บัตรเชิญภาษาไทย : การวิเคราะห์โครงสร้างภาษา ค่านิยม และความเชื่อ (Thai invitation cards: Analysis of language structure, values and beliefs)

Abstract

การศึกษาบัตรเชิญภาษาไทยทำให้เข้าใจโครงสร้างทางภาษา ค่านิยม ตลอดจนความเชื่อที่สะท้อนอัตลักษณ์ทางสังคมและวัฒนธรรมไทยได้อย่างลึกซึ้ง บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์โครงสร้างบัตรเชิญภาษาไทยตามแนวอัตถภาควิเคราะห์ และวิเคราะห์ค่านิยม ความเชื่อที่ปรากฏในบัตรเชิญภาษาไทย โดยเก็บข้อมูลบัตรเชิญงานอุปสมบท งานมงคลสมรส และงานฌาปนกิจ จำนวน 300 ใบ ในช่วงปี พ.ศ. 2560-2565 ผลการศึกษาพบว่า บัตรเชิญทั้ง 3 ประเภท ประกอบด้วย 3 อัตถภาค ได้แก่ อัตถภาคจุดประสงค์ของบัตรเชิญ อัตถภาคกำหนดการ และอัตถภาคการเชิญ ซึ่งในบัตรเชิญงานอุปสมบทและงานฌาปนกิจจะเรียงตามลำดับข้างต้น ส่วนบัตรเชิญงานมงคลสมรสจะเรียงลำดับด้วยการนำอัตถภาคการเชิญ ตามด้วยอัตถภาคจุดประสงค์ของบัตรเชิญ และอัตถภาคกำหนดการในลำดับสุดท้าย นอกจากนี้ ผลการวิเคราะห์ค่านิยมและความเชื่อที่ปรากฏในบัตรเชิญ พบค่านิยม 3 ด้าน ได้แก่ ค่านิยมการให้เกียรติผู้ชายเป็นผู้นำครอบครัว ค่านิยมการให้เกียรติญาติฝ่ายหญิงในงานมงคลสมรส และค่านิยมการเชิญเข้าร่วมงานมงคลและงานอวมงคล ส่วนความเชื่อมงคลและอวมงคลของคนไทย พบ 6 ด้าน ได้แก่ ความเชื่อเรื่องสี ความเชื่อเรื่องความรัก ความเชื่อเรื่องพืช ความเชื่อเรื่องสัตว์ ความเชื่อเรื่องสิ่งของ และความเชื่อเรื่องสวรรค์ ผลการศึกษาในครั้งนี้สามารถนำไปเป็นต้นแบบการพิมพ์บัตรเชิญและเป็นแนวทางการศึกษาวิจัยโครงสร้างทางภาษาในระดับข้อความได้

The study of Thai invitation cards offers deep insights into linguistic structures, cultural values, and beliefs that reflect the social and cultural identity of Thai society. This research aimed to analyze the structure of Thai invitation cards using move analysis and to examine the values ​​and beliefs embedded in them. A total of 300 invitation cards for ordinations, weddings, and funerals, collected between 2017 and 2022, were analyzed. The findings revealed that all three types of cards contained three moves, namely the purpose of the card, the schedule, and the invitation. In ordination and funeral cards, the moves appeared in the order of purpose, schedule, and invitation, whereas in wedding cards the sequence was invitation, purpose, and schedule. The analysis of values identified three aspects: respect for men as heads of families, honoring the bride’s family in wedding ceremonies, and the importance of inviting guests to both auspicious and inauspicious occasions. Six categories of Thai beliefs, both auspicious and inauspicious, were identified: beliefs concerning colors, love, plants, animals, objects, and  heaven. These findings can serve as a model for designing invitation cards and as a guideline for further research on linguistic structures at the discourse level.