ปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการเลิกสูบบุหรี่ของประชากรในประเทศไทยโดยใช้การวิเคราะห์ การถดถอยลอจิสติก
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยและความสัมพันธ์ของปัจจัย ที่มีผลต่อพฤติกรรมการเลิกสูบบุหรี่ของประชากรอายุ 15 ปีขึ้นไปในประเทศไทย โดยใช้ข้อมูลทุติยภูมิจากการสำรวจพฤติกรรมด้านสุขภาพของประชากรไทย ปี 2564 ของสำนักงานสถิติแห่งชาติ วิเคราะห์ด้วยการถดถอยลอจิสติกผลการวิจัยพบว่า ปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการเลิกสูบบุหรี่มากที่สุด โดยมีตัวแปร 10 ปัจจัยดังนี้ 1.การอยากเลิกสูบบุหรี่เพราะเห็นคำเตือน 2.จำนวนสมาชิกในครัวเรือน (ชั้นนับจด) 3.ภาค 4.รายได้เฉลี่ยต่อเดือนที่ได้จากการทำงานหรือการลงทุนที่เป็นตัวเงิน 5.ระยะเวลาที่สูบบุหรี่มวนแรกของวันหลังตื่นนอน 6.อายุที่เริ่มสูบบุหรี่เป็นปกตินิสัย 7.ค่าใช้จ่ายในการซื้อบุหรี่มวนเองมาสูบ 8.อายุที่เริ่มสูบบุหรี่ครั้งแรก 9.อายุที่เริ่มดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์, อายุ 10.ประเภทของบุหรี่ที่สูบและปริมาณที่สูบ-บุหรี่มวนเอง (มวนต่อวัน) เมื่อนำปัจจัยที่ได้มาสร้างสมการถดถอยลอจิสติก พบว่า ปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการเลิกสูบบุหรี่มากที่สุดคือ การอยากเลิกสูบบุหรี่เพราะเห็นคำเตือนบนซองบุหรี่ ภาค รายได้เฉลี่ยต่อเดือนที่ได้จากการทำงานหรือการลงทุนเป็นตัวเงิน อายุที่เริ่มสูบบุหรี่เป็นปกตินิสัย ค่าใช้จ่ายในการซื้อบุหรี่มวนเองมาสูบ อายุที่เริ่มสูบบุหรี่ครั้งแรก อายุที่เริ่มดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ อายุ ประเภทบุหรี่มวนเอง (มวนต่อวัน) ที่ระดับนัยสำคัญทางสถิติ 0.05 ซึ่งสามารถนำไปใช้ในการพัฒนานโยบายและแนวทางการรณรงค์เพื่อลดการสูบบุหรี่ที่มีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะการเน้นย้ำความสำคัญของคำเตือนบนซองบุหรี่และการออกแบบโปรแกรมเลิกบุหรี่ที่เหมาะสมกับแต่ละกลุ่มอายุและภูมิภาค งานวิจัยนี้มีประโยชน์ในการให้ข้อมูลเชิงลึกแก่ผู้กำหนดนโยบาย นักวิชาการ และผู้ปฏิบัติงานด้านสาธารณสุข เพื่อนำไปสู่การพัฒนามาตรการควบคุมยาสูบที่มีประสิทธิผลและยั่งยืนในประเทศไทย
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ทุกบทความที่ตีพิมพ์ในวารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ร่มพฤกษ์เป็นทัศนะและข้อคิดเห็นของผู้เขียนมิใช่ทัศนะของมหาวิทยาลัยเกริกหรือกองบรรณาธิการ การนำบทความส่วนใดส่วนหนึ่งหรือทั้งหมดไปพิมพ์เผยแพร่ต้องอ้างอิงที่มาให้ชัดเจน
เอกสารอ้างอิง
จินตหรา มีถาวร คมสันต์ เกียรติรุ่งฤทธิ์, ศิริไชย หงษ์สงวนศรี และ วศิน พิพัฒนฉัตร. (2022). ปัจจัย
ที่สัมพันธ์กับการสูบบุหรี่อย่างต่อเนื่องในวัยรุ่น.วารสารสมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย,
(1), 21-34.
ชลธิชา นิวาสเวส วันเพ็ญ แก้วปาน สุรินธร กลัมพากร และ ดุสิต สุจิรารัตน์. (2562). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเลิกบุหรี่ของผู้รับบริการในคลินิกอดบุหรี่ ของศูนย์บริการสาธารณสุข กรุงเทพมหานคร. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี, 6(1),1-23
ณัฏฐกรณ์ จินาพรรณ. (2564). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อความตั้งใจเลิกสูบบุหรี่ของผู้ป่วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรังในอำเภอสามง่าม จังหวัดพิจิตร. วารสารวิจัยและวิชาการสาธารณสุขจังหวัดพิจิตร, 2(2), 1-12.
ปริยานุช ประเสริฐสิริกุล ศิริสรรพ เหล่าหะเกียรติ เรืองศักดิ์ ตระกูลพุทธิรักษ์ และ ศศิวิมล สุขพัฒน์. (2565). การเปรียบเทียบประสิทธิภาพแบบจำลองการทำนายผลการเรียนของนิสิตที่ใช้งานระบบจัดการเรียนรู้ออนไลน์ด้วยการเรียนรู้ของเครื่อง. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี, 6(1), 1-23.
