กลยุทธ์การปรับตัวที่ส่งผลต่อการอยู่รอดในภาวะวิกฤตโควิด-19 ของผู้ประกอบการชุมชนท่องเที่ยวหัตถกรรมบ้านถวาย อำเภอหางดง จังหวัดเชียงใหม่
คำสำคัญ:
กลยุทธ์การปรับตัว, การอยู่รอดของผู้ประกอบการ, ภาวะวิกฤตโควิด-19บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ประเมินระดับผลกระทบด้านเศรษฐกิจจากภาวะวิกฤตโควิด-19 2) ศึกษาระดับ
กลยุทธ์การปรับตัวและระดับการอยู่รอด และ 3) วิเคราะห์กลยุทธ์การปรับตัวส่งผลต่อการอยู่รอดในภาวะวิกฤตโควิด-19 ของผู้ประกอบการชุมชนท่องเที่ยวหัตถกรรมบ้านถวาย อำเภอหางดง จังหวัดเชียงใหม่ กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ประกอบการจำนวน 220 คน โดยใช้วิธีสุ่มตัวอย่างแบบสะดวก เครื่องมือเก็บรวบรวมข้อมูลคือแบบสอบถาม การวิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติพื้นฐาน ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณแบบหลายขั้นตอน ผลการวิจัยพบว่า 1) ผู้ประกอบการได้รับผลกระทบทางเศรษฐกิจในระดับมาก โดยเฉพาะในด้านรายได้ครัวเรือนที่ลดลงอย่างเด่นชัด สภาพทางการเงินไม่มั่นคง ความเป็นอยู่ของครัวเรือนแย่ลง และไม่สามารถการประกอบอาชีพได้ตามปกติ 2) การปรับตัวเชิงกลยุทธ์ด้านการสร้างเครือข่ายธุรกิจ การพัฒนาผลิตภัณฑ์ที่มีเอกลักษณ์ การปรับกลยุทธ์การตลาดผ่านสื่อดิจิทัล การออกแบบประสบการณ์การท่องเที่ยว และการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการดำเนินงานภาพรวมอยู่ในระดับมาก 3) ปัจจัยสนับสนุนความอยู่รอด ได้แก่ ความเชื่อมั่นที่เพิ่มขึ้นของลูกค้าในภาพลักษณ์ร้านรวมทั้งสินค้าและบริการ การมีฐานลูกค้าประจำเพิ่มขึ้น การเพิ่มยอดขายและกำไรจากการขายสินค้า การขยายขนาดกิจการหรือมีสาขาเพิ่มขึ้น และการเพิ่มจำนวนลูกค้าใหม่ภาพรวมอยู่ในระดับมาก
4) ปัจจัยเชิงกลยุทธ์ที่ส่งผลต่อการอยู่รอดของผู้ประกอบการ พบว่า กลยุทธ์ด้านการใช้เทคโนโลยีและการบริหารต้นทุนส่งผลต่อการอยู่รอดของผู้ประกอบการชุมชนท่องเที่ยวหัตถกรรมบ้านถวาย
เอกสารอ้างอิง
กมลพร กัลยาณมิตร. (2563). การนำกลยุทธ์การบริหารสู่การปฏิบัติในรูปแบบความปกติใหม่ (New Normal). วารสารสังคมศาสตร์และมานุษยวิทยาเชิงพุทธ, 6(4), 402-422.
คเชนทร์ วงศ์ใหญ่. (2564). กลยุทธ์การปรับตัวของร้านอินเตอร์เน็ตเพื่อเพิ่มความสามารถทางการแข่งขันในพื้นที่อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี, อุบลราชธานี.
ชยพล ศิริธัญกร, เกียรติชัย วีระญาณนนท์ และ อนันต์ ธรรมชาลัย. (2565). แนวทางการจัดการเพื่อความอยู่รอดของธุรกิจก่อสร้างที่อยู่อาศัยในพื้นที่กรุงเทพมหานครและปริมณฑล. วารสารนวัตกรรมการศึกษาและการวิจัย, 6(2), 321–335.
ณัชชา เจริญศรี. (2563). ผลกระทบโควิด 19 ด้านเศรษฐกิจและโอกาสทางธุรกิจ. สืบค้นจาก https://www.storehub.com/blog/covid-19
ทักษิณา แสนเย็น, วรวุฒิ เว้นบาป, วีระพันธ์ ช่วยประสิทธิ์, กุลธวัช ศรายุทธ และ อาภาภรณ์ หาโส๊ะ. (2563). บทวิเคราะห์การรับมือโรคโควิด-19: ผลกระทบต่ออุตสาหกรรมการบิน. วารสารสหวิทยาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 3(2), 109-220
บุญชม ศรีสะอาด. (2542). การวิจัยเบื้องต้น (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพฯ: สุวีริยาสาส์น.
