ทัศนคติของเกษตรกรผู้ปลูกข้าวไทยเมื่อเข้าสู่ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน : กรณีศึกษาเกษตรกรผู้ปลูกข้าวในจังหวัดราชบุรี

บทคัดย่อ

การวิจัยเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาทางเลือกในการปรับตัวและทัศนคติของเกษตรกรผู้ปลูกข้าวไทยเมื่อเข้าสู่ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนของเกษตรกรผู้ปลูกข้าวในจังหวัดราชบุรี งานวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงสำรวจ (Survey Research) โดยงานวิจัยนี้ได้ทำการกำหนดทางเลือกในการปรับตัวของเกษตรกรผ้ปลูกข้าวในจังหวัดราชบุรีในแบบสอบถาม ทำการเก็บข้อมูลกับเกษตรกรที่มีพื้นที่เพาะปลูกข้าวในจังหวัดราชบุรี จากตัวอย่างที่มีอายุ 20 ปีขึ้นไป จำนวน 382 คน ผู้วิจัยกำหนดการสุ่มตัวอย่างแบบกลุ่ม 2 ชั้น (Two-Stage Cluster Random Sampling) โดยสุ่มอำเภอในจังหวัดราชบุรี จำนวน 4 อำเภอ จากนั้นแต่ละอำเภอที่ตกเป็นตัวอย่างสุ่มพื้นที่โดยการสุ่มพิกัด ด้วยการสุ่มตัวอย่างอย่างง่าย (Simple Random Sampling) โดยขนาดตัวอย่างจัดสรรตามสัดส่วนประชากร ทำการวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนา ได้แก่ จำนวน ร้อยละ ค่าเฉลี่ยเลขคณิต และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และเปรียบเทียบความแตกต่างของค่าเฉลี่ยระดับทัศนคติทั้งเชิงบวกและเชิงลบของเกษตรผู้ปลูกข้าวไทยเมื่อเข้าสู่ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน โดยใช้สถิติ t-test

ผลการวิจัย พบว่าเกษตรกรผู้ปลูกข้าวเลือกทำนาปลูกข้าวในลักษณะเดิม จำนวน 180 คน และเลือกปลูกพืชชนิดอื่นหรือผสมผสาน จำนวน 202 คน มีระดับทัศนคติของผลกระทบในเชิงบวกต่ออาชีพชาวนาไทยเมื่อเข้าสู่ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน มีค่าเฉลี่ย ( = 3.32) ซึ่งอยู่ในระดับปานกลาง และมีระดับทัศนคติในด้านผลกระทบเชิงลบ มีค่าเฉลี่ย ( = 3.48) ซึ่งอยู่ในระดับมาก และเมื่อเปรียบเทียบทัศนคติเชิงบวกเชิงลบปรากฏว่าเกษตรกรที่มีทางเลือกปลูกพืชชนิดอื่นหรือผสมผสาน มีระดับทัศนคติโดยเฉลี่ยทั้งเชิงบวกและเชิงลบ สูงกว่าเกษตรกรที่มีทางเลือกปลูกข้าวในลักษณะเดิมในทุกด้าน อย่างมีนัยสำคัญ (p-value < 0.05) ส่วนปัจจัยด้านลักษณะทางเศรษฐกิจและสังคมของ เกษตรกรผู้ปลูกข้าวจังหวัดราชบุรีที่มีผลต่อทางเลือกในการปรับตัว ได้แก่ จำนวนปีที่ศึกษา อำเภอ ความถี่ในการคิดค้นกระบวนการแบบใหม่เพื่อลดต้นทุนและเพิ่มผลผลิต และสุดท้ายเป็นบทบาทของผู้นำในชุมชนมีผลต่อการตัดสินใจ ซึ่งได้ค่า (p-value < 0.05) ในขณะที่ลักษณะทางเศรษฐกิจและสังคมด้านอื่น ไม่มีอิทธิพลต่อทางเลือกในการปรับตัวของเกษตรกร โดยมีค่า (p-value > 0.05)