การลดอุบัติเหตุทางถนนในเขตกรุงเทพมหานคร

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษานโยบายการบริหารจัดการลดอุบัติเหตุทางถนน ในเขตกรุงเทพมหานคร และเพื่อศึกษาถึงปัจจัยที่ทำให้เกิดอุบัติเหตุทางถนนและเพื่อศึกษาประสิทธิผล การบริหารจัดการลดอุบัติเหตุทางถนนในเขตกรุงเทพมหานคร โดยใช้วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) และเชิงปริมาณ (Quantitative Research) การวิจัยเชิงคุณภาพนั้นใช้ ระเบียบวิธีวิทยาการเป็นแนวทางหลักในการอธิบายปรากฏการณ์เพื่อตอบคำถามการวิจัย โดยการศึกษาวิจัยข้อมูลจากเอกสาร (Documentary research) เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึก (In-depth interview) กลุ่มตัวอย่างได้แก่ ผู้เชี่ยวชาญ เจ้าหน้าที่ภาครัฐระดับบริหารและระดับปฏิบัติการ และเจ้าหน้าที่ระดับบริหารและระดับปฏิบัติการจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการบริหารจัดการการลดอุบัติเหตุทางถนนในเขตกรุงเทพมหานคร และผู้เชี่ยวชาญ ด้านการลดอุบัติเหตุทางถนน เลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง ( Purposive sampling ) จำนวน 24 คน และบุคลากรหน่วยงานภาครัฐและองค์กรภาคเอกชนหรือภาคีเครือข่ายด้านการรณรงค์ลดอุบัติเหตุ ภาคประชาชน ผู้ขับขี่รถยนต์ส่วนบุคคล ผู้ขับขี่รถสาธารณะ หรือเจ้าหน้าที่ตำรวจจราจร เขตในสังกัดพื้นที่ของกรุงเทพมหานครจากประชากรเป้าหมาย 2,500 คน ที่เลือกโดยการสุ่มแบบ ชั้นภูมิและการสุ่มอย่างง่ายขนาดกลุ่มตัวอย่างคำนวณตามสูตรของทาโรยามาเน กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในเชิงประมาณมี จำนวนทั้งสิ้น 345 ตัวอย่าง เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยการแจกแบบสอบถาม (Survey Questionaire)

ผลการวิจัยพบว่า นโยบายการบริหารจัดการลดอุบัติเหตุทางถนนในเขตกรุงเทพมหานคร นั้นได้ดำเนินการตามมติปฏิญญามอสโก ขององค์การสหประชาชาติ ซึ่งได้จัดให้มีการประชุมเมื่อ วันที่ 19-20 พฤศจิกายน 2552 ณ กรุงมอสโก ประเทศสหพันธรัฐรัสเซีย โดยประเทศไทยดำเนินการ ไปตามมาตรฐานสากล และตามกรอบแม่บทแห่งความปลอดภัยทางถนน ตามมาตรการ 5E ของศูนย์อำนวยการความปลอดภัยทางถนน ซึ่งพบว่าปัจจัยที่ทำให้เกิดอุบัติเหตุทางถนนในเขตกรุงเทพมหานคร พบว่าเกิดจากคน (คนขับและควบคุมยานพาหนะและคนเดินถนน) เกิดจากยานพานหนะรถยนต์ และรถจักรยานยนต์ เกิดจากสภาพของถนนและสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะสาเหตุหลักพบว่าพฤติกรรมของคน ที่ทำให้เกิดอุบัติเหตุมากที่สุดคือ ความประมาท ความไม่มีจิตสำนึก ความไม่มีวินัยในการใช้รถใช้ถนน ฝ่าฝืนระเบียบกฎหมายต่างๆ เกิดจากสภาพของยานยนต์ ถนนและสิ่งแวดล้อมต่างๆ ตามลำดับ และยังพบว่าการบริหารจัดการลดอุบัติเหตุทางถนนในเขตกรุงเทพมหานครมีหน่วยงานซ้ำซ้อน อำนาจหน้าที่ไม่มีความชัดเจน การบริหารจัดการจึงไม่เป็นเอกภาพ การประสานงานระหว่าง หน่วยงานต่างๆ กับกรุงเทพมหานครจึงยังไม่มีผลสัมฤทธิ์เป็นไป ตามเป้าหมายที่ทางศูนย์อำนวยความปลอดภัยทางถนนได้มุ่งหมายไว้ โดยเฉพาะจำนวนผู้เสียชีวิตจากอุบัติเหตุทางถนนในเขตกรุงเทพมหานครยังไม่ลดลงตามเป้าหมายขององค์การสหประชาชาติ ที่ให้ลดการเสียชีวิตจากอุบัติเหตุทางถนนให้ได้ครึ่งหนึ่งภายในปี พ.ศ.2564 (ในอัตราการเสียชีวิตในแต่ละปี ไม่ให้เกินจำนวน ร้อยละ 10 คน ต่อจำนวนประชากร 100,000 คน)