ภีมภณ มณีธร. (2564). กลยุทธ์การปรับตัวเพื่อความอยู่รอดในช่วงวิกฤตการแพร่ระบาดไวรัสโคโรนาของผู้ประกอบการอุตสาหกรรมท่องเที่ยวและนันทนาการในจังหวัดเชียงใหม่. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยฟาร์อีสเทอร์น, 15(3), 1–18.
มาริษา กุลพัฒนโสภณ. (2564). กลยุทธ์การปรับตัวต่อสถานการณ์โควิด-19 ของผู้ประกอบการโรงแรมที่เข้าร่วมโครงการสถานกักกันโรคแห่งรัฐทางเลือกระดับท้องที่ (ALQ) ในจังหวัดภูเก็ต (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุงเทพฯ.
วิเชียร มันแหล่, บุญยิ่ง ประทุม, สุรศักดิ์ แก้วอ่อน และ กรกฎ จำเนียร. (2564). ผลกระทบและการปรับตัวของประชาชนในสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 จังหวัดนครศรีธรรมราช. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 8(11), 327–340.
วุธพงศ์ ลาภเจริญ. (2563). การวิเคราะห์ตลาดและกลยุทธ์การตลาดเพื่อการพัฒนาอสังหาริมทรัพย์. กรุงเทพฯ: เอเชียดิจิตอลการพิมพ์.
ศตกมล คร้ามวอน. (2564). การปรับตัวของผู้ประกอบการร้านอาหารและเครื่องดื่มขนาดเล็กในช่วงสถานการณ์โรคระบาดโควิด-19 ในเขตกรุงเทพมหานคร (สารนิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์, กรุงเทพฯ.
ศักดิ์ดา ศิริภัทรโสภณ. (2563). โรคระบาดไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ (COVID-19): ผลกระทบต่อวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมของไทยและกลยุทธ์ในการฟื้นฟูกิจการ. วารสารสมาคมนักวิจัย, 25(2), 9-25.
สุภนิดาพร แทนกลาง. (2566). ผลกระทบและการปรับตัวจากการระบาดของโควิด 19 ของอู่ซ่อมรถยนต์เฉพาะอย่างในจังหวัดเชียงใหม่ (ค้นคว้าอิสระปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, เชียงใหม่.
สุภารัตน์ ทองปลิว และ กัมปนาท วงษ์วัฒนพงษ์. (2564). ผลกระทบทางด้านเศรษฐกิจและสังคมต่อประชาชนจากการแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) ตำบลนครไทย อำเภอนครไทย จังหวัดพิษณุโลก. Journal of Modern Learning Development, 6(3), 107-122.
อรกัญญา ดวงเบี้ย. (2566). ผลกระทบและการปรับตัวจากการระบาดของโควิด 19 ของคลินิกทันตกรรมในอำเภอเมืองลำปาง (ค้นคว้าอิสระปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, เชียงใหม่.
อังคณา วงค์ฤทธิ์. (2566). ผลกระทบและการปรับตัวจากการระบาดของโควิด 19 ของธุรกิจห้องเช่าในจังหวัด เชียงใหม่ (ค้นคว้าอิสระปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, เชียงใหม่.
อัตพร ปุยอ๊อก. (2564). กลยุทธ์การปรับตัวของธุรกิจที่พักแรมที่ดำเนินงานภายใต้ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ในภาวะวิกฤตโควิด-19 ระหว่าง พ.ศ. 2563-2564 กรณีศึกษา ธุรกิจที่พักแรมที่ได้รับการคัดเลือกเข้าโครงการพอแล้วดี (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุงเทพฯ.
อัศวิทย์ อินทร์น้อย. (2562). การพัฒนารูปแบบภาวะผู้ประกอบการธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ที่ผ่านพ้นวิกฤตเศรษฐกิจปี 2540. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์, 21(1), 215-226.
อาทิตยา ทรรศนสฤษดิ์. (2561). แนวทางการปรับตัวของผู้ประกอบการสู่ธุรกิจค้าปลีกรูปแบบใหม่ (ค้นคว้าอิสระปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, กรุงเทพฯ.
Abaho, E., Aarakit, S. M., Ntayi, J. P., and Kisubi, M. (2017). Firm capabilities, entrepreneurial competence, and performance of Ugandan SMEs. Business Management Review, 19(2), 105–125.
African Development Bank (AFDB) Group. (2017). Uganda Country Strategy Paper 2017-2021. Retrieved from https://www.afdb.org/en/documents/document/uganda-country-strategy-paper-2017-2021-98572
Bartik, A. W., Bertrand, M., Cullen, Z., Glaeser, E. L., Luca, M., and Stanton, C. (2020). The impact of COVID-19 on small business outcomes and expectations. Proceedings of the National Academy of Sciences, 117(30), 17656–17666.
