รูปแบบความสัมพันธ์เชิงสาเหตุต่อพฤติกรรมการเตรียมความพร้อมรับมือภัยพิบัตินํ้าท่วม ของอาสาสมัครป้องกันภัยฝ่ายพลเรือน

Main Article Content

เรียม นมรักษ์
ศรัณย์ พิมพ์ทอง

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อทดสอบแบบจำลองสมการโครงสร้างความสัมพันธ์เชิงสาเหตุที่มีอิทธิพล ต่อพฤติกรรมการเตรียมความพร้อมรับมือภัยพิบัติน้ำท่วมของอาสาสมัครป้องกันภัยฝ่ายพลเรือน จังหวัดเพชรบุรี กลุ่มตัวอย่างเป็นอาสาสมัครป้องกันภัยฝ่ายพลเรือน จำนวน 340 เครื่องมือวัดได้ผ่านการตรวจสอบความเที่ยงตรงเชิงโครงสร้างที่มีค่าความเชื่อมั่นอยู่ระหว่าง 0.8-0.9 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการหาความสัมพันธ์เชิงสาเหตุ ผลการวิจัยพบว่า แบบจำลองโครงสร้างความสัมพันธ์เชิงสาเหตุที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการเตรียมความพร้อมรับมือภัยพิบัติน้ำท่วมของอาสาสมัครป้องกันภัยฝ่ายพลเรือน มีความกลมกลืนกับข้อมูลเชิงประจักษ์ (χ2 = 317.44, df = 83, p-value <0.01, χ2/df = 3.82, GFI = 0.90, CFI = 0.98, NFI = 0.98, RMSEA = 0.09 และ SRMR = 0.03) ตัวแปรที่มีอิทธิพลทางตรงต่อพฤติกรรมการเตรียมความพร้อมรับมือภัยพิบัติน้ำท่วมคือ ประสบการณ์การรับมือภัยพิบัติน้ำท่วม การรับรู้ความสามารถของตนในการเตรียมความพร้อมรับมือภัยน้ำท่วม การรับรู้ความเสี่ยงของภัยพิบัติ มีค่าอิทธิพลเท่ากับ -0.88, 0.82 และ 0.70 ตามลำดับ ตัวแปรที่มีอิทธิพลทางอ้อมคือ การรับรู้ความสามารถของตนในการเตรียมความพร้อมรับมือภัยน้ำท่วม เจตคติต่อการเตรียมความพร้อมรับมือภัยพิบัติน้ำท่วมมีค่าอิทธิพลเท่ากับ 0.49 และ 0.30 โดยตัวแปรเชิงสาเหตุร่วมกันอธิบายความแปรปรวนของพฤติกรรมการเตรียมความพร้อมรับมือภัยพิบัติน้ำท่วมได้ร้อยละ 89 ดังนั้นการส่งเสริมให้อาสาสมัครป้องกันภัยฝ่ายพลเรือนมีการรับรู้ความสามารถของตนในการเตรียมความพร้อมรับมือภัยน้ำท่วม การรับรู้ความเสี่ยงของภัยพิบัติ และมีเจตคติที่ดีต่อการเตรียมความพร้อมรับภัยพิบัติน้ำท่วม เป็นส่วนสำคัญในการจัดการภัยพิบัติน้ำท่วมที่มีประสิทธิภาพ จะนำไปสู่การป้องกันการเกิดความสูญเสียชีวิตและทรัพย์สินได้

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

Ao, Y., Zhou, X., Ji, F., Wang, Y., Yang, L., Wang, Q., & Martek, I. (2020). Flood disaster preparedness: Experience and attitude of rural residents in Sichuan, China. Natural Hazards, 104(3), 2591-2618.

Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. Prentice-Hall.

Department of Disaster Prevention and Mitigation. (2015). Strategic plan, department of disaster prevention and Mitigation 2012-2016. http://www.oic.go.th/FILEWEB/CABINFOCENTER23/DRAWER015/GENERAL/DATA0000/00000375.PDF [in Thai]

Department of Disaster Prevention and Mitigation. (2021). Prevention and mitigation plan drill guide public disaster. http://122.155.1.143/upload/download/fle_attach/55acacb4f1f7c.pdf [in Thai]

Dillon, R. L., Tinsley, C. H., & Burns, W. J. (2014). Near-misses and future disaster preparedness. Risk Analysis, 34(10), 1906-1922.

