การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามแนว Active learning เพื่อเสริมสร้างมโนทัศน์การเรียนรู้เคมีแลทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย

ผู้แต่ง

  • ศรีผกา เจริญยศ คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร
  • มาเรียม นิลพันธุ์ คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร
  • มารุต พัฒผล บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ

คำสำคัญ:

รูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามแนว Active Learning, มโนทัศน์การเรียนรู้เคมี, ทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณ

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามแนวคิด Active Learning เพื่อเสริมสร้างมโนทัศน์ทางการเรียนรู้เคมีและทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) พัฒนาและหาประสิทธิภาพของรูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามแนว Active Learning (2) เพื่อเปรียบเทียบมโนทัศน์การเรียนรู้เคมีและทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณก่อนเรียนและหลังเรียนของนักเรียน โดยใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามแนว Active Learning และ (3) เพื่อขยายผลการใช้รูปแบบ การจัดการเรียนรู้ตามแนว Active Learning กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยคือ นักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 จำนวน 35 คน โรงเรียนพระปฐมวิทยาลัย จังหวัดนครปฐม ที่กำลังศึกษาในภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2561 โดยเป็นการสุ่มอย่างง่าย (Simple Random Sampling) เครื่องมือวิจัยประกอบด้วย 1) รูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามแนว Active Learning 2) แบบทดสอบวัดมโนทัศน์การเรียนรู้เคมี และ 3) แบบทดสอบวัดทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณ วิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติโดยใช้ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน t-test (dependent) และการวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis) ผลการวิจัยพบว่า รูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามแนว Active Learning มีชื่อว่า “4C Model” มีประสิทธิภาพเท่ากับ 84.00/85.25 นักเรียนมีมโนทัศน์การเรียนรู้ทางเคมี และทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณหลังใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้สูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญ ทางสถิติที่ระดับ .05 การขยายผล พบว่า นักเรียนมีมโนทัศน์การเรียนรู้ทางเคมีและทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณหลังใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้สูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05

References

กนกรส คำใบ. (2559). การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนผ่านเว็บด้วยโครงงานเพื่อพัฒนาการคิดอย่างมีวิจารณญาณ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา (ปริญญานิพนธ์ปริญญาดุษฏีบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

จิระ ว่องไววิริยะ. (2556). ความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณโดยใช้การเรียนรู้กระบวนการเผชิญสถานการณ์ในสาระพัฒนาสังคมและชุมชนของผู้เรียน ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอเขาชะเมา จังหวัดระยอง (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). จันทบุรี: มหาวิทยาลัยราชภัฏรำไพพรรณี.

จำลอง โคตรพัฒน์. (2560). เอกสารเผยแพร่ผลงานทางวิชาการเรื่อง การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์โดยประยุกต์ใช้กระบวนการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ เพื่อพัฒนาความสามารถในการคิดวิเคราะห์ และผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิชาเคมีของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5. โรงเรียนหนองห้างพิทยา: จังหวัดกาฬสินธุ์.

ชุลีพร จันทร์ไตรรัตน์, และสิทธิพล อาจอินทร์. (2557). การศึกษาการคิดอย่างมีวิจารณญาณและผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิชาเคมี โดยใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้ที่เน้นการคิดอย่างมีวิจารณญาณของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ฉบับวิจัยบัณฑิตศึกษา, 8(4), 46-54.

ดารารัตน์ มากมีทรัพย์. (2553). การศึกษาผลการคิดอย่างมีวิจารณญาณและผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนด้วยการเรียนแบบผสมผสานโดยใช้กระบวนการแก้ปัญหา วิชาการเลือกและการใช้สื่อการเรียนการสอนของนักศึกษาระดับปริญญาตรี (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศิลปากร.

นัดดา อังสุโวทัย. (2550). การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนวิชาเคมีที่เน้นกระบวนการเรียนรู้แบบนาตนเองของนักศึกษาระดับปริญญาตรี (ปริญญานิพนธ์ปริญญาดุษฏีบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

ประพันธ์ศิริ สุเสารัจ. (2553). การพัฒนาการคิด (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ประมวล ศิริผันเเก้ว (2541). การจัดการเรียนการสอนที่ยึดแนวทางการสืบเสาะหาความรู้. สสวท, 26(103), 8.

พวงลดา วรสาร. (2548). ผลการใช้แผนผังมโนมติในกิจกรรมการเรียนรู้วิชาเคมี สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 (รายงานการศึกษาอิสระปริญญามหาบัณฑิต). ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

มาเรียม นิลพันธุ์. (2555). วิธีวิจัยทางการศึกษา (พิมพ์ครั้งที่ 7). นครปฐม: มหาวิทยาลัยศิลปากรนครปฐม.

ราชบัณฑิตยสถาน. (2551). พจนานุกรม ศัพท์ศึกษาศาสตร์ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน. กรุงเทพฯ: อรุณการพิมพ์.

ศรีบุญตาม โจมศรี, และปัฐมาภรณ์ พิมพ์ทอง. (2553). การศึกษามโนมติของนักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 เรื่อง พันธะเคมี โดยใช้วัฏจักรการสืบเสาะหาความรู้ (5E) ร่วมกับแผนผังมโนมติ. วารสารศึกษาศาสตร์ ฉบับวิจัยบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 4(5), 95-101.

สถาบันทดสอบทางการศึกษาแห่งชาติ. (2556). ค่าสถิตพื้นฐานผลการทดสอบทางการศึกษา ระดับชาติ (I-NET) ปีการศึกษา 2555 - 2556. กรุงเทพฯ: ผู้แต่ง.

สถาบันส่งเสริมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. (2556). รายงานผลการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้นโครงการ PISA ประเทศไทย 2012. กรุงเทพฯ: ผู้แต่ง.

สำนักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา (องค์การมหาชน). (2550). จุดประกายความคิดชี้ทิศทางการประเมินคุณภาพภายนอก. กรุงเทพฯ: ผู้แต่ง.

Kevin, O., & Curtis, C. W. (2003). E-learning: The answer is blended learning, now what was the question again? Talent Development, 57(10). Retrieved October 20, 2018 from https://www.questia.com/magazine/1G1-108787956/e-learning-the-answer-is-blended-learning-now-what

Myro, G., Bedau, M., & Monroe, T. (1987). Rudiments of logic. Prentice Hall.

Vaughan-Wrobel, B. C., & Smith, L. (1997). Evaluating critical thinking skills of baccalaureate nursing students. Journal of Nursing Education, 36(10), 485-488.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2020-03-30