Bercu, A., and Lupu, D. (2020). Entrepreneurial competencies as strategic tools: A comparative study for Eastern European countries. In J. Šebestová (Ed.), Developing Entrepreneurial Competencies for Start-Ups and Small Business (pp. 23-40). doi:10.4018/978-1-7998-2714-6.ch002
Burns, P. (2022). Entrepreneurship and small business. NY: Palgrave Publishers Ltd.
Chetty, P. (2019). Importance of strategic management to excel in business. Retrieved from https://www.projectguru.in/importance-of-strategic-management-to-excel-in-business/
Darna, N., Sule, E. T., Kusman, M., and Yunizar, Y. (2018). The effect of organizational environment on knowledge management and organizational culture and the implications on organizational survival (A survey based on leaders’ perception at private higher education in West Java Province). Technology, Information and Innovation (SCBTII), 1(1), 134–145.
Gourinchas, P. O., Kalemli-Özcan, Ṣ., Penciakova, V., and Sander, N. (2020). SME Failures Under Large Liquidity Shocks: An Application to the COVID-19 Crisis. Retrieved from https://www.nber.org/papers/w27877
Hernández, Y. G., Galvis, J. F., and Capacho, J. W. (2020). Business survival: A literary review of internal and external determinants. Criterio Libre, 18(32), 261–279.
Hongphong, K., Leelapattana, W., Thongma, W., Sittikul, S., & Yomkerd, J. (2022). Strategic Management for Tourism Business Survival Under the Covid-19 Crisis of The Elephant Park in Mae Taeng District, Chiang Mai Province, Thailand. RMUTL Journal of Business Administration and Liberal Arts, 10(1), 103-121.
Klomp, L., and Van Leeuwen, G. (2001). Linking innovation and firm performance: A new approach. Journal of the Economics of Business, 8(3), 343–364.
Krejcie and Morgan. (1970). Determining Sample Size for Research Activities. Educational and Psychological Measurement, 30(3), 607–610.
Li, C., Ahmed, N., Qalati, S. A., Khan, A., and Naz, S. (2020). Role of business incubators as a tool for entrepreneurship development: The mediating and moderating role of business start-up and government regulations. Sustainability, 12(5), 1822.
Lindsay-Smith, G., Pyke, J., Gamage, A., Nguyen, V., and de Lacy, T. (2022). Tourism operator mental health and its relationship with SME organisational resilience during disasters. Tourism Management Perspectives, 42, 100961.
Lu, Y., Wu, J., Peng, J., and Lu, L. (2020). The perceived impact of the COVID-19 epidemic: Evidence from a sample of 4,807 SMEs in Sichuan Province, China. Environmental Hazards, 19(4), 323–340.
Lubowa, M., Kibas, P., and Kamau, G. (2020). Influence of guerrilla skills on micro and small enterprise survival in Wakiso district, Uganda. Editon Consortium. Journal of Business and Management Studies, 2(1), 69-80.
Mandal, S., and Saravanan, D. (2019). Exploring the influence of strategic orientations on tourism supply chain agility and resilience: An empirical investigation. Tourism Planning and Development, 16(6), 612–636.
Montgomery, D.C., Jennings, C.L. and Kulahci, M. (2015). Introduction to Time Series Analysis and Forecasting. Hoboken, NJ: John Wiley and Sons, Inc.
Pearce II, J. A., and Robinson, R. B. (2005). Strategic management. Delhi: A. J. T. B. S. Publishers.
Rastegar, R., Higgins-Desbiolles, F., and Ruhanen, L. (2021). COVID-19 and a justice framework to guide tourism recovery. Annals of Tourism Research, 91, 103161.
Robbins, S. P., and Coulter, M. (2002). Management (7th ed.). New Jersey: Prentice Hall.
UNWTO. (2020). Impact assessment of the COVID-19 outbreak on international tourism. Retrieved from https://web unwto.s3.eu-west-1.amazonaws.com/s3fs-public/2020-03/24-03Coronavirus.pdf
Wheelen, T. L., and Hunger, J. D. (2008). Cases in Strategic Management and Business Policy (11th ed.). New Jersey: Prentice Hall.
ผู้ให้สัมภาษณ์
วสันต์ เดชะกัน. (2567, 27 เมษายน). นายกสมาคมผู้ประกอบการธุรกิจสินค้าหัตถกรรมบ้านถวาย. [สัมภาษณ์]
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ข้อความที่ปรากฎในวารสารฉบับนี้เป็นความคิดเห็นของผู้เขียนแต่ละท่าน สถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย และกองบรรณาธิการ ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยและไม่มีส่วนรับผิดชอบใดๆ
สถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย ขอให้ผู้อ่านอ้างอิงในกรณีที่ท่านคัดลอกเนื้อหาบทความในวารสารฉบับนี้
