โมเดลความสัมพันธ์เชิงสาเหตุระหว่างความฉลาดทางอารมณ์และการรับรู้ความยุติธรรมในองค์การที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการเป็นสมาชิกที่ดีต่อองค์การของบุคลากรสายสนับสนุนมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลกรุงเทพ
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาโมเดลความสัมพันธ์เชิงสาเหตุระหว่างความฉลาดทางอารมณ์และการรับรู้ความยุติธรรมในองค์การที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการเป็นสมาชิกที่ดีต่อองค์การของบุคลากรสายสนับสนุนมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลกรุงเทพและตรวจสอบความสอดคล้องของโมเดลกับข้อมูลเชิงประจักษ์ ตัวแปรแฝงในโมเดลประกอบด้วยความฉลาดทางอารมณ์ การรับรู้ความยุติธรรมในองค์การและพฤติกรรมการเป็นสมาชิกที่ดีต่อองค์การ กลุ่มตัวอย่างคือ บุคลากรสายสนับสนุนของมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลกรุงเทพ จำนวน 296 คน โดยใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างแบบแบ่งชั้น วิเคราะห์ค่าสถิติพื้นฐานโดยใช้โปรแกรม SPSS และวิเคราะห์โมเดลความสัมพันธ์เชิงสาเหตุโดยใช้โปรแกรม LISREL 8.80 ผลการวิจัยปรากฏว่า โมเดลความสัมพันธ์เชิงสาเหตุระหว่างความฉลาดทางอารมณ์และการรับรู้ความยุติธรรมในองค์การที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการเป็นสมาชิกที่ดีต่อองค์การของบุคลากรสายสนับสนุนมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลกรุงเทพ มีความสอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์ พิจารณาจากค่าสถิติไค-สแควร์ เท่ากับ 49.95 ค่า df เท่ากับ 67 ค่า p เท่ากับ .515 ดัชนี GFI เท่ากับ .978 ดัชนี AGFI เท่ากับ .954 ดัชนี CFI เท่ากับ 1.000 ค่า SRMR เท่ากับ .030 ค่า RMSEA เท่ากับ .007 ตัวแปรทั้งหมดในโมเดลสามารถอธิบายความแปรปรวนของพฤติกรรมการเป็นสมาชิกที่ดีต่อองค์การได้ร้อยละ 66 ความฉลาดทางอารมณ์และการรับรู้ความยุติธรรมในองค์การ มีอิทธิพลทางตรงเชิงบวกต่อพฤติกรรมการเป็นสมาชิกที่ดีต่อองค์การ และความฉลาดทางอารมณ์มีอิทธิพลทางอ้อมเชิงบวกต่อพฤติกรรมการเป็นสมาชิกที่ดีต่อองค์การ โดยส่งผ่านการรับรู้ความยุติธรรมในองค์การ จากผลการวิจัยแสดงให้เห็นว่า ความฉลาดทางอารมณ์ การรับรู้ความยุติธรรมในองค์การ จะส่งผลต่อบุคลากรในการปฏิบัติตนและปฏิบัติงาน ดังนั้นมหาวิทยาลัยสามารถใช้ประโยชน์จากข้อมูลดังกล่าวในการบริหารทรัพยากรมนุษย์ในด้านต่างๆ เช่น การนำแบบทดสอบความฉลาดทางอารมณ์มาใช้ในการสรรหาบุคลากร หรือจัดโครงการอบรมและพัฒนาความฉลาดทางอารมณ์ให้บุคลากรเพิ่มขึ้น
This research aimed to develop a causal relationship model between emotional intelligence and perception of justice that would influence to organizational citizenship behavior of supporting staff of Rajamangala University of technology Krungthep. It investigated three latent variables: emotion intelligence, perception of justice and organizational citizenship behavior. The model tested by the statistical analysis agreed with the empirical findings. The sample population included 296 office personnel selected by stratified random sampling. Basic statistics were carried out by a program package. The casual relationship was examined by LISREL. Consistency of the statistical and the empirical data also checked. The statistical analysis demonstrated satisfactory results: chi-square test=49.95, df=67, p-value=5.15, GFI=.954, AGFI=.978, CFI=1.000, SRMR=.030 and RMSEA=.007. All of the variables in the model accounted for 66% prediction of the behaviors. The emotional intelligence and perception of justice perceived by the samples were found to have positive influences on the organizational citizenship behavior. The emotional intelligence indirectly led to better behaviors through perception of justice occurring in the organization. The research finding indicate that emotion intelligence influences staff members’ work behaviors and performances. Therefore the university should consider emotional intelligence when recruiting new supporting staff or run a project to enhance the personality trait of the existing staff.
