แนวทางการพัฒนาวิสาหกิจเพื่อสังคมและชุมชนเอื้ออาทรแบบมีส่วนร่วม โดยกลุ่มคนทุกช่วงวัย ตำาบลบ้านกิ่ว อำเภอแม่ทะ จังหวัดลำปาง

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์แนวทางการพัฒนาวิสาหกิจเพื่อสังคมและชุมชนเอื้ออาทรแบบมีส่วนร่วมโดยกลุ่มคนทุกช่วงวัย ตำบลบ้านกิ่ว อำเภอแม่ทะ จังหวัดลำปาง กลุ่มตัวอย่างคือ กลุ่มวิสาหกิจพืชสมุนไพร กลุ่มวิสาหกิจชุมชนฮักน้ำจาง กลุ่มวิสาหกิจพัฒนาชุมชนคนอินทรีย์ และกลุ่มฮักกรีน ซึ่งมีสมาชิกเป็นกลุ่มผู้สูงอายุ กลุ่มวัยกลางคน และเยาวชนในพื้นที่รวม 40 คน โดยการเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้คือ การสัมภาษณ์เชิงลึก การสนทนากลุ่ม การจัดเวทีเสวนา รวมทั้งการปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมโดยเน้นการทำงานให้ครบวงจร ตั้งแต่ต้นน้ำ กลางน้ำ และปลายน้ำโดยการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยพบว่าในส่วนต้นน้ำ ควรมีการลงทุนด้วยการบริหารความไว้วางใจต่อกัน มีผู้นำเป็นนักผสานเครือข่าย การพึ่งตนเองและการพึ่งพากันเอง สมาชิกใส่ใจปัญหาของชุมชนด้วยแนวทางที่ยั่งยืน มีความต้องการช่วยเหลือชุมชนอย่างจริงจัง โดยทำความเข้าใจกับสมาชิกแล้วตั้งวัตถุประสงค์ให้ชัดเจนว่า จะทำเพื่อชุมชนไม่มุ่งหวังกำไร มีกติกาการอยู่ร่วมกัน ให้ความสำคัญกับพันธมิตรทางธุรกิจ ส่วนกลางน้ำ ควรนำโมเดลธุรกิจมาเป็นส่วนหนึ่งของการแก้ปัญหาสังคมอย่างยั่งยืน ชุมชนเป็นเจ้าของและผู้ดำเนินการ เน้นชุมชนมีส่วนร่วม เช่น ธุรกิจร้านอาหาร พืชผักอินทรีย์ พร้อมเน้นสร้างงาน เพื่อสร้างอาชีพ สอนอาชีพให้คนงานให้มีวิชาติดตัว มีผลิตภัณฑ์หลากหลายให้ชุมชนเป็นส่วนหนึ่งของระบบอาชีพ ที่สร้างขึ้นแบบครบวงจร และส่วนปลายน้ำควรก่อให้เกิดระบบชุมชนอาชีพ เกิดเครือข่ายการทำงานร่วมกันกับหน่วยงานต่าง ๆ อย่างเข้มแข็งและเกิดพลังความรักสามัคคีในกลุ่ม รวมถึงการจัดสวัสดิการให้สมาชิกอย่างเป็นระบบ