ปี่พาทย์พื้นบ้าน : กรณีศึกษา วงปี่พาทย์พื้นบ้าน ศ.ดุริยศิลปิน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ปี่พาทย์พื้นบ้าน เป็นภาพสะท้อนความเป็นเอกลักษณ์เฉพาะถิ่น ผ่านวัฒนธรรมทางดนตรีซึ่งเป็น มรดกภูมิปัญญาสําคัญที่คงอยู่กับชุมชน วงปี่พาทย์พื้นบ้านคณะ ศ.ดุริยศิลปิน เป็นวงปี่พาทย์พื้นบ้านในอำเภอพิมายที่ยังคงมีการบรรเลงในงานประเพณีต่างๆ บริเวณอำเภอพิมาย และพื้นที่ใกล้เคียง หากแต่องค์ความรู้เกี่ยวกับปี่พาทย์พื้นบ้านมีความเสี่ยงต่อการสูญหาย เนื่องจากผู้ที่มีความรู้เป็นกลุ่มผู้สูงอายุที่มีอายุเฉลี่ยอยู่ที่ 70-80 ปี การวิจัยครั้งนี้เป็นการ วิจัยเชิงคุณภาพ มีความมุ่งหมาย 1) เพื่อศึกษาประวัติความเป็นมาของปี่พาทย์พื้นบ้านคณะ ศ.ดุริยศิลปิน และ 2) เพื่อศึกษาบทบาทหน้าที่ของวงปี่พาทย์พื้นบ้านคณะ ศ.ดุริยศิลปิน เครื่องมือที่ใช้ ในการวิจัยได้แก่ แบบ สำรวจเบื้องต้น แบบสัมภาษณ์ และแบบสังเกต ทำการรวบรวมข้อมูล เอกสาร และข้อมูลภาคสนาม นำข้อมูลมาตรวจสอบ ความถูกต้องด้วยวิธีการแบบสามเส้า วิเคราะห์ ตามความมุ่งหมายที่ตั้งไว้ และนำเสนอผลการวิจัยเชิงพรรณนาวิเคราะห์ ซึ่งผลการวิจัยพบว่า วงปี่พาทย์พื้นบ้านคณะ ศ.ดุริยศิลปิน เป็นวงปี่พาทย์ที่ได้รับการถ่ายทอดความรู้ด้านการบรรเลงมาจากนายปาน (ไม่ทราบนามสกุล) และนายจันทร์ (ไม่ทราบนามสกุล) ซึ่งเป็นนักดนตรีที่อพยพมาจากบ้านศรีสุข อำเภอโนนสูง จังหวัดนครราชสีมา ถือได้ว่าทั้ง 2 ท่านนี้เป็นผู้เริ่มก่อตั้งวงปี่พาทย์ขึ้นในอำเภอพิมาย โดยนายปานได้ไปสอน และจัดตั้งวงปี่พาทย์ ขึ้นโดยการรวบรวมคนที่สนใจในเขตบ้านตะปัน บ้านรังกา บ้านตะบอง บ้านหนองจิก บ้านหนองปรือ และบ้านประสุข ส่วนนายจันทร์ได้ไปถ่ายทอดวิชาความรู้ทางด้านดนตรี บริเวณบ้านดงใหญ่ บ้านดงน้อย และบ้านกระชอน ซึ่งวงปี่พาทย์พื้นบ้านคณะ ศ.ดุริยศิลปิน สืบทอดมาจากนายจันทร์ มาสู่นายเปีย นายเลี้ยง และนายศิวา นิ่มนวล ตามลำดับ วงปี่พาทย์พื้นบ้านคณะ ศ.ดุริยศิลปินมีหน้าที่รับใช้สังคมด้วยการบรรเลงประกอบพิธีการและพิธีกรรม ในงานต่าง ๆ ทั้งงานมงคลและงานอวมงคล ได้แก่งานบุญกฐิน งานเทศน์มหาชาติ งานอุปสมบท งานแต่งงาน งานฌาปนกิจศพ งานฉลองอัฐิ งานพิธีวางศิลาฤกษ์ งานพิธีกรรมบวงสรวงศาลปู่ตา ซึ่งบทบาทหน้าที่สำคัญในการบรรเลงประกอบพิธีการ และพิธีกรรมต่าง ๆ เพื่อแจ้งให้กับผู้ที่เข้าร่วมงานได้ทราบและเตรียมการในขั้นตอนการดำเนินงานต่าง ๆ ทั้งก่อนที่จะเริ่มและจบพิธีการ พิธีกรรมนั้น ๆ แล้ว อีกทั้งเพื่อโน้มน้าวให้ผู้ที่เข้าร่วมในงานนั้น ๆ เกิดความมั่นคงทางจิตใจ และทำหน้าที่เพื่อความบันเทิง กล่อมเกลาจิตใจ ผู้ร่วมงานนั้นให้มีความผ่อนคลายอีกด้วย
Article Details
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร สักทอง : วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ สถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลับราชภัฏกำแพงเพชร
ข้อคิดเห็นใดๆ ที่ปรากฎในวารสารเป็นวรรณกรรมของผู้เขียนโดยเฉพาะ ซึ่งมหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชรและบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย
เอกสารอ้างอิง
Nimnoun, S. (2016, March 24). The inheritance of Piphat Folk Ensemble Sow Duriyasinlapin. Interview.
Phongphan, C. (2016, April 23). Senior Thai Folk Musicians in Phimai District. Interview.
Ruchirakun, R. (2010). Korat study. Nakhon Ratchasima : Faculty of Humanities Nakhon Ratchasima Rajabhat University.
Rungrueng, P. (2003). History of Thai music Revised edition. (5 th ed.). Bangkok : Thaiwatthanaphanit.
Wannasiri, N. (1997). Social and Cultural Anthropology. Bangkok : Kasetsart University.
