พิธีไหว้ครูดนตรีมังคละ

Main Article Content

กมลธรรม เกื้อบุตร

บทคัดย่อ

การวิจัยเรื่องพิธีไหว้ครูดนตรีมังคละ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์ในการศึกษาคือ เพื่อศึกษาระเบียบพิธีกรรมของการไหว้ครูดนตรีมังคละในจังหวัดพิษณุโลก ผลการวิจัยพบว่า พิธีไหว้ครูดนตรีมังคละประจำปี จัดขึ้นในวันพฤหัสบดี เดือนหก โดยจัดพิธีที่บ้านครูหรือหัวหน้าวง มีตั้งโต๊ะหมู่บูชาพระพุทธรูป เศียรเทพ และศีรษะครูฤาษี จัดวางเครื่องดนตรีมังคละได้แก่ กลองมังคละและปี่มังคละ ไว้ในบริเวณพื้นที่บูชา พร้อมจัดเครื่องสังเวยประกอบด้วยหัวหมู เป็ด ไก่ ผลไม้ บายศรี ดอกไม้ ธูป เทียน หมาก พลู บุหรี่ และเงิน ในช่วงเช้าเจ้าภาพนิมนต์พระสงฆ์มาสวดมนต์และฉันภัตตาหารเช้าเพื่อความเป็นสิริมงคลในการจัดงาน จากนั้นจึงทำพิธีไหว้ครูตามขั้นตอน ในพิธีไหว้ครูประจำปีจะมีการจับข้อมือศิษย์ที่จะเริ่มเรียนดนตรีมังคละ รวมถึงการครอบครูสำหรับผู้ที่จะเป็นครูมังคละต่อไป ในด้านบทเพลงที่ใช้ประกอบพิธีไหว้ครูประกอบด้วย เพลงไม้หนึ่ง เพลงไม้สาม เพลงเวียนโบสถ์ เพลงพญาเดิน และเพลงเก้งตกปลัก ซึ่งจะบรรเลงหลังจากผู้ประกอบพิธีกล่าวบทโองการ โดยลักษณะของระเบียบวิธีการไหว้ครูดนตรีมังคละมีความคล้ายคลึงกับพิธีไหว้ครูดนตรีไทยที่ใช้บทเพลงไทยในการบรรเลงประกอบขั้นตอนพิธีกรรมไหว้ครู ทำหน้าที่เสมือนเครื่องเชื่อมโยงการสื่อสารระหว่างครูกับศิษย์

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิจัย (Research Articles)

เอกสารอ้างอิง

Chanthiraht, P. (1996). Kalo at Thungsong, Nakhonsithammarat. Master Thesis Faculty of Graduate studies Mahidol university.
Lookplub, P. (2017, May 10). Chairman of the Mangala Music Club. Interview.
Nakpee, P. (2003). Tubkeng : Music in funeral at Ban Pa-Deang Phetchaboon. Master Thesis Faculty of Graduate studies Mahidol university.
Pidokrajt, N. (2010). The Wai Khru ceremony in Thai traditional music. Doctoral Dissertation Faculty of Graduate studies Mahidol university.
_______. (2013). Mangala: the heritage of wisdom of national culture in 2013. Bangkok : Ministry of culture.
Santasombat, Y. (2013). Haman and culture. (4 th ed.). Bangkok : Thammasat University press.
Sirikotchapan, S. (1997). Mangkhala ensemble in Phitsanulok province. Master Thesis Faculty of Graduate studies Mahidol University.
Wongthes, S. (1999). Rong Ram Tham Pleng : Siamese’s music and dance. (2 nd ed.). Bangkok : Ganesha printing center.