ศิรภัสสร กุล. (2560). ปัจจัยที่มีผลต่อการเลิกสูบบุหรี่ของผู้ที่เข้ารับบริการในคลินิกอดบุหรี่ของโรงพยาบาลพระนารายณ์ มหาราชจังหวัดลพบุรี, (สารนิพนธ์มหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์). มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2564). การสำรวจพฤติกรรมด้านสุขภาพของประชากร พ.ศ. 2564.
http://www.nso.go.th/sites/2014en/Pages/default.aspx.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2564). สํารวจพฤติกรรมด้านสุขภาพของประชากร.
https://www.nso.go.th/nsoweb/nso/survey_detail/w6
สุชาติ จิระจักรวัฒนา. (2562, 18 มิถุนายน). เรื่อง 5 โรคร้ายที่มากับบุหรี่. บริษัทสมิติเวช จำกัด (มหาชน).
Baker, A., Richmond, R., Haile, M., Lewin, T. J., Carr, V. J., Taylor, R. L., Constable, P. M., Jansons, S.,
Wilhelm, K., & Moeller-Saxone, K. (2007). Characteristics of smokers with a psychotic disorder and implications for smoking interventions. Psychiatry Research, 150(3), 141-152.
Burns, N., & Grove, S. K. (1993). The practice of nursing research: Conduct, ritique, and utilization (2nd ed). W.B. Saunders Company.
Breslau, N., & Peterson, E. L. (1996). Smoking cessation in young adults: Age at initiation of cigarette smoking and other suspected influences. American Journal of Public Health, 86(2), 214-220. https://doi.org/10.2105/ajph.86.2.214.
Chaiton, M., Diemert, L., Cohen, J.E., Bondy, S.J., Selby, P., Philipneri, A., & Schwartz, R. (2020). Barriers to Sustained Smoking Cessation: A Prospective Analysis. Nicotine & Tobacco Research, 22(9), 1544-1551.
Cheng, Y. J., Cornelius, M. E., Wang, T. W., & Homa, D. M. (2023). Trends and Demographic Differences in the Incidence and Mean Age of Starting to Smoke Cigarettes Regularly, National Health Interview Survey, 1997-2018. Public Health Reports, 138(6), 908-915. https://doi.org/10.1177/00333549221138295.
Etter, J.-F. (2023). Effects of large financial incentives on motivation to quit smoking and on cigarette dependence. Addictive Behaviors, 141(2023), 107640. https://doi.org/10.1016/j.addbeh.2023.107640.
Hammond, D., Fong, G. T., McNeill, A., Borland, R., & Cummings, K. M. (n.d.). Effectiveness of cigarette warning labels in informing smokers about the risks of smoking: findings from the International
Tobacco Control (ITC) Four Country Survey. Department of Health Studies and Gerontology, University of Waterloo.
Khuder, S. A., Dayal, H. H., & Mutgi, A. B. (1999). Age at smoking onset and its effect on smoking cessation. Addictive Behaviors, 24(5), 673-677. https://doi.org/10.1016/S0306-4603(98)00113-0.
Kostova, D., Ross, H., Blecher, E., & Markowitz, S. (2011). Is youth smoking responsive to cigarette
prices? Evidence from low- and middle-income countries. Tobacco Control, 20(6), 419-424. https://doi.org/10.1136/tc.2010.038786.
McKee, S. A., Falba, T., O'Malley, S. S., Sindelar, J., & O'Connor, P. G. (2007). Smoking status as a clinical indicator for alcohol misuse in US adults. Archives of Internal Medicine, 167(7), 716-721. https://doi.org/10.1001/archinte.167.7.716.
Mohammad, H.A., Hoek, J., Wilson, N., Ling, P.M., Thomson, G., Edwards, R., & Waa, A. (2018). Tobacco retail outlet density and risk of youth smoking in New Zealand. Tobacco Control, 27(2), 71-74.
Mona Issabakhsh, Luz Maria Sa´nchez-Romero, Thuy T. T. Le, Alex C. Liber, Jiale Tan, Yameng Li, Rafael Meza, David Mendez, and David T. Levy. (2023). Machine learning application for predicting smoking cessation among US adults: An analysis of waves 1-3 of the PATH study. PLOS ONE, 18(6), 1-16.
Patanavanich, R., & Glantz, S.A. (2021). Successful countering of tobacco industry efforts to overturn Thailand's FCTC-compliant restrictions on tobacco advertising, promotion, and sponsorship. Tobacco Control, 30(4), 442 – 449.
Richardson, S., McNeill, A., & Brose, L.S. (2019). Smoking and quitting behaviours by mental health conditions in Great Britain (1993 – 2014). Addictive Behaviors, 90(2019), 14 – 19.
Siahpush, M., Tibbits, M., Shaikh, R.A., McCarthy, M., Kessler, A.S., Soliman, G.A., & Maloney, S.I. (2021). The Association of Exposure to Point-of-Sale Tobacco Marketing with Quit Attempt and Quit Success: Results from a Prospective Study of Smokers in the United States. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(5), 2355.
Stevens, J. P. (1996). Applied multivariate statistics for the social sciences (3rd ed). Lawrence Erlbaum Associates.
World Health Organization. (2019). WHO global report on trends in prevalence of tobacco use 2000-2025 (3rd ed). World Health Organization.
Yanqiu Xu, Yang Yang, Wu Xiaoqing, Lei Zhixuan, Zhao Kuan, Guo Xin, Zhang Bo, Wang Jinyu, Cai Jing, Ma Yan & Ma Aiguo (2024). Impact of hyperglycemia on tuberculosis treatment outcomes: A cohort study. Scientific Reports, 14(2024), 13586.
Young, D., Borland, R., Hammond, D., Cummings, K. M., Devlin, E., Yong, H.-H., O'Connnor, R. J., & ITC Collaboration. (2006). Prevalence and attributes of roll-your-own smokers in the International Tobacco Control (ITC) Four Country Survey. Tobacco Control, 15(Suppl 3), iii76-iii82. https://doi.org/10.1136/tc.2005.013268.
