การจัดการห่วงโซ่คุณค่าและต้นทุนโลจิสติกส์ด้วยการน้อมนำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ที่มีอิทธิพลต่อประสิทธิภาพการดำเนินงานของเกษตรกรผู้ปลูกสับปะรด ในเขตพื้นที่จังหวัดเลย
คำสำคัญ:
ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง, การจัดการห่วงโซ่คุณค่า, การจัดการต้นทุนโลจิสติกส์, ประสิทธิภาพการดำเนินงาน, สับปะรดบทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาการน้อมนำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง การจัดการห่วงโซ่คุณค่า การจัดการต้นทุนด้านโลจิสติกส์และประสิทธิภาพการดำเนินงาน 2) เพื่อสร้างโมเดลสมการโครงสร้างของรูปแบบการจัดการห่วงโซ่คุณค่าและการจัดการต้นทุนโลจิสติกส์ด้วยการน้อมนำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงที่มีอิทธิพลต่อประสิทธิภาพการดำเนินงานของเกษตรกรผู้ปลูกสับปะรด ในเขตพื้นที่จังหวัดเลย กลุ่มตัวอย่าง คือ เกษตรกรผู้ปลูกสับปะรดจังหวัดเลย จำนวน 380 ราย ใช้การสุ่มตัวอย่างอย่างเป็นระบบ โดยแบ่งออกเป็น 14 อำเภอ และในแต่ละอำเภอใช้การสุ่มอย่างง่าย เครื่องมือที่ใช้ คือ แบบสอบถาม สถิติที่ใช้ได้แก่ ค่าความถี่ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการตรวจสอบความกลมกลืนของตัวแบบด้วยสมการโครงสร้าง ผลการวิจัยพบว่า หลักการปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง การจัดการห่วงโซ่คุณค่าและการจัดการต้นทุนโลจิสติกส์มีอิทธิพลทางตรงเชิงบวกต่อประสิทธิภาพการดำเนินงาน โมเดลสมการโครงสร้างสอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์ (Chi-Square= 86.264, df= 69, Relative Chi-square= 1.250, p-value= .078, GFI= 0.974, AGFI= 0.955, RMSEA= .024, RMR= .020) เกษตรกรเน้นการลงทุนตามความสามารถของตนเอง โดยไม่เกินตัว ใช้ทรัพยากรในชุมชนอย่างคุ้มค่า รวมถึงมีหลักคุณธรรมและดำเนินชีวิตอย่างเรียบง่ายตามวัฒนธรรมท้องถิ่น ให้ความสำคัญกับการพัฒนาความร่วมมือกับซัพพลายเออร์เพื่อปรับปรุงคุณภาพและลดต้นทุน การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีช่วยลดค่าใช้จ่ายในการดำเนินงาน และสร้างเครือข่ายเกษตรเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่ม การเพิ่มผลผลิต การลดต้นทุน และขยายช่องทางการตลาดใหม่ๆ ผลจากการวิจัยชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการนำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้ควบคู่กับการจัดการห่วงโซ่คุณค่าและต้นทุนโลจิสติกส์เพื่อยกระดับประสิทธิภาพการดำเนินงานและสร้างความยั่งยืน
เอกสารอ้างอิง
กัลยา วานิชย์บัญชา. (2554). การวิเคราะห์สถิติขั้นสูงด้วย SPSS for Windows (พิมพ์ครั้งที่ 9). กรุงเทพฯ: ธรรมสาร.
รดาศา เนตรแสงสี. (2567). รูปแบบการจัดการโซ่คุณค่าเพื่อลดความสูญเปล่าสู่การพัฒนาที่ยั่งยืนภายใต้แนวคิดเศรษฐกิจหมุนเวียนของเกษตรกรผู้ปลูกสับปะรดในเขตพื้นที่จังหวัดเลย. วารสารวิชาการบริหารธุรกิจสมาคมสถาบันอุดมศึกษาเอกชนแห่งประเทศไทย ในพระราชูปถัมภ์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, 13(1), 106-121.
สุบิน ยุระรัช. (2559). การเขียนรายงานการวิจัยทางสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์. กรุงเทพฯ: วิชั่นพรีเพรส.
สุนัย เศรษฐ์บุญสร้าง. (2565). ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง. กรุงเทพฯ: มูลนิธินวชีวัน.
สำนักงานเกษตรและสหกรณ์จังหวัดเลย. (2567). ข้อมูลพื้นฐานด้านการเกษตรและสหกรณ์จังหวัดเลย ประจำปี 2566. สืบค้นจาก https://www.opsmoac.go.th/loei-home
Christopher, M. (2011). Logistics and supply chain management: creating value-adding networks. London: Pearson Education Limited 2011.
Sriphong, C., Esor, A., and Kachonkitiya, N. (2022). Value chain management and business performance of One Tambon One Product businesses in the southernmost province of Thailand. Journal of Positive School Psychology, 6(4), 8706–8720.
Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J. and Anderson, R. E. (2010). Multivariate Data Analysis: A global perspectives. Upper Saddle River, NJ: Pearson Education, International.
Mettathamrong, J., Upping, P., and Deeudom, S. (2023). Approach to applying sufficiency economy philosophy in community enterprise management towards sustainability. Sustainability, 15(6), 1-14.
Nwibere, B. M., and Needorn, R. S. (2024). Value Chain Management Strategies and Operational Efficiency in Nigerian Logistics Organisations. Web of Teachers: Inderscience Research, 2(1), 92-118.
Tippong, D., Suttipun, M., Keawwilai, A., Rattanachan, S., Meerungruang, S., Limphanudom, W., and Jomthanachai, S. (2020). relationships between sufficiency economy philosophy and business performance using balanced scorecard: a case study of logistics business in southern Thailand. ABAC Journal, 40(4), 98-113.
Truelove, R. N., Lellyett, S. C., Issaka, A. I., and Huda, S. (2023). Agricultural value chains in developing economies: a theoretical framework. In Sustainable Food Value Chain Development: Perspectives from Developing and Emerging Economies (pp. 107-152). Singapore: Springer Nature Singapore.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ข้อความที่ปรากฎในวารสารฉบับนี้เป็นความคิดเห็นของผู้เขียนแต่ละท่าน สถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย และกองบรรณาธิการ ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยและไม่มีส่วนรับผิดชอบใดๆ
สถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย ขอให้ผู้อ่านอ้างอิงในกรณีที่ท่านคัดลอกเนื้อหาบทความในวารสารฉบับนี้