เกณฑ์การตัดสินจริยธรรมในพุทธปรัชญา

บทคัดย่อ

จริยธรรมเป็นความประพฤติที่ดีงาม ถูกต้องที่เมื่อมนุษย์ปฏิบัติตามแล้วจะมีชีวิตที่ดี มีความเจริญ จริยธรรมจึงมีความจำเป็นอย่างยิ่งต่อการดำเนินชีวิตและการอยู่ร่วมกันของมนุษย์เพื่อความผาสุกของสังคม ถึงอย่างไรก็ตามแม้มนุษย์จะดำเนินชีวิตภายใต้กรอบของจริยธรรมของสังคมก็ตาม ปัญหาของการกำหนดกฎเกณฑ์เพื่อตัดสินจริยธรรมของแต่ละสังคมอาจแตกต่างกันจึงหลีกเลี่ยงไม่ได้ที่จะเกิดความขัดแย้งขึ้นได้ บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเกณฑ์การตัดสินจริยธรรมตามทัศนะของนักปรัชญาในกลุ่มต่างๆ ตลอดจนทัศนะในทางพุทธปรัชญาว่ามีความเห็นและหลักเกณฑ์ที่ใช้ในการตัดสินจริยธรรมอย่างไร จากการศึกษาบทความนี้ พอสรุปได้ว่า เกณฑ์การตัดสินจริยธรรมสามารถแบ่งออกเป็นกลุ่มใหญ่ได้ 3 กลุ่ม คือ 1.กลุ่มที่ใช้เจตนาเป็นเกณฑ์ตัดสินจริยธรรม  2. กลุ่มที่ใช้ประโยชน์สุขเป็นเกณฑ์ตัดสินจริยธรรม  3. กลุ่มที่มีแนวคิดผสมผสานระหว่างการใช้เจตนาและประโยชน์สุขเป็นเกณฑ์ตัดสินจริยธรรม สำหรับเกณฑ์การตัดสินจริยธรรมในพุทธปรัชญานั้นมีลักษณะคล้ายกับกลุ่มที่ 3 คือ ผสมผสานกันระหว่างเจตนาและหลักประโยชน์นิยมแต่มีความละเอียดลุ่มลึกกว่าจึงไม่เข้ากลุ่มใดใน 3 กลุ่มนี้