บทบาทของอุบาสิกาในการอุปถัมภ์พระพุทธศาสนา
คำสำคัญ:
อุบาสิกา, การอุปถัมภ์, พระพุทธศาสนาบทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์คือเพื่อศึกษาบทบาทของอุบาสิกาในการอุปถัมภ์พระพุทธศาสนาสมัยพุทธกาล และเพื่อศึกษาบทบาทอุปถัมภ์บำรุงพระพุทธศาสนาของอุบาสิกาปัจจุบัน โดยใช้ข้อมูลจากพระไตรปิฎกเป็นหลักและข้อมูลจากอรรถกถา รวมทั้งเอกสารอื่นที่เกี่ยวข้องเป็นส่วนประกอบ
ผลการศึกษาพบว่า คำว่า อุบาสิกา คือ สตรีผู้เข้ามานั่งใกล้พระรัตนตรัย พระพุทธเจ้าตรัสให้มีบทบาทรับภาระพระพุทธศาสนาและพัฒนาตนเองตามหลักศาสนาไปพร้อม ๆ ภิกษุ ภิกษุณี และอุบาสก และอุบาสิกา ถึงแม้จะมีข้อจำกัดทางร่างกายหลายอย่างก็ตาม แต่พวกเขาสามารถรับผิดชอบและภาระงานทางพระพุทธศาสนาได้เป็นอย่างดี บทบาทของผู้หญิงในพระพุทธศาสนาได้รับการยอมรับเป็นอย่างดี โดยเฉพาะในเรื่องการเป็นผู้ถวายทาน เป็นผู้ปฏิบัติกัมมัฎฐานและเผยแผ่พุทธธรรม เป็นต้น ทุกครั้งที่มีการถวายทานก็มักจะมีการปฏิบัติธรรมควบคู่ไปด้วยเสมอ เป็นความจริงที่ว่าผู้หญิงในฐานะอุบาสิกาจึงมีคุณูปการสำคัญยิ่งในการช่วยบำรุงและประคับประคองพระพุทธศาสนาเป็นอย่างดีตั้งแต่สมัยพุทธกาลมาจนถึงสมัยปัจจุบัน เนื่องด้วยพระพุทธศาสนาได้เปิดกว้างให้สำหรับสตรีโดยทั่วไปจึงทำให้สตรีทุกชนชั้นวรรณะมีความเสมอภาคเท่าเทียมกัน อีกทั้งยังเป็นต้นแบบแก่อุบาสิกายุคใหม่ที่เพียบพร้อมไปด้วยวิชาและจรณะ
References
ดวงกมล ทองคณารักษ์. (2547). บทบาทและความสําคัญของอุบาสิกาในพระพุทธศาสนาเถรวาท. (วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์).
ปัญญา ใช้บางยาง. (2552). 46 อุบาสิกาในสมัยพุทธกาล. กรุงเทพฯ: ธรรมสภา.
ประวัติวัดป่าภูก้อน. (2564). สืบค้นจาก https://www.watpaphukon.org/history
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตโต). (2551). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์. พิมพ์ครั้งที่ 12. กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระมหาถวิช เตชะดำ. (2540). อุบาสิกาในพระไตรปิฎก. (วิทยานิพนธ์ปริญญาอักษรศาสตรมหาบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย).
พระมหาสมปอง มทิโต, (2542). (แปล). คัมภีร์อภิธานวรรณนา. กรุงเทพฯ: ธรรมสภา.
พระครูกัลยาณสิทธิธิวัฒน์ (สมาน กลฺยาณธมฺโม). (2544). เอตทัคคะในพระพุทธศาสนา. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ: สหธรรมิก.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
ราชบัณฑิตยสถาน. (2546). พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542. กรุงเทพฯ: นานมีบุ๊คส์พับลิเคชั่นส์ จำกัด.
วัดคณิกาผล (วัดใหม่ยายแฟง ). (2564). สืบค้นจาก https://www.posttoday com/dhamma./640164)
สุนทรี สุริยะรังสี. (2544). การศึกษาเชิงวิเคราะห์บทบาทของคฤหัสถ์ในการเผยแพร่พระพุทธศาสนาศึกษากรณีเฉพาะอุบาสิกาผู้ได้รับเอตทัคคะ. (วิทยานิพนธ์ปริญญาพุทธศาสตรมหาบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย).
อุทัย มณี. (2563). การบริจาคที่ดินและสร้างอาคารมหาวิทยาลัยสงฆ์. สืบค้นจาก https://www.posttoday.com/dhamma/640164)
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2022 วารสารปณิธาน
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาของบทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารปณิธานถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารปณิธาน ห้ามเผยแพร่ ตัดต่อ แก้ไข หรือนำไปใช้ก่อนได้รับอนุญาต
ผู้สนใจสามารถติดต่อขอเผยแพร่เนื้อหาในวารสารปณิธานได้ที่ panidhana-human@cmu.ac.th