษาสำนวนเกี่ยวกับสี 4 สี ได้แก่ สีแดง สีเขียว สีขาว และสีดำ ประกอบไปด้วยเป็นข้อมูลสำนวนไทย 84 ข้อมูล และข้อมูลสำนวนรัสเซีย 89 ข้อมูล ผลการศึกษาพบว่า สีต่าง ๆ สะท้อนความหมายในเชิงสัญลักษณ์ที่หลากหลาย ในสำนวนไทยและรัสเซียสีแดง หมายถึง ความเหนือกว่า ความสวยงาม ความมีเกียรติ และความโชคดี สีเขียว หมายถึง ความโกรธและความโง่เขลา สีขาว หมายถึง ความดี ความสะอาด ความเป็นวีรบุรุษ ความขี้ขลาด และความแปลกแยก สีดำ หมายถึง ความเกลียดชัง ความผิด โชคร้าย และความสวยงาม หลายสำนวนของทั้งสองภาษามีการแทรกความหมายแฝงในเชิงบวกและลบ สำนวนไทยและสำนวนรัสเซียมีภาพสะท้อนในลักษณะร่วมกัน 4 ประการ คือ ภาพสะท้อนของธรรมชาติ  ภาพสะท้อนทางพฤติกรรมและอุปนิสัยของมนุษย์และสัตว์ ภาพสะท้อนทางวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของผู้คนในสังคมอดีต ภาพสะท้อนทางความเชื่อและศาสนา สำนวนไทยที่เกี่ยวกับสีมีภาพสะท้อนด้านธรรมชาติมากที่สุด ส่วนสำนวนรัสเซียที่เกี่ยวกับสีมีภาพสะท้อนด้านวิถีความเป็นอยู่ของผู้คนในสังคมมากที่สุด ผลของงานวิจัยสามารถนำมาประยุกต์ใช้ในการเรียนการสอนวิชาภาษารัสเซียและการสื่อสารระหว่างวัฒนธรรม