จากการแสวงบุญสู่การท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์วัฒนธรรม: การประกอบพิธีฮัจญ์ในโลกทุนนิยมร่วมสมัย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษาวิจัยเรื่อง “จากการแสวงบุญสู่การท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์วัฒนธรรม: การประกอบพิธีฮัจญ์ในโลกทุนนิยมร่วมสมัย” มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาการเปลี่ยนแปลงความหมายของพิธีฮัจญ์จากการแสวงบุญทางศาสนาไปสู่กิจกรรมในเชิงวัฒนธรรมและการท่องเที่ยว และ 2) วิเคราะห์อิทธิพลของระบบทุนนิยมต่อการจัดการการสื่อสาร และการบริโภคพิธีฮัจญ์ในสังคมร่วมสมัย งานวิจัยเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพโดยใช้วิธีการวิเคราะห์เอกสาร (Documentary Analysis) และการวิเคราะห์เชิงวิพากษ์ (Critical Analysis) ภายใต้กรอบแนวคิดเศรษฐศาสตร์การเมือง สังคมวิทยาศาสนา และวัฒนธรรมศึกษา ผลการวิจัยพบว่า พิธีฮัจญ์ในบริบททุนนิยมร่วมสมัยได้เปลี่ยนสถานะจากพิธีกรรมศักดิ์สิทธิ์ไปสู่การเป็นสินค้าทางจิตวิญญาณ (Spiritual Commodity) ที่อยู่ภายใต้การจัดการเชิงอุตสาหกรรมและตลาดเสรี สะท้อนความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจ และมีลักษณะการบริโภคเชิงประสบการณ์แบบสำเร็จรูป อย่างไรก็ตาม ผู้ศรัทธาได้เป็นผู้รับสารแบบถูกกระทำแต่ยังมีการต่อรอง เลือกปฏิเสธ หรือสร้างความหมายใหม่ให้กับพิธีกรรมผ่านการมีส่วนร่วมและการตีความตามบริบทของตน นัย สำคัญของผลการวิจัยชี้ให้เห็นว่ารัฐและกลุ่มทุน มีบทบาทสำคัญในการกำหนดโครงสร้างและความหมายของพิธีฮัจญ์ ขณะเดียวกันก็เปิดพื้นที่ให้ผู้ศรัทธาสามารถปรับใช้และตีความศรัทธาในแบบของตนเอง ผลการศึกษานี้ อาจนำไปใช้เป็นข้อมูลเชิงนโยบาย เพื่อกำาหนดแนวทางการจัดการพิธีฮัจญ์ให้สมดุลระหว่างมิติศาสนา วัฒนธรรม และเศรษฐกิจ
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารออนไลน์เล่มนี้เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวาระการเมืองและสังคม ความคิดเห็นและข้อถกเถียงที่ปรากฏในบทความเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียน บรรณาธิการวารสารฯ ไม่มีความเกี่ยวข้องใด ๆ กับความคิดเห็นของผู้เขียนและไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยกับความคิดเห็นของผู้เขียน
เอกสารอ้างอิง
ภาษาไทย
คมกฤช อุ่ยเต็กเค่ง. (2565). ความศักดิ์สิทธิ์ในโลกสมัยใหม่. กรุงเทพฯ: Openworlds Publishing House.
นิธิ เอียวศรีวงศ์. (2558). ศาสนาในโลกสมัยใหม่. กรุงเทพฯ: มติชน.
โปสเตอร์โฆษณาแพ็กเกจฮัจย์ 1447/2569, (n.d). สืบค้นจาก http://m.shareefthailand.com/tour-hujj/
ภาษาอังกฤษ
Appadurai, A. (1996). Modernity at large: Cultural dimensions of globalization. University of Minnesota Press.
Asad, T. (1986). The idea of an anthropology of Islam (Occasional Papers Series). Center for Contemporary Arab Studies, Georgetown University.
Asad, T. (1993). Genealogies of religion: Discipline and reasons of power in Christianity and Islam. Baltimore, MD:Johns Hopkins University Press.
Asad, T. (2009). Anthropology and the study of religion. In M. Lambek (Ed.), A reader in the anthropology of religion (25–33). Wiley-Blackwell.
Bourdieu, P. (1971). Genèse et structure du champ religieux. Revue française de sociologie, 12(3), 295–334.
Bourdieu, P. (1984). Distinction: A social critique of the judgement of taste. Cambridge, MA: Harvard University Press.
Bourdieu, P. (1991). Language and symbolic power. Cambridge, UK:Polity Press.
Carrette, J., & King, R. (2005). Selling spirituality: The silent takeover of religion. Routledge. De Certeau, M. (1984). The practice of everyday life. University of California Press.
Eade, J., & Sallnow, M. J. (Eds.). (1991). Contest of the sacred: The anthropology of Christian pilgrimage. Routledge.
Hall, S. (1996). Cultural studies and its theoretical legacies. In D. Morley & K.-H. Chen (Eds.), Stuart Hall: Critical dialogues in cultural studies (262–275). Routledge.
MacCannell, D. (1976). The tourist: A new theory of the leisure class. New York, NY: Schocken Books.
Turner, V. (1973). The center out there: Pilgrim’s goal. History of Religions, 12(3), 191–230.
