การศึกษากลวิธีการจัดรายการกีฬาทางช่องยูทูบในประเทศไทย

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1. ศึกษาเนื้อหารายการ 2. ศึกษาเอกลักษณ์ 3. กลวิธีการจัดรายการกีฬาทางช่องยูทูบ การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ใช้เครื่องมือวิจัยด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา (Textual analysis) โดยศึกษาช่องกีฬาทางยูทูบซึ่งแบ่งออกเป็น 2 ประเภทกีฬา ได้แก่ กีฬาประเภททีม คือ กีฬาฟุตบอลและกีฬาประเภทเดี่ยว คือ กีฬามวย โดยเลือกข้อมูลการนำเสนอเนื้อหารายการของผู้จัดรายการทางช่องยูทูบ จำนวน 2 ช่อง คือ 1) รายการขอบสนาม และ
2) รายการมวยไทยเงินล้าน โดยผู้วิจัยนำเนื้อหารายการมาวิเคราะห์ตามจำนวนบัญชีหมวดหมู่ของช่องรายการ

ผลการวิจัยช่องขอบสนาม พบว่า 1. มีเนื้อหารายการแบบเรื่องจริง จำนวน 11 รายการ และมีประเภทรายการแบ่งได้ 2 กลุ่ม คือ กลุ่มที่หนึ่ง การเล่าข่าว วิเคราะห์ข่าวกีฬาและวิพากษ์วิจารณ์ กลุ่มที่สอง รายการสัมภาษณ์ สนทนากลุ่ม การอภิปรายกลุ่ม ส่วนเนื้อหาประเภทให้ความบันเทิง 1 รายการ เป็นประเภทรายการเกมโชว์ตอบคำถามในรายการ 2. เอกลักษณ์รายการ พบว่า ผู้ดำเนินรายการมีการใช้ภาษาไทยชัดเจน น้ำเสียงดังกังวาน มีอารมณ์ขันและเป็นกันเอง ส่วนการแต่งตัวจะเน้นการสวมใส่เสื้อสโมสรฟุตบอลเป็นหลัก ส่วนเอกลักษณ์ด้านภาพและเสียงพบว่า ใช้ลักษณะการลำดับภาพแบบขยายเหตุการณ์ (Cut-in Shot) มากที่สุด รองลงมา คือ ภาพเสริมเหตุการณ์ (Cutaway Shot) และรองลงมา คือ ภาพขยายเรื่องราวของนักกีฬา (Action Shot)  ส่วนเสียงจะเน้นไปที่เสียงพูด (Speech) ของผู้ดำเนินรายการมากที่สุด รองลงมา คือ
เสียงดนตรี (Music) และเสียงประกอบ (Effect) พร้อมกับเสียงบรรยากาศของสนามแข่งขัน (Ambient) ช่องมวยไทยเงินล้าน 1. มีเนื้อหารายการแบบเรื่องจริงทั้งหมด จำนวน 6 รายการ โดยเน้นประเภทการรายงานข่าวและการนำเทปบันทึกมานำเสนอเป็นหลัก 2. เอกลักษณ์รายการ พบว่า ผู้ดำเนินรายการใช้อักขระภาษาไทยชัดเจนหนักแน่น และยังพบว่ามีน้ำเสียงติดสำเนียงท้องถิ่น โดยมีการแบ่งจังหวะประกอบการบรรยายเพื่อถ่ายทอดอารมณ์ให้ผู้รับชมคล้อยตาม ส่วนการแต่งตัวหากเป็นการถ่ายทอดสดผู้ดำเนินรายการจะใส่สูท แต่หากเป็นการบรรยายหรือการรายงานข่าวจะใส่เสื้อโปโลกีฬา ส่วนเอกลักษณ์ด้านภาพและเสียง พบว่า ใช้ลักษณะการลำดับภาพแบบขยายเรื่องราวของนักกีฬา (Action Shot) มากที่สุด รองลงมา คือ ภาพแบบขยายเหตุการณ์ (Cut-in Shot)  และรองลงมา คือ ภาพมุมกว้าง (Wide Shot)  ส่วนเสียงจะเน้นไปที่เสียงพูด (Speech) ของผู้ดำเนินรายการมากที่สุด รองลงมาคือ เสียงบรรยากาศ (Ambient) ของสนามแข่งขัน  3. กลวิธีการจัดรายการกีฬาทางช่องยูทูบพบว่า 1) การนำเสนอเนื้อหารายการ มีรูปแบบการนำเสนอ คือ (1) การสร้างความสนใจด้วยการตั้งชื่อคลิปรายการเพื่อให้ผู้รับชมติดตามเนื้อหา (2)การนำเสนอประธานของเนื้อหาที่กล่าวว่าบุคคลดังกล่าวเป็นใครและมีความเกี่ยวข้องอย่างไร (3) การสร้างคำถามด้วยการกำหนดประเด็นปัญหาเพื่อสร้างข้อสงสัยให้กับผู้ชม (4) การอธิบายเรื่องราวเพื่อขยายความของเนื้อหาที่บ่งบอกถึงสาเหตุและผลที่ทำให้เกิดเหตุการณ์ในการนำเสนอในแต่ละตอน  2) เอกลักษณ์การนำเสนอรายการกีฬา (1) เน้นการเสนอภาพประธานของเรื่องในหัวข้อคลิป โดยไม่ต้องลำดับภาพตามช่วงเวลา (2) การใช้เสียง นำเสนอ 3 เสียง ได้แก่ เสียงพูดหรือเสียงบรรยาย เสียงดนตรี และเสียงประกอบพิเศษ เพื่อสร้างอารมณ์สนุกสนานตื่นเต้น เร้าใจ (3) ผู้ดำเนินรายการ พูดภาษาไทยชัดเจน น้ำเสียงดี และรู้จักการให้น้ำหนักเสียงเพื่อสร้างการรับรู้ของผู้รับชมรับฟัง ส่วนการแต่งกาย รายการข่าวและรายการบรรยายกีฬาจะสวมใส่สูทเพื่อสร้างความน่าเชื่อถือและรายการพูดคุย สัมภาษณ์ อภิปรายจะเน้นการแต่งกายชุดกีฬาหรือชุดรายการเป็นหลัก