พุทธทาสภิกขุกับการพัฒนาวิญญาณความเป็นครู

ผู้แต่ง

  • สมเจตน์ ผิวทองงาม คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี
  • อรรถกร ภัทรจิตติกรกุล คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี

คำสำคัญ:

พุทธทาสภิกขุ, วิญญาณความเป็นครู, การพัฒนาวิญญาณความเป็นครู

บทคัดย่อ

บทความนี้มุ่งศึกษาเกี่ยวกับแนวคิดวิญญาณความเป็นครูและแนวทางการพัฒนาวิญญาณความเป็นครูของพุทธทาสภิกขุ ผลการศึกษาพบว่า ด้านแนวคิดวิญญาณความเป็นครูของพุทธทาสภิกขุได้รับแนวคิดและอิทธิพลการทำงานของบรมครูคือพระพุทธเจ้าที่มีวิญญาณความเป็นครูอันถึงพร้อมด้วยพระวิสุทธิคุณ, พระปัญญาคุณ และพระมหากรุณาธิคุณในการอนุเคราะห์และสงเคราะห์ต่อสัตว์โลกโดยเปิดประตูทางวิญญาณด้วยมุ่งสอนธรรมเพื่อยกระดับวิญญาณให้สมกับความเป็นมนุษย์ที่ประกอบด้วยกัลยาณศีล กัลยาณธรรม และกัลยาณปัญญา ด้านแนวทางการพัฒนาวิญญาณความเป็นครูจะต้องเริ่มจากการไม่ตกเป็นทาสและรับใช้วัตถุ การศึกษาจะต้องไม่เป็นไปตามแบบฉบับสากลโลกซึ่งเป็นไปเพื่อความอยู่รอด แต่ควรทำลายสัญชาตญาณอย่างสัตว์และพัฒนาส่วนที่เป็นความงาม ความดี และความถูกต้องอันเป็นบรมธรรม อีกทั้งผู้ที่เป็นครูต้องปฏิบัติตาม 4 แนวทาง ได้แก่ มีความสุขอย่างแท้จริง, มีความเต็มเปี่ยมแห่งความเป็นมนุษย์, มีการทำหน้าที่เพื่อหน้าที่ และมีความรักสากลหรือรักที่บริสุทธิ์ รวมทั้งการนำสติปัฏฐาน 4 มาประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน

References

ข่าวสด. (2563). กมว.สั่งลงโทษ 399“ผอ.-ครู” ผิดจรรยาบรรณล่วงละเมิดทางเพศ-ส้นสูงเคาะหัวนักเรียนให้นักเรียนกราบหน้าเสาธง เผย 10 ปีทำครูผิดเกือบ 2 พันเรื่อง. สืบค้น 30 มกราคม 2565, จาก https://www.khaosod.co.th/around-thailand/news_5166478.

ข่าวสด . (2565). ทำธูปหายดอกเดียว ผอ.เรียกด.ช.ชั้น ป.5 ลงโทษโหดหน้าเสาธง ทั้งเจ็บทั้งอายแม่โร่แจ้งความ. สืบค้น 30 มกราคม 2565,จาก https://www.khaosod.co.th/around-thailand/news_6887388.

ไทยรัฐ. (2561). แม่ร้องทุกข์อ้างลูกครูแกล้งเหตุไม่เรียนพิเศษ เครียดกินยาหวังฆ่าตัวตาย. สืบค้น 29 มกราคม 2565,จาก https://www.thairath.co.th/news/local/south/1419318.

ไทยรัฐ. (2564). พักการสอนครู สั่งลงโทษเด็ก “ขายขนมจีบ” แปรงลบกระดานตีนิ้วห้อเลือด. สืบค้น 30 มกราคม 2565,จาก https://www.thairath.co.th/news/local/northeast/2123011.