Espina, E. (2015). A social cognitive approach to disaster preparedness. Philippine Journal of Psychology, 48(2), 161-174.

Glik, D. C., Eisenman, D. P., Zhou, Q., Tseng, C., & Asch, S. M. (2014). Using the precaution adoption process model to describe a disaster preparedness intervention among low-income Latinos. Health Education Research, 29(2), 272-283. http://doi:10.1093/her/cyt109

Hoffmann, R., & Muttarak, R. (2017). Learn from the past, prepare for the future: Impacts of education and experience on disaster preparedness in the Philippines and Thailand. World Development, 96, 32-51.

Houston, J. B., & Franken, N. J. (2014). Disaster interpersonal communication and posttraumatic stress following the 2011 Joplin, Missouri, Tornado. Journal of Loss and Trauma, 20(3), 1-12. http://doi:10.1080/15325024.2013.848614

Inthonhongpai, S. (2011). Nursing process: Tools for holistic health management for primary health development (5th ed.). Mahasarakham University Press. [in Thai]

Jantakoon, J., Wattanathorn, A., Kaewurai, W., & Lincharoen, A. (2015). The development of curriculum to enhance consciousness on disaster preparedness based on contemplative education approach for lower secondary students. Education Journal Naresuan

University, 17(1), 1-13. [in Thai]

Jha, A. K., Bloch, R., & Lamond, J. (2012). Cities and flooding: A guide to integrated urban flood risk management for the 21st century. World Bank.

Klein, R. (2011). Principles and practice of structural equation modeling (3rd ed.). The Guilford Press.

Paton, D. (2003). Disaster preparedness: A social-cognitive perspective. Disaster Prevention and Management: An International Journal, 12(3), 210-216.

Paton, D., Smith, L., & Johnston, D. (2005). When good intentions turn bad: Promoting natural hazard preparedness. Australian Journal of Emergency Management, 20(1), 25-30.

Ranke, U. (2016). Natural disaster risk management: Geosciences and social responsibility. Switzerland Springer International.

Singh, H., & Subramaniam, S. (2009). Health emergency and disaster preparedness in Malaysia. Southeast Asia Journal Trop Med Public Health, 40(suppl), 11-15.

Simons-Morton, B. G., McLeroy, K. R., & Wendel, M. L. (2012). Behavior theory in health promotion practice and research. Jones & Bartlett Learning.

Spencer, T. (2016). Risk perception: Theories and approaches. Nova Science Publishers, Inc.

Sukpor, P., & Sekkhunthod, K. (2016). Factors affecting the operation on the disaster on the disaster prevention and mitigation of the sub-district Municipalities in Prachinburi Province. Community Research Journal, 10(3), 96-104. [in Thai]

Symonette, E. (2014). Disaster experience and self-efficacy as factors influencing emergency planning in community-dwelling older adult [Doctoral dissertation]. University of North Texas.

Takao, K., Motoyoshi, T., Sato, T., Fukuzono, T., Seo, K., & Ikeda, S. (2011). Factors determining residents’ preparedness for floods in modern megalopolises: The case of the Tokai flood disaster in Japan. Journal of Risk Research, 7(7-8), 775-787.

Thomas, T., Leander-Griffth, M., Harp, V., & Cioff, J. (2015). Influences of preparedness knowledge and beliefs on household disaster preparedness. MMWR. Morbidity and Mortality Weekly Report, 64(35), 965-971. http://doi:10.15585/mmwr.mm6435a2

Wongwatthanaphong, K. (2017). Community-based disaster management: A case study of Bangrakam District, Phitsanulok Province. In The 4th National Conference on Public Affairs Management (pp. 1718-1730). Khon Kaen University. https://conference.kku.ac.th/colaimg/fles/articles/52bdd-p-3-.pdf [in Thai]