การเยียวยาจากรัฐของผู้ต้องหาที่ถูกทำร้ายร่างกายในชั้นสอบสวน

บทคัดย่อ

งานวิจัยชิ้นนี้จัดทำขึ้นเพื่อศึกษาแนวทางการเยียวยาผู้เสียหายจากรัฐของผู้ต้องหาที่ถูกทำร้ายระหว่างสอบสวน ในปัจจุบัน
มีการเผยแพร่ข่าวตามสื่อถือการกระทำของพนักงานสอบสวนอันเป็นการกระทำที่ทำร้ายร่างกายของผู้ต้องหาในระหว่างสอบสวน
เป็นเหตุให้ผู้ต้องหาได้รับบาดเจ็บหรือเสียชีวิต พนักงานสอบสวนเป็นเจ้าหน้าที่ของรัฐโดยกฎหมายให้อำนาจตามประมวลกฎหมาย
วิธีพิจารณาความอาญามาตรา 17 กลับเป็นผู้กระทำความผิดในฐานความผิดกฎหมายอาญาเสียเองโดยการทำร้ายร่างกายผู้ต้องหาระหว่างสอบสวน ซึ่งมิได้คำนึงถึงสิทธิของผู้ต้องหาที่มีการรับรองและเป็นที่ยอมรับโดยสากลระหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิมนุษยชน
ตามแนวคิดที่ว่า “ทุกคนที่ถูกตั้งข้อกล่าวหาเป็นผู้บริสุทธิ์จนกว่าจะได้รับการพิสูจน์ว่ามีความผิดตามกฎหมายซึ่งต้องพิจารณา
โดยเปิดเผย” เพื่อความเท่าเทียมของมนุษย์รัฐควรจะต้องเยียวยาความเสียหายที่เกิดขึ้นแก่ผู้ต้องหาซึ่งสอดคล้องกับรัฐธรรมนูญ
แห่งราชอาญาจักรไทย พ.ศ.2560

จากการศึกษาแนวทางการเยียวยาผู้เสียหายจากรัฐของผู้ต้องหาที่ถูกทำร้ายระหว่างสอบสวน พบประเด็นปัญหาของพระราชบัญญัติค่าตอบแทนผู้เสียหายและค่าใช้จ่ายและค่าทดแทนจำเลยในคดีอาญา พ.ศ.2544 (แก้ไขเพิ่มเติมฉบับที่สอง  พ.ศ.2559)เนื่องจากไม่มีบทนิยามของคำว่า “ผู้ต้องหา” รัฐจึงไม่มีการเยียวยาผู้ต้องหาที่ถูกทำร้ายระหว่างสอบสวนเนื่องจากการวินิจฉัยของคณะกรรมการพิจารณาค่าตอบแทนผู้เสียหายนั้นให้ถือว่าผู้ต้องหาเป็นผู้มีส่วนร่วมในการกระทำความผิดถึงแม้ว่ายังไม่มีคำพิพากษาจนถึงที่สุดก็ตาม เหตุแห่งความตายของผู้ต้องหาเป็นอันทำให้คดีอาญาระงับไปจึงมิได้พิสูจน์ความบริสุทธิ์  ดังนั้นเพื่อเป็นการคุ้มครองสิทธิของผู้ต้องหาตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย รัฐจึงต้องจัดให้มีการเยียวยาความเสียหายที่เกิดจากสิทธิและเสรีภาพของผู้ต้องหาที่ถูกทำร้ายจนได้รับบาดเจ็บหรือเสียชีวิตในชั้นสอบสวน ซึ่งได้รับการสันนิษฐานว่าผู้ถูกกล่าวหาเป็นผู้บริสุทธิ์จนกว่าจะได้รับการพิสูจน์เป็นการขัดแย้งกับหลักปฏิญญาสากลระหว่างประเทศทุกคนที่ถูกตั้งข้อกล่าวหาเป็นผู้ต้องหามีสิทธิ์ได้รับสันนิษฐานว่าบริสุทธิ์จนกว่าจะได้พิสูจน์ว่ามีความผิดตามกฎหมายซึ่งต้องพิจารณาโดยเปิดเผย หากผู้ต้องหาเสียชีวิตระหว่างสอบสวนนั้นคดีอาญาย่อมระงับไป จึงไม่ได้รับการพิสูจน์ความผิด แต่อย่างไรก็ตามความผิดทางอาญาที่เป็นการกระทำของเจ้าหน้าที่รัฐอันก่อให้เกิดความเสียหายต่อชีวิตและร่างกายของผู้ต้องหา จึงทำให้ผู้ต้องหาตกเป็นผู้เสียหายจากการดำเนินคดีโดยรัฐ ดังนั้นผู้ต้องหาจึงควรได้รับการเยียวยาจากรัฐเช่นเดียวกัน