การศึกษาและพัฒนาต้นแบบบรรจุภัณฑ์สำหรับสินค้าที่ระลึก โดยการประยุกต์เอกลักษณ์ภูมิปัญญาท้องถิ่นในจังหวัดแม่ฮ่องสอน

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) สำรวจและศึกษาบรรจุภัณฑ์สำหรับสินค้าที่ระลึก จังหวัดแม่ฮ่องสอน 2) ออกแบบและพัฒนาบรรจุภัณฑ์สำหรับสินค้าที่ระลึกโดยการประยุกต์ เอกลักษณ์ภูมิปัญญาท้องถิ่น จังหวัดแม่ฮ่องสอน 3) ประเมินความคิดเห็นที่มีต่อบรรจุภัณฑ์สำหรับสินค้าที่ระลึก จังหวัดแม่ฮ่องสอน ประชากรและกลุ่มตัวอย่างประกอบด้วย 2 กลุ่ม คือ ประชาชนกลุ่มผู้ใช้ผลิตภัณฑ์ประเภทของที่ระลึกจำนวน 100 คนและกลุ่มผู้ผลิตผลิตภัณฑ์ 17 กลุ่ม โดยเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยได้แก่ แบบสอบถามประเมินผลระดับความคิดเห็นของผู้บริโภคต่อบรรจุภัณฑ์ทั้งก่อนและหลังการออกแบบบรรจุภัณฑ์  มีการประเมินรูปแบบบรรจุภัณฑ์ที่ได้รับการออกแบบแล้วโดย            ผู้เชี่ยวชาญทางด้านการออกแบบผลิตภัณฑ์  และการประเมินหลังการออกแบบพัฒนาบรรจุภัณฑ์โดยวิธีการ Rating scale รวมทั้งทำการวิเคราะห์ข้อมูลด้วยค่าสถิติได้แก่ ค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และนำเสนอในรูปแบบการบรรยายเชิงพรรณา

ผลการวิจัย พบว่า 1) ภูมิปัญญาของจังหวัดแม่ฮ่องสอนมีความถนัดทางด้านการออกแบบลวดลายผ้าทอและการปักเย็บ ส่วนใหญ่มาจากการสืบทอดภูมิปัญญาการคิดค้นลวดลายในรูปแบบต่างๆ การใช้วัสดุ เทคนิคขั้นตอนต่างจากบรรพบุรุษของชุมชน เป็นไปตามวัตถุประสงค์ของงานวิจัยคือได้พัฒนาผลิตภัณฑ์ทั้งหมด 17 กลุ่มวิสาหกิจชุมชน ในการทำต้นแบบ โดยได้ประเมินจากแบบสอบถาม ข้อมูลจากแบบสอบถามผู้บริโภค (ก่อนการทำการออกแบบ) พบว่าการพัฒนาบรรจุภัณฑ์สำหรับสินค้าที่ระลึกโดยการประยุกต์ เอกลักษณ์ภูมิปัญญาท้องถิ่น จังหวัดแม่ฮ่องสอน ได้วิธีการพัฒนาบรรจุภัณฑ์โดย วิธีการปรับปรุงเปลี่ยนแปลงจากที่ทางกลุ่มใช้บรรจุภัณฑ์แบบเดิมๆ ที่เคยใช้นั้นไม่ได้ส่งเสริมให้ผลิตภัณฑ์มีความโดดเด่นน่าซื้อ อีกทั้งบางผลิตภัณฑ์นั้นยังไม่มีบรรจุภัณฑ์เลย จึงทำให้เกิดภาวการณ์ขายไม่ได้ จึงทำให้การตลาดไม่ค่อยดีเท่าที่ควร 2)ความคิดเห็นของผู้บริโภคที่มีต่อบรรจุภัณฑ์เดิมของผู้ผลิตสินค้าที่ระลึกจังหวัดแม่ฮ่องสอน พบว่าในความคิดเห็นของผู้บริโภคที่มีต่อบรรจุภัณฑ์เดิมของกลุ่มผลิตภัณฑ์เดิมมีความพึงพอใจอยู่ในระดับน้อย 3)ความคิดเห็นที่มีต่อการพัฒนาบรรจุภัณฑ์ สำหรับสินค้าที่ระลึกโดยการประยุกต์ เอกลักษณ์ภูมิปัญญาท้องถิ่น จังหวัดแม่ฮ่องสอน เพื่อนำไปพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์ใหม่ พบว่าในความคิดเห็นของผู้บริโภคที่มีต่อบรรจุภัณฑ์ใหม่ของกลุ่มผลิตภัณฑ์สินค้าที่ระลึกโดยการประยุกต์ เอกลักษณ์ภูมิปัญญาท้องถิ่น จังหวัดแม่ฮ่องสอน มีความพึงพอใจอยู่ในระดับมากที่สุด 4) ความคิดเห็นของผู้เชียวชาญที่มีต่อการประเมินรูปแบบบรรจุภัณฑ์ใหม่ของกลุ่มผลิตภัณฑ์สินค้าที่ระลึก จังหวัดแม่ฮ่องสอน ทั้งหมดโดยภาพรวม ความเหมาะสมกับประโยชน์ใช้สอย ผลิตภัณฑ์มีหน้าที่ใช้สอยมากขึ้น อยู่ในระดับ มากที่สุด

5)การวิเคราะห์ความคิดเห็นที่มีต่อการพัฒนาบรรจุภัณฑ์ใหม่ของกลุ่มผลิตภัณฑ์สินค้าที่ระลึกโดยการประยุกต์ เอกลักษณ์ภูมิปัญญาท้องถิ่น จังหวัดแม่ฮ่องสอน พบว่า ด้านการนำเสนอบรรจุภัณฑ์มีลักษณะที่สะอาดปลอดภัย อยู่ในระดับมากที่สุด

ข้อเสนอของการวิจัย ได้แก่ ควรมีการส่งเสริมให้ความรู้กับกลุ่มวิสาหกิจชุมชนทางด้านการพัฒนารูปแบบ บรรจุภัณฑ์ รวมไปถึงการพัฒนาความรู้ด้านบรรจุภัณฑ์ ตลอดเวลาต่อเนื่องทุกปีเนื่องจากบรรจุภัณฑ์ ภัณฑ์ต้องมีการพัฒนาตามวิวัฒนาการของสินค้าเพื่อตอบสนองความต้องการของชุมชนเมืองหลวง และเศรษฐกิจต่อไป