แนวทางการส่งเสริมศักยภาพเกษตรกรผู้ปลูกกาแฟบนพื้นที่สูง ตำบลป่าเด็งและตำบลห้วยแม่เพรียง อำเภอแก่งกระจาน จังหวัดเพชรบุรี

บทคัดย่อ

การศึกษาวิจัยมีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาสภาพบริบทพื้นฐานของเกษตรกรผู้ปลูกกาแฟ 2) เพื่อประเมินศักยภาพของเกษตรกรผู้ปลูกกาแฟ และ 3) เพื่อเสนอแนวทางการส่งเสริมศักยภาพเกษตรกรผู้ปลูกกาแฟ เป็นการวิจัยแบบผสมผสาน เชิงปริมาณ ใช้แบบสอบถามและแบบประเมินศักยภาพกับกลุ่มตัวอย่างได้แก่ เกษตรกรผู้ปลูกกาแฟ ตำบลห้วยแม่เพรียงและตำบลป่าเด็ง อำเภอแก่งกระจาน จังหวัดเพชรบุรี จำนวน 32 คน ส่วนการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยสนทนากลุ่มกับ เกษตรกรผู้ปลูกกาแฟ สถิติที่ใช้ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และการวิเคราะห์เนื้อหาผลการศึกษาพบว่า 1) สภาพบริบทพื้นฐานของเกษตรกรผู้ปลูกกาแฟบนพื้นที่สูง พบว่า เกษตรกรส่วนใหญ่ปลูกกาแฟแบบผสมผสาน ไม่ใช้สารเคมีในการดูแลรักษา สายพันธุ์กาแฟที่ปลูกส่วนใหญ่เป็นสายพันธุ์โรบัสตา และมีวิธีการแปรรูปเมล็ดกาแฟด้วยกระบวนการ Dry Process     2) ผลการประเมินศักยภาพของเกษตรกร เรียงจากมากไปน้อย ดังนี้ ด้านความรู้ในการผลิตกาแฟของเกษตร รองลงมาด้านการบริหารจัดการ และด้านการบริหารจัดการทางการเงินและงบประมาณ ด้านวัสดุอุปกรณ์และสถานที่ในการผลิต ตามลำดับ และ 3) แนวทางการส่งเสริมศักยภาพเกษตรกรผู้ปลูกกาแฟบนพื้นที่สูง พบว่า 1) ควรมีการสร้างความรู้ความเข้าใจแก่เกษตรกรผู้ปลูกกาแฟ ตามองค์ประกอบการบริหารจัดการ ได้แก่ ด้านความรู้ในการผลิตกาแฟ ด้านการบริหารจัดการทางการเงินและงบประมาณ ด้านวัสดุอุปกรณ์และสถานที่ในการผลิต ด้านการบริหารจัดการ  2) ควรมีการเยี่ยมเยียน พบปะเกษตรกรเพื่อ ติดตาม แลกเปลี่ยน ผลลัพธ์ของการถ่ายทอดความรู้ ปัญหาและอุปสรรคที่เกิดขึ้น เพื่อหาแนวทางการแก้ไขและพัฒนา 3) ควรมีการสนับสนุนเพื่อการเพิ่มประสิทธิภาพและศักยภาพของเกษตรกร 4) ควรมีการติดตาม และประเมินผลลัพธ์ เพื่อหาแนวทางการแก้ไขและพัฒนา และ 5) ควรมีการจัดการข้อมูลเพื่อการวางแผนการผลิตและการจัดจำหน่าย รวมถึงเพื่อการบริหารจัดการในลักษณะกลุ่มผู้ประกอบการผลิตกาแฟ