วงสะล้อ ซอ ปิน ของครูอรุณศิลป์ ดวงมูล

บทคัดย่อ

     การวิจัยเรื่องวงสะล้อ ซอ ปิน ของครูอรุณศิลป์ ดวงมูล เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาประวัติพ่อครูอรุณศิลป์ ดวงมูล 2) ศึกษาทำนองดนตรี และทำนองซอ ของพ่อครูอรุณศิลป์ ดวงมูล จังหวัดน่าน โดยใช้ระเบียบแบบวิธีการวิจัยทางด้านมานุษยวิทยาดนตรี (Anthropology of Music) เก็บรวบรวมข้อมูลที่ได้จากเอกสาร การสัมภาษณ์ การสังเกตแบบมีส่วนร่วม ทำการวิเคราะห์ และนำเสนอผลการวิจัยแบบพรรณาวิเคราะห์

     ผลการวิจัย พบว่า พ่อครูอรุณศิลป์ ดวงมูล เป็นหัวหน้าคณะวงสะล้อ ซอ ปิน ของจังหวัดน่านและได้รับการยกย่องเป็นครูภูมิปัญญารุ่นที่ 4 ประจำปี พ.ศ. 2548 ด้านศิลปกรรม วงสะล้อ ซอ ปิน ของพ่อครูอรุณศิลป์ สะท้อนวัฒนธรรมร่วมการขับซอของจังหวัดน่าน 4 ประการ คือ ใช้เฉพาะปินและสะล้อในการประสมวง บทเพลงขึ้นต้นใช้เพลงดาดน่าน สะล้อติดขั้นเสียง และใช้การฟ้อนประกอบการขับซอเรียกว่าฟ้อนแง้น การศึกษาบทเพลงทั้ง 5 เพลง ได้แก่ เพลงดาดน่าน เพลงลับแลง เพลงปั่นฝ้าย เพลงพม่าต๊ะโต๋งเต๋ง และเพลงพระลอเดินดง ซึ่งเป็นเพลงของจังหวัดน่าน พบว่า ใช้กลุ่มเสียงปัญจมูล 3 กลุ่มเสียง ลักษณะเฉพาะของการดีดปิน พบว่า มีทั้งหมด 9 วิธี ส่วนสะล้อ พบว่า มี 4 วิธี การขับซอ พบว่า มี 6 วิธี  แสดงถึงลักษณะเด่นของพ่อครูอรุณศิลป์ ดวงมูล