องค์การบริหารส่วนตำบลธรรมาภิบาล : กรณีองค์การบริหารส่วนตำบลบางขุนไทร อ.บ้านแหลม จ.เพชรบุรี

บทคัดย่อ

ปจจุบั นนานาประเทศไดใหความสนใจกับเรื่ องของ“ธรรมาภิบาล” (Good
Governance) เปนอยางมาก ธนาคารโลก(World Bank) ไดเนนวา ธรรมาภิบาลจะเปน
ตัวสะทอนเรื่ องความเชื่ อมั่ นในเสรีภาพทางดานเศรษฐกิจ และการเมืองของแตละประเทศ
1
สําหรับประเทศไทย รัฐบาลไดประกาศใหธรรมาภิบาลเปนวาระแหงชาติและคณะรัฐมนตรี
ไดกํ าหนดเปนระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีว าดวยการสรางระบบบริหารกิจการบานเมือง
และสังคมที่ดี ในป พ.ศ. 2542 โดยหนวยงานตาง ๆ ทั้งภาครัฐและเอกชนไดใหความสําคัญ
แกการสรางธรรมาภิบาลเพื่ อแกไขปญหาตาง ๆ ทั้งในดานการบริหารงาน และดานการเมือง
การปกครอง โดยกําหนดระเบียบที่ ใชสํ าหรับการสรางธรรมาภิบาลในภาคราชการไว6
หลักการ ได แก หลักนิติ ธรรม หลักคุณธรรม หลักความโปรงใส หลักการมีส วนรวม หลัก
ความรับผิ ดชอบ และหลั กความคุ มคา
กระแสความสนใจในแนวคิดเรื่ องธรรมาภิบาลและแนวทางการดําเนินงานโดยอาศัย
หลักธรรมาภิบาลไดแพรไปสู องคกรตาง ๆ รวมถึงองคการบริหารสวนตําบล(อบต.) ซึ่งเปน
องคกรที่ดู แลชีวิ ตความเปนอยู ของประชาชนในระดับท องถิ่น ซึ่งในยุคเริ่ มตนไดถู กสังคม
ตั้งคําถามในเชิงลบค อนขางมาก เชน ปญหาการทุจริต ขาดความโปรงใสในการทํางาน
ประสิทธิ ภาพการดําเนินงานต่ํา ฯลฯ จากสภาพการณดั งกลาว จึงทําใหหนวยงานและ
สถาบันทางสังคมตาง ๆ พยายามที่ จะหาทางสนับสนุนและส งเสริมใหเกิดมี ภาวะธรรมาภิ-บาลในองคการบริหารสวนทองถิ่นขึ้น เชน กรมส งเสริมการปกครองสวนทองถิ่น
คณะกรรมการการกระจายอํานาจ สถาบันพระปกเกลา สถาบันป วย อึ๊งภากรณ ฯลฯ
แนวทางสงเสริมดานธรรมาภิบาลอันหนึ่ งก็คือ “โครงการประกวดองคกรปกครองสวนทองถิ่นที่มี การบริหารจัดการที่ดี ตามหลักธรรมาภิบาล”
ที่กรมสงเสริมการปกครองสวน
ทองถิ่ นไดเริ่ มไวในป พ.ศ. 2543
สถาบันป วย อึ๊งภากรณ เปนอี กองคกรหนึ่ งที่ ใหความสําคัญกับเรื่ องของธรรมาภิ-บาลเปนอยางยิ่ง โดยไดจั ดประกวดรางวัลองคการบริหารสวนตําบลดีเดนเมื่ อป พ.ศ. 2544
และดําเนินการตอเนื่ องดวย“โครงการวิจั ยเชิงปฏิบัติ การสงเสริมอบต. ธรรมาภิบาลดีเดน ”
ในป พ.ศ. 2547 โดยสนับสนุนใหสํ านักบัณฑิตอาสาสมัครเปนผูดํ าเนินการวิจัย รูปแบบ
การวิจั ยประกอบดวยการจัดเวทีสั มมนา7 ครั้ งในทุกภูมิ ภาค ซึ่งผู เขารวมสัมมนาคือ ตัวแทน
ของอบต. ที่ไดรั บรางวัลที่ 1 ของแตละจังหวัดจาก“โครงการประกวดองคกรปกครองสวน
ทองถิ่นที่มี การบริหารจัดการที่ดี ตามหลักธรรมาภิบาล” ของกรมสงเสริมการปกครองสวน
ทองถิ่ นประจําป2546 และคณะนักวิจั ยไดคั ดเลือกอบต. ที่เขารวมสัมมนาดังกลาวจากทั่ว
ทุกภูมิ ภาค10 แหง ทําเปนกรณีศึ กษาประกอบการวิจัย ซึ่ง องคการบริหารสวนตําบล
บางขุนไทร อําเภอบานแหลม จังหวัดเพชรบุรี เปนหนึ่ งในอบต. ที่ไดรั บการคัดเลือกเปน
กรณีศึ กษา