หน่อซื่อแหล่ะ เครื่องดนตรีลาหู่

บทคัดย่อ

     หน่อซื่อแหล่ะเครื่องดนตรีลาหู่เป็นส่วนหนึ่งของงานวิจัยเรื่อง ดนตรีมูเซอกับวัฒนธรรมสังคมใหม่ ตำบลแม่นาเติง อำเภอปาย จังหวัดแม่ฮ่องสอน เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพใช้ระเบียบวิจัยทางด้านมานุษยวิทยาดนตรี โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาหน่อซื่อแหล่ะเครื่องดนตรีลาหู่

     ผลการศึกษาหน่อซื่อแหล่ะเครื่องดนตรีลาหู่พบว่า หน่อซื่อแหล่ะเป็นเครื่องดนตรีประเภทเป่า มีลิ้นอิสระ อยู่ในตระกูลแคน หน่อซื่อแหล่ะทำจากน้ำเต้าทรงงาช้าง ไม้ไผ่สำหรับทำท่อ และไม้ไผ่ทำลิ้น และใช้ขี้ชันโรงอุดรอบ ๆ ท่อเพื่อไม่ให้ลมภายในออกมาด้านนอก หน่อซื่อแหล่ะมีหลายขนาดขึ้นอยู่กับขนาดของน้ำเต้า การตั้งเสียงมีทั้งหมด 7 เสียง มีเสียง E A B C E F C ซึ่งมีเสียง E-E และ C-C เป็นคู่ 8  เสียงหน่อซื่อแหล่ะทั้งหมดจะขึ้นอยู่กับโสตของช่าง การเป่าหน่อซื่อแหล่ะสามารถผลิตเสียงทำนอง เสียงประสานและเสียงโดรน บทเพลงที่ใช้ในเทศกาลทั้งหมดจำนวน 13 เพลง ในแต่ละบทเพลงจะมีทำนองสั้น ๆ แต่บรรเลงซ้ำไปมาหลายรอบ บทเพลงของลาหู่ แบ่งออกเป็น 3 ประเภทคือ 1)เพลงเกี้ยวพาราสี 2)เกี่ยวกับการอวยพร และ3) นำเอาวิถีชีวิตมาประยุกต์สำหรับการเต้นจะคึ หน่อซื่อแหล่ะเป็นเครื่องดนตรีที่สำคัญต่อพิธีกรรมและประเพณีของกลุ่มชาติพันธ์ลาหู่มาก โดยเฉพาะเทศกาลวันปีใหม่หรือกินวอมีการเต้นจะคึในช่วงกลางคืนจะกระทั่งถึงช่วงเช้า