Article Details
“ข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ขอรับรองว่า บทความที่เสนอมานี้ยังไม่เคยได้รับการตีพิมพ์และไม่ได้อยู่ระหว่างกระบวนการพิจารณาลงตีพิมพ์ในวารสารหรือแหล่งเผยแพร่อื่นใด ข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วมยอมรับหลักเกณฑ์การพิจารณาต้นฉบับ ทั้งยินยอมให้กองบรรณาธิการมีสิทธิ์พิจารณาและตรวจแก้ต้นฉบับได้ตามที่เห็นสมควร พร้อมนี้ขอมอบลิขสิทธิ์บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ให้แก่สถาบันการจัดการปัญญาภิวัฒน์หากมีการฟ้องร้องเรื่องการละเมิดลิขสิทธิ์เกี่ยวกับภาพ กราฟ ข้อความส่วนใดส่วนหนึ่งและ/หรือข้อคิดเห็นที่ปรากฏในบทความข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วมยินยอมรับผิดชอบแต่เพียงฝ่ายเดียว”
References
พรทิภา วงศ์กันทรากร. (2554). ความสัมพันธ์ระหว่างเชาว์อารมณ์ พฤติกรรมการเป็นสมาชิกที่ดีขององค์การกับความพึงพอใจในงานโครงการ: กรณีศึกษาโครงการปริญญาตรีหลักสูตรนานาชาติแห่งหนึ่ง. วิทยานิพนธ์ (ศศ.ม.) มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
พูลพงศ์ สุขสว่าง. (2556). โมเดลสมการโครงสร้าง. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์วัฒนาพานิช.
ภัทรนฤณ พันธุ์สีดา. (2543). ความสัมพันธ์ระหว่างการรับรู้ความยุติธรรมในองค์การ กับพฤติกรรมการเป็นสมาชิกที่ดีขององค์การ: ศึกษากรณีพนักงานระดับปฏิบัติการในองค์การของรัฐแห่งหนึ่ง. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตร- มหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
รวิษฎา ดวงจันทา. (2556). ความสัมพันธ์ระหว่างความฉลาดทางอารมณ์ของผู้บริหารโรงเรียนกับวัฒนธรรมองค์การในโรงเรียนมัธยมศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขตภาคตะวันออก. วารสารการบริหารการศึกษา มหาวิทยาลัยบูรพา, 7(2), 70-81.
อำพร พรพงษ์สุริยา. (2544). ความสัมพันธ์ระหว่างความพึงพอใจในงาน ความยุติธรรมในองค์การกับพฤติกรรมการเป็นสมาชิกที่ดีขององค์การของพยาบาลวิชาชีพโรงพยาบาลศูนย์ สังกัดกระทรวงสาธารณสุข. วิทยานิพนธ์พยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อำภาภรณ์ ชมเชี่ยวชาญ. (2552). ความสัมพันธ์ระหว่างความฉลาดทางอารมณ์ ความสามารถในการเผชิญและฟันฝ่าอุปสรรคกับพฤติกรรมการเป็นสมาชิกที่ดีขององค์การของพยาบาล: กรณีศึกษาโรงพยาบาลรัฐแห่งหนึ่ง. วิทยานิพนธ์ (ศศ.ม.) มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
Carmeli, A. (2003). The relationship between emotional intelligence and work attitudes, behavior and outcomes: An examination among senior managers. Journal of Managerial Psychology, 18(8), 788-813.
Charbonneau, D. & Nicol, A. (2002). Emotional intelligence and prosocial behaviors in adolescents. Psychology reports, 90(2), 361-370.
Cohen-Charash, Y. & Spector, P. E. (2001). The role of justice in organizations: A meta analysis. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 86(2), 278-321.
Colquitt, J. A., Conlon, D. E., Wesson, M. J., Porter, C. O. & Yee, N. K. (2001). Justice at the millennium: a meta-analytic review of 25 years of organizational justice research. Journal of Applied Psychology, 86(3), 425-445.
