การพัฒนาวิสาหกิจชุมชนแม่บ้านทหารกองทัพภาคที่ 4 กองทัพบกไทย ในจังหวัดชายแดนภาคใต้

บทคัดย่อ

            การพัฒนาวิสาหกิจชุมชนเป็นการสร้างรากฐานทางเศรษฐกิจให้กับชุมชน งานวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาการดำเนินงานทางธุรกิจของวิสาหกิจชุมชนแม่บ้านทหารกองทัพภาคที่ 4 กองทัพบกไทย ในจังหวัดชายแดนภาคใต้ 2) ศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการดำเนินงานทางธุรกิจ 3) วิเคราะห์สภาพการณ์ทางธุรกิจ 4) กำหนดแนวทางการพัฒนา และ 5) พัฒนาวิสาหกิจชุมชนกลุ่มดังกล่าว เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์กลุ่มแม่บ้านทหารผู้ผลิตผลิตภัณฑ์จำนวน 16 กลุ่ม รวม 106 คน เพื่อคัดเลือกกลุ่มซึ่งกำหนดแนวทางพัฒนาเป็นวิสาหกิจชุมชน เนื่องจากวิสาหกิจชุมชนที่มีอยู่เดิมเพียงแห่งเดียวได้ยุติการดำเนินงาน หลังจากคัดเลือกกลุ่มได้เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยการสังเกตแบบไม่มีส่วนร่วม สัมภาษณ์กลุ่มและสนทนากลุ่มสมาชิกของ      5 วิสาหกิจชุมชนที่จัดตั้งใหม่ รวม 48 คน ข้อมูลที่ได้นำมาวิเคราะห์เนื้อหาและวิเคราะห์ SWOT

                ผลการศึกษาพบว่าสมาชิกของวิสาหกิจชุมชนแบ่งหน้าที่งาน ทำบัญชีรายรับรายจ่าย วางแผนการผลิต ลูกค้าส่วนใหญ่เป็นครอบครัวทหาร ปัจจัยที่มีผลต่อการดำเนินงาน ได้แก่ การสนับสนุนจากหน่วยงานต้นสังกัด ความสามารถของสมาชิก ความสามัคคี ผลิตภัณฑ์ได้มาตรฐานรับรอง มีช่องทางการจัดจำหน่าย การสนับสนุนจากหน่วยงานภาครัฐ และคู่แข่งขัน โดยปัจจัยที่เป็นจุดแข็ง คือ การสนับสนุนของหน่วยงานต้นสังกัด และความสามัคคี จุดอ่อน ได้แก่ ความสามารถในการประกอบการของสมาชิก มาตรฐานผลิตภัณฑ์ และช่องทางการจัดจำหน่าย ส่วนโอกาส คือการสนับสนุนจากหน่วยงานภาครัฐ และอุปสรรค คือคู่แข่งขัน ดังนั้นการพัฒนากลุ่มจึงเป็นไปตามแนวทางซึ่งมุ่งแก้ไขจุดอ่อนในการดำเนินงานและใช้โอกาสในสถานการณ์ทางธุรกิจให้เกิดประโยชน์ จนทำให้ทุกกลุ่มพัฒนาเป็นวิสาหกิจชุมชนระดับก้าวหน้า