เชียงชื่น: ความสำคัญที่มีต่อการสร้างวีรกรรมของสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถในยวนพ่ายโคลงดั้น

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความสำคัญของเมืองเชียงชื่นในยวนพ่ายโคลงดั้นที่มีผลต่อการสร้างวีรกรรมของสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ผลการศึกษาพบว่า เมืองเชียงชื่นหรือเมืองเชลียงเป็นเมืองที่มีความสำคัญควบคู่มากับเมืองสุโขทัยในสมัยที่อาณาจักรสุโขทัยยังรุ่งเรืองในสมัยอยุธยาเมืองเชียงชื่น เคยเป็นเมืองหนึ่งในอาณาจักรอยุธยาจนกระทั่งพระยาเชลียงเอาใจออกห่างไปเข้ากับล้านนา การกล่าว ถึงเมืองเชียงชื่นในเอกสารทางประวัติศาสตร์ทั้งของอยุธยาและล้านนาจะไม่มีการให้รายละเอียดของเมือง เชียงชื่นมากนัก แต่ในยวนพ่ายโคลงดั้นได้สร้างเมืองเชียงชื่นให้เป็นฉากสำคัญของเรื่องที่มีความเชื่อมโยงกับฉากอื่น ๆ ในเรื่องได้อย่างสัมพันธ์กลมกลืน และมีผลกับการเล่าเรื่องอย่างเป็นเหตุเป็นผลสอดรับกันเป็นอย่างดี นอกจากนี้ยังมีการสร้างเรื่องราวและให้รายละเอียดของเมืองเชียงชื่นอย่างมีนัยยะ ไม่ว่าจะเป็นการเพิ่มเหตุการณ์เกี่ยวกับหมื่นด้งนครและนางเมือง และการบรรยายเมืองเชียงชื่นอย่างละเอียด เมืองเชียงชื่นจึงกลายเป็นพื้นที่ของการประกอบสร้างวีรกรรมของสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถในยวนพ่าย โคลงดั้นให้มีความชอบธรรมอย่างชัดเจน ภาพลักษณ์ที่โดดเด่นมากที่สุดของสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถในยวนพ่ายโคลงดั้นจึงเป็นภาพลักษณ์ของพระมหากษัตริย์นักรบผู้ทรงธรรมอย่างชัดเจน