ความใกล้ชิดกับความร่วมมือวิจัยและพัฒนาระหว่างมหาวิทยาลัยกับสถานประกอบการภาคเอกชน
Main Article Content
บทคัดย่อ
ความร่วมมือวิจัยและพัฒนานั้นได้รับการยอมรับว่าเป็นกลไกสำคัญในการสร้างนวัตกรรมอันนำไปสู่ การสร้างขีดความสามารถในการแข่งขันของประเทศ อย่างไรก็ตามความร่วมมือจำนวนมากโดยเฉพาะระหว่างมหาวิทยาลัยกับสถานประกอบการภาคเอกชนยังไม่เกิดผลสัมฤทธิ์ตามที่ผู้เกี่ยวข้องคาดหวัง ทั้งนี้ความใกล้ชิด (Proximity) ได้รับการยอมรับว่ามีความสัมพันธ์กับการสร้างความร่วมมือ บทความนี้จึงทำการทบทวนวรรณกรรมเรื่องความใกล้ชิดที่ตีพิมพ์ในวารสารระดับนานาชาติ ระหว่างปี ค.ศ. 2010-2018 เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างความใกล้ชิดกับกระบวนการสร้างความร่วมมือ พิจารณาความใกล้ชิด 5 ประเภทคือ ความใกล้ชิดเชิงการรับรู้ ความใกล้ชิดเชิงองค์การ ความใกล้ชิดเชิงสังคม ความใกล้ชิดเชิงสถาบัน และความใกล้ชิดเชิงภูมิศาสตร์ ผลการทบทวนวรรณกรรมพบว่า ความใกล้ชิดนั้นถูกนำมาศึกษาใน 3 ขั้นตอนความร่วมมือ ได้แก่ 1) การสร้างเครือข่าย 2) การสร้างนวัตกรรม และ 3) การใช้ประโยชน์เชิงพาณิชย์ โดยบทบาทของความใกล้ชิดนั้นมีความหลากหลายขึ้นอยู่กับองค์ประกอบที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ บริบทพื้นฐานของคู่ความร่วมมือ ประเภทนวัตกรรม มุมมองของคู่ความร่วมมือในการพัฒนา และระดับความพร้อมเชิงเทคโนโลยี เป็นต้น ซึ่งผลการศึกษาทั้งหมดนั้นนำมาสู่การเสนอกรอบแนวคิดเรื่องบทบาทของความใกล้ชิดที่มีต่อความร่วมมือวิจัยและพัฒนาระหว่างมหาวิทยาลัยกับสถานประกอบการภาคเอกชนในประเทศไทยที่ครอบคลุมทั้ง 3 ขั้นตอนความร่วมมือโดยชี้ให้เห็นบทบาทความใกล้ชิดที่ส่งอิทธิพลทั้งตรงและทางอ้อมต่อขั้นตอนต่างๆ ของความร่วมมือด้วย
Article Details
“ข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วม (ถ้ามี) ขอรับรองว่า บทความที่เสนอมานี้ยังไม่เคยได้รับการตีพิมพ์และไม่ได้อยู่ระหว่างกระบวนการพิจารณาลงตีพิมพ์ในวารสารหรือแหล่งเผยแพร่อื่นใด ข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วมยอมรับหลักเกณฑ์การพิจารณาต้นฉบับ ทั้งยินยอมให้กองบรรณาธิการมีสิทธิ์พิจารณาและตรวจแก้ต้นฉบับได้ตามที่เห็นสมควร พร้อมนี้ขอมอบลิขสิทธิ์บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ให้แก่สถาบันการจัดการปัญญาภิวัฒน์หากมีการฟ้องร้องเรื่องการละเมิดลิขสิทธิ์เกี่ยวกับภาพ กราฟ ข้อความส่วนใดส่วนหนึ่งและ/หรือข้อคิดเห็นที่ปรากฏในบทความข้าพเจ้าและผู้เขียนร่วมยินยอมรับผิดชอบแต่เพียงฝ่ายเดียว”
References
Balland, P. A. (2012). Proximity and the evolution of collaboration networks: evidence from research and development projects within the Global Navigation Satellite System (GNSS) industry. Regional Studies, 46, 741-756.
Balland, P. A., Boschma, R. & Frenken, K. (2015). Proximity and Innovation: From Statics to Dynamics. Regional Studies, 49(6), 907-920.
Ben Letaifa, S. & Rabeau, Y. (2013). Too close to collaborate? How geographic proximity could impede entrepreneurship and innovation. Journal of Business Research, 66(10), 2071-2078.
Boschma, R. (2005). Proximity and Innovation: A Critical Assessment. Regional Studies, 39(1), 61-74.
Broekel, T. & Boschma, R. (2012). Knowledge networks in the Dutch aviation industry: The proximity paradox. Journal of Economic Geography, 12(2), 409-433.
Burns, T. & Stalker, G. M. (1961). The Management of Innovation. London: Tavistock.
Chaiwanarom, P. & Lursinsap, C. (2015). Collaborator recommendation in interdisciplinary computer science using degrees of collaborative forces, temporal evolution of research interest, and comparative seniority status. Knowledge-Based Systems, 75, 161-172.
