การปรับเปลี่ยนและการธำรงอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมของคนไทยพลัดถิ่นหมู่บ้านสิงขรในเขตตะนาวศรี ประเทศพม่า

บทคัดย่อ

ชาวไทยพลัดถิ่นในหมู่บ้านสิงขร เป็นชาวไทยพลัดถิ่นที่เกิดขึ้นอันเนื่องมาจากการเปลี่ยนแปลงพรมแดนของรัฐ-ชาติ ที่ทำให้คนไทยกลุ่มนี้ กลายเป็นคนพลัดถิ่นที่อาศัยอยู่ในดินแดนของเพื่อนบ้าน และมักถูกระบุว่าเป็นชาวไทยพลัดถิ่นที่ยังคงธำรงอัตลักษณ์ความเป็นไทยอย่างเข้มข้นยิ่งกว่าความเป็นไทยในฝั่งไทย

แต่การเปลี่ยนแปลงทางการเมือง เศรษฐกิจและสังคมของพม่าในช่วงระยะเวลาที่ผ่านมา ทั้งในระดับรัฐและระดับท้องถิ่น ได้ทำให้อัตลักษณ์ทางภาษาของชาวไทยพลัดถิ่นหมู่บ้านสิงขรเริ่มเจือจางลง อันเนื่องมาจากการแต่งงานข้ามชาติพันธุ์ การที่ทางราชการกำหนดให้ภาษาพม่าเป็นภาษาราชการและกำหนดให้เด็กต้องเข้าเรียนในโรงเรียนซึ่งใช้ภาษาพม่าเป็นหลัก ทำให้วัดลดบทบาทในการธำรงอัตลักษณ์ทางภาษาของชาวไทยพลัดถิ่นสิงขรลง

อย่างไรก็ตามอัตลักษณ์ทางศาสนาของชาวไทยพลัดถิ่นสิงขรยังคงธำรงอยู่ได้และมีความเข้มข้นมากยิ่งขึ้น เนื่องด้วยกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ ทั้งชาวไทยพลัดถิ่นสิงขร คนพม่าและคนกะเหรี่ยง ต่างก็มีอัตลักษณ์ทางศาสนาที่เป็นจุดร่วมกันคือ “ศาสนาพุทธ” นอกจากนี้อัตลักษณ์ทางประเพณี อาทิ ประเพณีสารทเดือนสิบ ของชาวไทยพลัดถิ่นสิงขร ยังถูกหยิบยืมนำไปใช้ จนทำให้เกิดการรับวัฒนธรรมระหว่างกลุ่มชาติพันธุ์ที่แตกต่างกัน

ดังนั้นอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมจึงไม่ได้เป็นสิ่งที่หยุดนิ่งตายตัว แต่อัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมมีการเปลี่ยนแปลงเลื่อนไหลไปตามกาลเวลา ตามการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ สังคมและการเมือง ที่มีทั้งจางหาย เข้มข้นและเลื่อนไหล