การอ้างถึงวรรณกรรมในพิธีกรรมของภาคใต้: กลวิธีการสื่อสารและความสำคัญต่อบทพิธีโนรา

Main Article Content

ชาญณรงค์ คงฉิม

บทคัดย่อ

กาญจนา แก้วเทพ และ สมสุข หินวิมาน. (2553). สายธารแห่งนักคิดทฤษฎี เศรษฐศาสตร์การเมืองกับ    สื่อการศึกษา. กรุงเทพฯ: ภาพพิมพ์.


ฉันทัส ทองช่วย. (2522). รามเกียรติ์กับวรรณกรรมในท้องถิ่นภาคใต้. (รายงานการวิจัย). สงขลา:


          มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ สงขลา.


ชำนาญ รอดเหตุภัย. (2522). รามเกียรติ์ปริทัศน์. กรุงเทพฯ: กรุงสยามการพิมพ์.


ณัฐพงศ บัวคง ประจักษ สายแสง. (2562). การเชื่อมโยงกับเบื้องบนในพิธีกรรมเหยียบเสน. วารสาร


มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี. 11(1), 165-190.


ณัฐวรรณ ชั่งใจ. (2566). วรรณกรรมการแสดง. (พิมพ์ครั้งที่ 6). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยรามคำแหง.


ตรีศิลป์ บุญขจร. (2553). ด้วยแสงแห่งวรรณคดีเปรียบเทียบ วรรณคดีเปรียบเทียบ: กระบวนทัศน์และวิธีการ.     กรุงเทพฯ : ศูนย์วรรณคดีศึกษา คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.


ธัญญะ บุญเกษม, ศุภชัย จันทร์สุวรรณ์ และสุขสันติ แวงวรรณ. (2566). อัตลักษณ์การรำโนราคล้องหงส์ของ


โนรา. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี. 14(2), 371-383


ธานีรัตน์ จัตุทะศรี. (2566). วรรณคดีพระราชนิพนธ์รัชกาลที่ 2. กรุงเทพมหานคร: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.


นพพร ประชากุล. (2552). ยอกอักษร ย้อนความคิด. กรุงเทพฯ: อ่าน, 2552.


พรเทพ โตชยางกูร. (2561). การอ้างถึงวรรณคดี นิทานไทยในนิราศสมัยใหม่: การสืบสานและการสร้างสรรค์.


          วารสารสหศาสตร์ คณะสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล. 18(2), 88-111.


พัชลินจ์ จีนนุ่น. (2565). การประกอบสร้างภาพลักษณ์ “ชุมชนภาคใต้” จากวรรณกรรมประวัติศาสตร์


          ชุดประวัติพัทลุง-ตรัง (ตอนต้น). (รายงานการวิจัย). สงขลา: มหาวิทยาลัยทักษิณ.


พิทยา บุษรารัตน์. 2539. ตำนานโนรา: ความสัมพันธ์ทางสังคมและวัฒนธรรมบริเวณ ลุ่มทะเลสาบสงขลา.


          (รายงานผลการวิจัย). สงขลา: มหาวิทยาลัยทักษิณ.


ไพโรจน์ ทองคำสุก. (2561). วรรณกรรมรามเกียรติ์พระราชนิพนธ์พระเจ้ากรุงธนบุรีสู่นาฏกรรม. วารสาร มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา. 12(2), 147-172.


มนตรี มีเนียม. (2560). วรรณกรรมการแสดง. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. 


รื่นฤทัย สัจจพันธุ์. (2553). อิทธิพลวรรณกรรมต่างประเทศที่มีต่อวรรณกรรมไทย. (พิมพ์ครั้งที่ 10).


          กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยรามคำแหง.


วันพระ สืบสกุลจินดา. (2566). เจาะลึกโขนละคร วังพระเจ้านครศรีธรรมราช จากกรุงธนบุรีถึงรัตนโกสินทร์.       สืบค้นเมื่อวันที่ 6 มกราคม 2568. จาก https://www.silpa-        mag.com/history/article_12725. วิไลลักษณ์ เล็กศิริรัตน์. (2548). “ศาสตราฉบับตำบลเขารูปช้าง.” วรรณกรรมทักษิณ วรรณกรรมคัดสรร


          เล่ม 2. กรุงเทพฯ: บริษัท อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง.


