การพัฒนาการศึกษาเพื่อความเป็นพลเมือง

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาการพัฒนาการศึกษาเพื่อสร้างความเป็นพลเมืองทั้งของประเทศไทยและต่างประเทศ และ 2) เพื่อจัดทำข้อเสนอเชิงนโยบายการพัฒนาการศึกษาเพื่อสร้างความเป็นพลเมืองที่สอดคล้องกับสถานการณ์ปัจจุบันและความเป็นพลเมืองโลก โดยใช้วิธีการวิจัยเชิงพรรณนา ด้วยการศึกษาเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องทั้งในและต่างประเทศ การประชุมรับฟังความเห็นจากผู้ที่เกี่ยวข้อง จำนวน 2 ครั้งและการสนทนากลุ่มจากผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 1 ครั้ง ระหว่างวันที่ 24 กุมภาพันธ์ ถึงวันที่ 23 กรกฎาคม 2559 จากนั้นจึงสรุปและเสนอผล ผลการวิจัยพบว่า 1) ประเทศไทยมีการจัดการศึกษาเพื่อ ความเป็นพลเมืองมาตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 5 มีหลักสูตรการศึกษาด้านความเป็นพลเมืองเป็นการเฉพาะในทุกระดับการศึกษา แต่ยังไม่สามารถทำให้ผู้เรียนประยุกต์ใช้ได้จริงเท่าที่ควร สำหรับต่างประเทศมีการจัดหลักสูตรการศึกษาเพื่อความเป็นพลเมืองผ่านกระบวนการเรียนรู้ทั้งในระบบ นอกระบบและตามอัธยาศัย การเรียนรู้ตลอดชีวิตด้วยกิจกรรมประชาธิปไตยตามบริบทของประเทศนั้นๆ 2) ข้อเสนอ นโยบายการพัฒนาการศึกษาเพื่อความเป็นพลเมืองเป็นข้อเสนอที่สอดคล้องกับบริบทของประเทศไทย ตามการปกครองในระบอบประชาธิปไตยที่มีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข จำนวน 16 ข้อ ทั้งด้านการ ประเมินและปรับปรุงหลักสูตร การผลิตและพัฒนาครู และผู้บริหาร การมีส่วนร่วมขององค์กรที่เกี่ยวข้อง การจัดตั้งกองทุนเสริมสร้างความเป็นพลเมือง และการวิจัยและพัฒนา