การสื่อสารและการรับรู้ความเป็นไทยในผลิตภัณฑ์อาหารไทย: กรณีศึกษาชุดผัดไทยปรุงสำเร็จ

บทคัดย่อ

     บทความนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาการสื่อสารและการรับรู้ความเป็นไทยในชุดผัดไทยปรุงสำเร็จที่วางจำหน่ายในศูนย์การค้าและห้างสรรพสินค้าบริเวณสี่แยกปทุมวันและสี่แยกราชประสงค์ โดยใช้แนวคิดเรื่อง สัญวิทยามาเป็นกรอบแนวคิดในการศึกษาการสื่อสารความเป็นไทย และใช้การสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้างเพื่อศึกษาการรับรู้ความเป็นไทยของนักท่องเที่ยว
     ผลการวิจัยพบว่า ชุดผัดไทยปรุงสำเร็จใช้สัญญะ 4 ประการคือ 1) ตราสินค้า ได้แก่ ชื่อตราสินค้า เครื่องหมายการค้า และสโลแกน 2) ภาพประกอบ 3) ลายไทย และ 4) การสร้างเรื่องเล่า เพื่อสื่อสารความเป็นไทย 6 ประการคือ 1) ความเป็นไทยคือ ความสมบูรณ์ของอาหารและรสชาติ 2) ความเป็นไทยคือ ความผูกพันในระบบเครือญาติ 3) ความเป็นไทยคือ ความอิสระและเรียบง่าย 4) ความเป็นไทยคือ ความวิจิตร บรรจง 5) ความเป็นไทยคือ ความใกล้ชิดธรรมชาติ 6) ความเป็นไทยคือ สยามประเทศในอดีต ส่วนการรับรู้ความเป็นไทยพบว่า นักท่องเที่ยวกลุ่มตัวอย่างรับรู้ความเป็นไทยในแง่ของความเป็นไทยคือ ความอิสระและเรียบง่าย และความเป็นไทยคือ สยามประเทศในอดีตมากที่สุด อย่างไรก็ตามนอกเหนือจากความเป็นไทยแล้ว ปัจจัยด้านราคาและความสวยงามของบรรจุภัณฑ์ก็มีผลต่อพฤติกรรมการซื้อเช่นกัน