ศิราพร ณ ถลาง. (2557). ทฤษฎีคติชนวิทยา วิธีวิทยาในการวิเคราะห์ตำนาน-นิทานพื้นบ้าน. (พิมพ์ครั้งที่ 3).


          กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.


โศภิษว์ฐา มัธยมจันทร์, สุขสันติ แวงวรรณ และอัควิทย์ เรืองรอง. (2566). บทบาทพระเอกละครนอกเรื่องไกรทอง


          ของ ปกรณ์ พรพิสุทธิ์. วารสารทีทัศน์วัฒนธรรม สำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏ


          บ้านสมเด็จเจ้าพระยา. 25-46.


สุจิตต์ วงษ์เทศ. (2532). “ร้องรำทำเพลง: ดนตรีและนาฏศิลป์ชาวสยาม”. ศิลปวัฒนธรรม ฉบับพิเศษ.


          (มีนาคม 2532). 151-152.


สุธิวงศ์ พงษ์ไพบูลย์. (2549). สิ่งสำแดงถึงความเป็นท้องถิ่นของวรรณกรรม: กรณีวรรณกรรม


          ท้องถิ่นภาคใต้. วารสารมนุษยศาสตร์สังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ. 1(1), 1-25. 


เสาวลักษณ์ อนันตศานต์. (2522). วรรณกรรมรัชกาลที่ 2. กรุงเทพฯ: ภาควิชาภาษาไทยและ


          ภาษาตะวันออก คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง.


อุดม หนูทอง. (2525). วรรณกรรมท้องถิ่นภาคใต้ประเภทนิทานประโลมโลก. (รายงานการวิจัย). สงขลา:


          มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ สงขลา.


__________. (2543). วรรณกรรมภาคใต้: ความสัมพันธ์กับวรรณกรรมท้องถิ่นอื่น. วรรณกรรมท้องถิ่นพินิจ.


          กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ชาญณรงค์ คงฉิม. (2025). การอ้างถึงวรรณกรรมในพิธีกรรมของภาคใต้: : กลวิธีการสื่อสารและความสำคัญต่อบทพิธีโนรา. วารสารรามคำแหง ฉบับมนุษยศาสตร์, 44(1), 83–100. สืบค้น จาก https://so05.tci-thaijo.org/index.php/huru/article/view/281851
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กาญจนา แก้วเทพ และ สมสุข หินวิมาน. (2553). สายธารแห่งนักคิดทฤษฎี เศรษฐศาสตร์การเมืองกับ สื่อการศึกษา. กรุงเทพฯ: ภาพพิมพ์.

ฉันทัส ทองช่วย. (2522). รามเกียรติ์กับวรรณกรรมในท้องถิ่นภาคใต้. (รายงานการวิจัย). สงขลา:

มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ สงขลา.

ชำนาญ รอดเหตุภัย. (2522). รามเกียรติ์ปริทัศน์. กรุงเทพฯ: กรุงสยามการพิมพ์.

ณัฐพงศ บัวคง ประจักษ สายแสง. (2562). การเชื่อมโยงกับเบื้องบนในพิธีกรรมเหยียบเสน. วารสาร

มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี. 11(1), 165-190.

ณัฐวรรณ ชั่งใจ. (2566). วรรณกรรมการแสดง. (พิมพ์ครั้งที่ 6). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

ตรีศิลป์ บุญขจร. (2553). ด้วยแสงแห่งวรรณคดีเปรียบเทียบ วรรณคดีเปรียบเทียบ: กระบวนทัศน์และวิธีการ. กรุงเทพฯ : ศูนย์วรรณคดีศึกษา คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ธัญญะ บุญเกษม, ศุภชัย จันทร์สุวรรณ์ และสุขสันติ แวงวรรณ. (2566). อัตลักษณ์การรำโนราคล้องหงส์ของ

โนรา. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี. 14(2), 371-383

ธานีรัตน์ จัตุทะศรี. (2566). วรรณคดีพระราชนิพนธ์รัชกาลที่ 2. กรุงเทพมหานคร: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

นพพร ประชากุล. (2552). ยอกอักษร ย้อนความคิด. กรุงเทพฯ: อ่าน, 2552.