ไทยรัฐ. (2565). เสื่อมหนัก เด็กมัธยมก่อม็อบไล่ผอ. หลังโดนจับได้แอบดูครูสาวอาบน้ำ. สืบค้น 30 มกราคม 2565, จาก https://www.thairath.co.th/news/local/northeast/2299053.

ไทยรัฐ. (2565). ตร.สุรินทร์บุกรวบครูหนุ่มคาม่านรูด หลังพานร.หญิง ม.3 ไปกระทำอนาจาร. สืบค้น 5 เมษายน 2565, จาก https://www.thairath.co.th/news/crime/2360221.

พระไพศาล วิสาโล. (2549). ร้อยคน ร้อยธรรม 100 ปีพุทธทาส. กรุงเทพฯ: สุขภาพใจ .

พระไพศาล วิสาโล. (2552). ท่านอาจารย์พุทธทาสกับวัฒนธรรมแห่งความตื่นรู้. วารสารธรรมมาตา, 3(1),147-163.

พุทธทาสภิกขุ. (2515). ศึกษาตัวชีวิตคือการเลื่อนชั้นตัวเอง. กรุงเทพฯ: ศึกษาภัณฑ์พาณิชย์.

พุทธทาสภิกขุ. (2521). การศึกษาคืออะไร. กรุงเทพฯ: ธรรมบูชา.

พุทธทาสภิกขุ. (2525). ธรรมบรรยายต่อหางสุนัข. สุราษฎร์ธานี: ธรรมทานมูลนิธิ.

พุทธทาสภิกขุ. (2533). สัจจสารจากสวนโมกข์. กรุงเทพฯ: กองทุนวุฒิธรรมเพื่อการศึกษาและปฏิบัติธรรม.

พุทธทาสภิกขุ. (2543). ธรรมโฆษณ์ชุดค่ายพุทธบุตร. สุราษฎร์ธานี: ธรรมทานมูลนิธิ.

พุทธทาสภิกขุ. (2543). การศึกษาสมบูรณ์แบบ. กรุงเทพฯ: สุขภาพใจ.

พุทธทาสภิกขุ. (2548). คุณค่าของชีวิต-ส่วนประกอบและโครงสร้างของชีวิต. กรุงเทพฯ: พุทธศาสนาแห่งธรรมสภา.

พุทธทาสภิกขุ. (2550). การควบคุมกระแสแห่งชีวิต. กรุงเทพฯ: สุขภาพใจ.

พุทธทาสภิกขุ. (2554). คู่มือที่จำเป็นในการศึกษาและปฏิบัติธรรม. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: ธรรมสภา.

พุทธทาสภิกขุ. (2556). วัฒนธรรมไทยกับพระพุทธศาสนา. กรุงเทพฯ: บริษัท เอมี่ เอ็นเตอร์ไพรส์ จำกัด.

มติชน. (2564). ครูโรงเรียนดังศรีสะเกษขอโทษน.ร.และผู้ปกครอง ใช้คำพูดรุนแรง รับเครียดสะสม-เด็กไม่ตั้งใจเรียน จะไม่ทำอีก. สืบค้น 30 มกราคม 2565, จากhttps://www.matichon.co.th/region/news_3096935.

มติชน. (2564). จ่อถอนตั๋ว “ครู-บิ๊ก ร.ร.”ผิดวินัยร้ายแรง หลังพบ 8 ราย อนาจาร-ทุบตีเด็ก. สืบค้น 30 มกราคม 2565, จาก https://www.matichon.co.th/education/page/43.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่มที่ 21. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

ละเอียด ศิลาน้อย และธานินทร์ เหมบุตร. (2526). วิถีพุทธทาส วิถีสวนโมกข์. กรุงเทพฯ: ดอกหญ้า.

สุชีพ ปุญญานุภาพ. (2554). พระไตรปิฎกฉบับสำหรับประชาชน. (พิมพ์ครั้งที่ 18). กรุงเทพฯ: มูลนิธิมหามกุฏราชวิทยาลัย.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

25-12-2022