George, J. M. & Jones, G. R. (2002). Understanding and Managing Organizational Behavior(3rd ed.). NJ: Prentice-Hall.
Golemen, D. (1998). Working with Emotional Inelligence. New York: Bantam Book.
Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, H. E. & Tatham, R. L. (2010). Multivariate Data Analysis. (6thed.). New Jersey: Pearson Education.
Hellriegel, D. & Slocum, J. W. Jr. (2004). Organizational Behavior (10th ed.). OH: Thomson/South-Western.
Lam, L. T. & Kirby, S. (2002). Is Emotional Intelligence an Advantage An Exploration of the Impact of Emotional and General intelligence on Individual Performance. The Journal of Social Psychology, 142, 33-143.
Madden, T. J. & Dillon, W. R. (1982). Causal analysis and latent class models: An application to a communication hierarchy of effects model. Journal of Marketing Research, 19, 472-490.
Modassir, A. & Singh, T. (2008). Relationship of Emotional Intelligence with Transformational Leadership and Organizational Citizenship Behavior. International Journal of Leadership studies, 4(1), 3-21.
Moorhead, G. & Griffin, R. W. (2012). Managing organizational behavior (10th ed.).South-Western, Cengage Learning: International Edition.
Moorman, R. H. (1991). Relationship between organizational justice and organizational citizenship behaviors: Do fairness perceptions influence employee citizenship?. Journal of Applied Psychology,76(6), 845-855.
Muchinsky, P. M. (2003). Psychology Applied to Work: An Introduction to Industrial and Organizational Psychology (7th ed.). CA: Wadworth/Thomson Learning.
Niehoff, B. P. & Moorman, R. H. (1993). Justice as a mediator of the relationship between methods of monitoring and organizational citizenship behavior. Academy of Management Journal, 36(3), 527-556.
Organ, D. W. & Bateman, T. S. (1991). Organization Behavior (4th ed.). Illinois: Irwin.
Organ, D. W. & Ryan, K. (1995). A meta-analytic review of attitudinal and dispositional predictors of organizational citizenship behavior. Personnel Psychology, 48, 775-812.
Organ, D. W. (1990). “The motivational basis of organizational citizenship behavior: In Staw, B. M. & Cummings, L. L. (Eds.)”. Research in Organizational Behavior. Greenwich, CT: JAI Press: 43-72.
Organ, D. W., Podsakoff, P. M. & MacKenzie, S. B. (2006). Organizational Citizenship Behavior: Its Nature, Antecedents, and Consequences. Thousand OA: SAGE Publications.
Podsakoff, P. M., Mackenzie, S. B., Paine, J. B. & Bachrach, D. G. (2000). Organizational citizenship behavior: a critical review of the theoretical and empirical literature and suggestions for future research. Journal of Management, 26(3), 513-563.
Robbin, S. & Judge, T. A. (2009). Organizational Behavior (12th ed.). New Jersey: Pearson Education.
Solan, A. M. (2008). “The relationships between emotional intelligence, visionary leadership, and partial fulfillment citizenship behavior in continuing higher education”. In partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy in Organizational Leadership of the regent University, UMI Number: 3325538
Translated Thai References
Chomcheowchan, A. (2009). The Relationship between Emotional Quotient Adversity Quotient and Organizational Citizenship Behavior of nurse: the case study in Governmental Hospital.Thesis (MA), Thammasat University. [in Thai]
Duangjunta, R. (2013). Relationship between Emotional Quotient of Administrators and School Organization culture under the office of secondary Educational Service Area in Eastern Region. Journal of Educational Administration University, 7(2), 70-81. [in Thai]
Pansida, P. (2000). The Relationship between the Perception of the Organizational justice and Organizational citizenship behavior: A Case Study of Operating Staff in the state organization of one. Thesis (MA), Thammasat University. [in Thai]
Pornpongsuriya, A. (2001). Relationships between job satisfaction. Organizational Justice, and Organizational Citizenship behavior as Perceived by professional Nursing, Regional Hospital and medical centers. Thesis Nursing Science, Chulalongkorn University. [in Thai]
Suksawang, P. (2013). Structural equation modeling. Bangkok: Wattana Panich. [in Thai]
Wongkunthakorn, P. (2011). Relationships among Emotional Intelligence, Organizational Citizenship Behavior and Students’ Satisfaction: A case study of the international Undergraduate Program. Thesis (MA), Thammasat University. [in Thai]