พรเทพ โตชยางกูร. (2561). การอ้างถึงวรรณคดี นิทานไทยในนิราศสมัยใหม่: การสืบสานและการสร้างสรรค์.

วารสารสหศาสตร์ คณะสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล. 18(2), 88-111.

พัชลินจ์ จีนนุ่น. (2565). การประกอบสร้างภาพลักษณ์ “ชุมชนภาคใต้” จากวรรณกรรมประวัติศาสตร์

ชุดประวัติพัทลุง-ตรัง (ตอนต้น). (รายงานการวิจัย). สงขลา: มหาวิทยาลัยทักษิณ.

พิทยา บุษรารัตน์. 2539. ตำนานโนรา: ความสัมพันธ์ทางสังคมและวัฒนธรรมบริเวณ ลุ่มทะเลสาบสงขลา.

(รายงานผลการวิจัย). สงขลา: มหาวิทยาลัยทักษิณ.

ไพโรจน์ ทองคำสุก. (2561). วรรณกรรมรามเกียรติ์พระราชนิพนธ์พระเจ้ากรุงธนบุรีสู่นาฏกรรม. วารสาร มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา. 12(2), 147-172.

มนตรี มีเนียม. (2560). วรรณกรรมการแสดง. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

รื่นฤทัย สัจจพันธุ์. (2553). อิทธิพลวรรณกรรมต่างประเทศที่มีต่อวรรณกรรมไทย. (พิมพ์ครั้งที่ 10).

กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

วันพระ สืบสกุลจินดา. (2566). เจาะลึกโขนละคร วังพระเจ้านครศรีธรรมราช จากกรุงธนบุรีถึงรัตนโกสินทร์. สืบค้นเมื่อวันที่ 6 มกราคม 2568. จาก https://www.silpa- mag.com/history/article_12725. วิไลลักษณ์ เล็กศิริรัตน์. (2548). “ศาสตราฉบับตำบลเขารูปช้าง.” วรรณกรรมทักษิณ วรรณกรรมคัดสรร

เล่ม 2. กรุงเทพฯ: บริษัท อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง.

ศิราพร ณ ถลาง. (2557). ทฤษฎีคติชนวิทยา วิธีวิทยาในการวิเคราะห์ตำนาน-นิทานพื้นบ้าน. (พิมพ์ครั้งที่ 3).

กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

โศภิษว์ฐา มัธยมจันทร์, สุขสันติ แวงวรรณ และอัควิทย์ เรืองรอง. (2566). บทบาทพระเอกละครนอกเรื่องไกรทอง

ของ ปกรณ์ พรพิสุทธิ์. วารสารทีทัศน์วัฒนธรรม สำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏ

บ้านสมเด็จเจ้าพระยา. 25-46.

สุจิตต์ วงษ์เทศ. (2532). “ร้องรำทำเพลง: ดนตรีและนาฏศิลป์ชาวสยาม”. ศิลปวัฒนธรรม ฉบับพิเศษ.

(มีนาคม 2532). 151-152.

สุธิวงศ์ พงษ์ไพบูลย์. (2549). สิ่งสำแดงถึงความเป็นท้องถิ่นของวรรณกรรม: กรณีวรรณกรรม

ท้องถิ่นภาคใต้. วารสารมนุษยศาสตร์สังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ. 1(1), 1-25.

เสาวลักษณ์ อนันตศานต์. (2522). วรรณกรรมรัชกาลที่ 2. กรุงเทพฯ: ภาควิชาภาษาไทยและ

ภาษาตะวันออก คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

อุดม หนูทอง. (2525). วรรณกรรมท้องถิ่นภาคใต้ประเภทนิทานประโลมโลก. (รายงานการวิจัย). สงขลา:

มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ สงขลา.

__________. (2543). วรรณกรรมภาคใต้: ความสัมพันธ์กับวรรณกรรมท้องถิ่นอื่น. วรรณกรรมท้องถิ่นพินิจ.

กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.