Crescenzi, R., Filippetti, A. & Iammarino, S. (2017). Academic inventors: collaboration and proximity with industry. Journal of Technology Transfer, 42(4), 730-762.
Dangelico, R. M., Garavelli, A. C. & Petruzzelli, A. M. (2010). A system dynamics model to analyze technology districts' evolution in a knowledge-based perspective. Technovation, 30(2), 142-153.
D'Este, P. & Iammarino, S. (2010). The spatial profile of university-business research partnerships. Papers in Regional Science, 89(2), 335-350.
DiMaggio, P. J. & Powell, W. W. (1983). The Iron Cage Revisited: Institutional Isomorphism and Collective Rationality in Organizational Fields. American Sociological Review, 48(2), 147-160.
Festinger, L., Schachter, S. & Bach, K. (1950). Social pressures in informal groups. New York: Harper.
Geldes, C., Heredia, J., Felzensztein, C. & Mora, M. (2017). Proximity as determinant of business cooperation for technological and non-technological innovations: a study of an agribusiness cluster. Journal of Business and Industrial Marketing, 32(1), 167-178.
Granovetter, M. (1985). Economic action and social structure: the problem of embeddedness. American Journal of Sociology, 91(3), 481-510.
Huber, F. (2012). On the Role and Interrelationship of Spatial, Social and Cognitive Proximity: Personal Knowledge Relationships of R&D Workers in the Cambridge Information Technology Cluster. Regional Studies, 46(9), 1169-1182.
Intarakumnerd, P. & Schiller, D. (2009). University-industry linkages in Thailand: successes, failures, and lessons learned for other developing countries. Seoul Journal of Economics, 22(4), 551-589.
Intarakumnerd, P., Chairatana, P. & Tangchipiboon, T. (2002). National innovation system in less successful developing countries: The case study of Thailand. Research Policy, 31(8-9), 1445-1457.
Knoben, J. & Oerlemans, L. (2006). Proximity and inter-organizational collaboration: a literature review. International Journal of Management Reviews, 8, 71-89.
Knoben, J. & Oerlemans, L. A. G. (2012). Configurations of Inter-organizational Knowledge Links: Does Spatial Embeddedness Still Matter? Regional Studies, 46(8), 1005-1021.
Laneh, P. J. & Lubatkin, M. H. (1998). Relative absorptive capacity and interorganizational learning. Strategic Management Journal, 19(5), 461-477.
Marshall, A. (1890). Principles of Economics. London: Macmillan.
Mattes, J. (2012). Dimensions of proximity and knowledge bases: Innovation between spatial and non-spatial factors. Regional Studies, 46(8), 1085-1099.
Murdoch, J. (1995). Actor-networks and the evolution of economic forms: combining description and explanation in theories of regulation, flexible specialization, and networks. Environment and Planning A, 27, 731-757.
Nelson, R. R. (1988). Institutions Supporting Technical Change in the United States, in G. Dosi, C. Freeman, R. Nelson, G. Silverberg, L. Soete (Eds.). Technical Change and Economic Theory. London and New York: Pinter Publisher.
Nelson, R. R. (1993). National Innovation Systems: a Comparative Study. New York: Oxford Univ. Press.
Newcomb, T. M. (1960). Varieties of interpersonal attraction. In D. Cartwright & A. Zander (Eds.). Group dynamics: Research and theory. New York: Harper & Row.
Nooteboom, B. (2000). Learning by interaction, absorptive capacity, cognitive distance and governance. Journal of Management and Governance, 4(1-2), 69-92.
North, D. C. (1990). Institutions, Institutional Change and Economic Performance. Cambridge: Cambridge University Press.
North, D. C. (1991). Institutions. Journal of Economic Perspectives, 5(1), 97-112.
Pavitt, K. (1984). Sectoral patterns of technical change: towards a taxonomy and a theory. Research Policy, 13(6), 343-373.
Perkmann, M. & Walsh, K. (2007). University-Industry Relationships and Open Innovation: Towards a Research Agenda. International Journal of Management Reviews, 9(4), 259-280.
Piore, M. J. & Sabel, C. F. (1986). The second industrial divide: possibilities for prosperity. New York: Basic books.
Porter, M. (1990). The Competitive Advantage of Nations. New York: Free Press.
Rallet, A. & Torre, A. (1999). Is geographical proximity necessary in the innovation networks in the era of global economy? Geo Journal, 49(4), 373-380.
Ratchukool, N. & Igel, B. (2018). The effect of proximity between universities and research institutes and firms on firm innovativeness. Asian Journal of Technology Innovation, 26(1), 69-89.
Schamp, E. W., Rentmeister, B. & Lo, V. (2004). Dimensions of proximity in knowledge-based networks: the cases of investment banking and automobile design. European Planning Studies, 12(5), 607-624.
Torre, A. & Gilly, J. P. (2000). On the analytical dimension of proximity dynamics. Regional Studies, 34, 169-180.
Uzzi, B. (1996). The sources and consequences of embeddedness for the economic performance of organizations: The network effect. American Sociological Review, 61(4), 674-698.