การรื้อฟื้นการแสดงตาโบลวิวังต์

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1. ศึกษาและวิเคราะห์รูปแบบการแสดงตาโบลวิวังต์ 2. ศึกษาและวิเคราะห์การบรรเลงรวมวงเพลงตับเรื่องนางซินเดอเรลล่า โดยใช้ระเบียบวิจัยแนวคิดการรื้อฟื้นในการจัดการแสดงตาโบลวิวังต์ นำเสนอการวิจัยในรูปแบบการพรรณนาวิเคราะห์

การศึกษาและวิเคราะห์รูปแบบการแสดงตาโบลวิวังต์ พบว่า สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ ทรงพระนิพนธ์บทขับร้องและบรรจุเพลงตับเรื่องซินเดอเรลล่า เพื่อใช้ในการแสดงตาโบลวิวังต์ ซึ่งมีองค์ประกอบที่สำคัญ 3 อย่างได้แก่ 1. ผู้แสดงแต่งกายตามเนื้อเรื่องและตีท่าตามบทขับร้อง พร้อมทั้งยืนดุจภาพนิ่ง  2. มีองค์ประกอบของการแสดง (ฉาก ไฟ แสง เสียง) และ3. การบรรเลง – ขับร้อง จากการบรรเลง – ขับร้อง จำนวน 6 เพลง ประกอบด้วย เพลงวิลันดาโอด เพลงฝรั่งจรกา เพลงครอบจักรวาล เพลงฝรั่งรำเท้า เพลงเวสสุกรรม และเพลงหงส์ทอง มีการตีบทตามคำร้อง ดนตรีบรรเลงรับในแต่ละท่อนเพียง 1 เที่ยว ความสัมพันธ์ของบทขับร้องกับการใช้ท่าตีบทรวม 16 ครั้ง มีฉากประกอบการแสดง จำนวน 2 ฉาก ผู้แสดงทั้งหมด 8 คน แต่งกายตามแบบตะวันตก ผู้บรรเลง – ขับร้อง แต่งกายย้อนยุคในสมัยรัชกาลที่ 5การศึกษาและวิเคราะห์การบรรเลงรวมวงเพลงตับเรื่องนางซินเดอเรลล่า ผลการศึกษาพบว่า การบรรเลงรวมวงตามโน้ตเพลงที่จดบันทึกเมื่อปีพ.ศ. 2482  มีจำนวน 6 เครื่องมือ ได้แก่ ปี่ใน ระนาดเอก ฆ้องวงใหญ่ ฆ้องวงเล็ก ระนาดทุ้มไม้ และระนาดทุ้มเหล็ก การวิเคราะห์ทำนองเพลงตามลักษณะการบรรเลงรวมวง พบว่า ทำนองเพลงส่วนมากมีวิธีดำเนินทำนองแบบไม่บังคับทาง มี “ระนาดทุ้มเหล็ก” เป็นเครื่องดนตรีที่สร้างความโดดเด่นด้วยการแปลทำนองในลักษณะต่าง ๆ ได้แก่ กระสวนทำนองห่าง กระสวนทำนองถี่ ทำนองเรียงเสียง การตีลงก่อนจังหวะ การตีประสานเสียง ทั้งนี้ทำให้เกิดเสียงประสานเป็น “คู่เสียง” นับว่าเป็นเพลงตับที่มีความสมบูรณ์ทั้งในด้านดนตรีและนาฏศิลป์ เพื่อเสนอผลการศึกษา “การรื้อฟื้นการแสดงตาโบลวิวังต์” ในเชิงประจักษ์ ผู้วิจัยได้จัดการแสดงตาโบลวิวังต์ เรื่องนางซินเดอเรลล่า ซึ่งบรรเลงด้วยวงปี่พาทย์ไม้แข็งตามโน้ตเพลงที่จดบันทึกเมื่อพ.ศ. 2482 อย่างเต็มรูปแบบ ณ โรงละครแห่งชาติ