ความสอดคล้องของหลักการทางวิทยาศาสตร์กับธรรมนิยาม

ผู้แต่ง

  • พระปลัดธนา อคฺคธมฺโม (พิมพารัตน์)
  • บุญร่วม คำเมืองแสน
  • พระมหาพจน์ สุวโจ

คำสำคัญ:

ความสอดคล้อง, วิทยาศาสตร์, ธรรมนิยาม

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาความสอดคล้องของวิทยาศาสตร์กับพระพุทธศาสนา เน้นเฉพาะการเข้าถึงความจริงตามหลักธรรมนิยาม โดยศึกษาข้อมูลจากพระไตรปิฎก หนังสือและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง จากการศึกษาพบว่า หลักการค้นหาความจริงระหว่างวิทยาศาสตร์กับธรรมนิยามนั้นมีความสอดคล้องกันอยู่บางประเด็น คืออุตุนิยามกับพีชนิยาม แต่ให้ความสำคัญต่างกัน กล่าวคือพระพุทธศาสนาเน้นในส่วนที่เป็นนามธรรมที่เกี่ยวกับจิตตนิยามและธรรมนิยาม พระองค์ทรงสอนเรื่องอุตุนิยามและพีชนิยามเพียงเล็กน้อย ส่วนนักวิทยาศาสตร์เน้นในส่วนเหตุผลทางรูปธรรมที่เกี่ยวกับอุตุนิยามและพีชนิยาม แต่สนใจในธรรมนิยามและจิตตนิยามเล็กน้อย

เอกสารอ้างอิง

เดือน คําดี. (2541). ศาสนศาสตร์. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.

ทินพันธุ์ นาคะตะ. (2542). พุทธธรรมกับวิทยาศาสตร์. กรุงเทพฯ: หจก. สหายบล็อกและการพิมพ์.

ธนู แก้วโอภาส. (2547). ไอน์สไตน์ในพุทธปรัชญา. กรุงเทพฯ: สุขภาพใจ.

บุญมี แท่นแก้ว และคณะ. (2538). พุทธศาสน์. กรุงเทพฯ: โอเดียนสโตร์.

ปรีชา ช้างขวัญยืน และสมภาร พรมทา. (2547). มนุษย์กับศาสนา. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

พร รัตนสุวรรณ. (2536). พระพุทธศาสนากับวิทยาศาสตร์. กรุงเทพฯ: สํานักค้นคว้าทางวิญญาณ.

วนิดา ยุตินาถ. และบุญสนอง พึ่งสุข. (2539). หลักวิทยาศาสตร์. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แม็ค จำกัด.

สมภาร พรมทา. (2540). พุทธศาสนากับวิทยาศาสตร์. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

อโณทัย อาตมา. (2544). รู้นิพพานประสาชาวบ้าน. กรุงเทพฯ: สุขภาพใจ.

อำนาจ เจริญศิลป์. (2545). วิทยาศาสตร์กับศาสนา. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์รุ่งแสง.

A.T.Collect and Eugene Chiappetta. (1986). Science introduction in the Middle and Secondary Schools. Columbia. Ohio : Charles E. Merrill Publishing Company.

Pamela J. James William Tankard and Dominic L. Lasorsa. (2004). How to build Social Science Theories. London : Sag Publication.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

เผยแพร่ 2022-01-04 — ปรับปรุง 2022-01-27

เวอร์ชัน

รูปแบบการอ้างอิง

อคฺคธมฺโม (พิมพารัตน์) พ. . ., คำเมืองแสน บ. ., & สุวโจ พ. (2022). ความสอดคล้องของหลักการทางวิทยาศาสตร์กับธรรมนิยาม. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเอเชียอาคเนย์, 5(2), 303–314. สืบค้น จาก https://so05.tci-thaijo.org/index.php/saujournalssh/article/view/254725 (Original work published 4 มกราคม 2022)

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิชาการ