การติดตามประเมินผลการใช้กระบวนการ “การพัฒนาที่ขับเคลื่อนโดยชุมชนเป็นหลัก (Community-Driven Development: CDD)” ในโครงการสนับสนุนชุมชนท้องถิ่นเพื่อฟื้นฟูชายแดนภาคใต้ ระยะขยาย (ช.ช.ต.)

ผู้แต่ง

  • พีรพัฒน์ โกศลศักดิ์สกุล คณะการจัดการสิ่งแวดล้อม มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
  • อัสรีย์ แดเบาะ โครงการสนับสนุนชุมชนท้องถิ่นเพื่อฟื้นฟูชายแดนภาคใต้
  • ฮัมดี เจะเฮาะ โครงการสนับสนุนชุมชนท้องถิ่นเพื่อฟื้นฟูชายแดนภาคใต้

คำสำคัญ:

ชายแดนใต้, การพัฒนาที่ขับเคลื่อนโดยชุมชนเป็นหลัก

บทคัดย่อ

เมื่อปัญหาความไม่สงบในพื้นที่ชายแดนใต้ยังคงดำเนินต่อไป โครงการสนับสนุนชุมชนท้องถิ่นเพื่อฟื้นฟูชายแดนภาคใต้ ระยะขยาย (ช.ช.ต.) ได้ใช้แนวทางการพัฒนาที่ขับเคลื่อนโดยชุมชนเป็นหลัก เพื่อเพิ่มความไว้วางใจของชุมชนและความเชื่อมั่นระหว่างรัฐกับชุมชนดำเนินการใน 43 หมู่บ้านในสามจังหวัดชายแดนใต้ การวิจัยติดตามและประเมินผลโครงการใน 19 หมู่บ้านตามกรอบผลลัพธ์ พบว่า ตัวชี้วัดหลัก คือ ความสัมพันธ์ในชุมชน และความเชื่อมั่นระหว่างชุมชนกับรัฐเพิ่มมากขึ้นตามเป้าที่วางไว้ และได้ผลสูงขึ้นในการประเมินรอบที่ 2 ด้านผลลัพธ์กลุ่ม 1 คือ “เพิ่มกระบวนการมีส่วนร่วมในกระบวนการวางแผนและงบประมาณของ อบต./เทศบาล” และผลลัพธ์กลุ่ม 3 “ทุนพัฒนาชุมชนและตำบลจะเพิ่มคุณภาพด้านสวัสดิการสร้างความสัมพันธ์ทางสังคม เพิ่มความสัมพันธ์ในชุมชน และความเชื่อมั่นระหว่างชุมชนกับรัฐ” ผ่านเกณฑ์ที่กำหนดและมีทิศทางที่ดีขึ้น ด้านการวิเคราะห์ปัจจัยที่มีอิทธิพล พบว่า ปัจจัยด้านศาสนา บทบาทในชุมชน และความถี่ในการเข้าร่วมงานโครงการ ช.ช.ต. มีความสัมพันธ์กับความไว้วางใจภายในหมู่บ้านและความเชื่อมั่นของชุมชนที่ทำงานกับรัฐท้องถิ่นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ทั้งนี้ จะเห็นได้ว่าการให้ทุนโครงการดำเนินการโดยชุมชนเป็นหลัก เชิญชวนหน่วยงานรัฐมาสนับสนุน และทำโครงการต่อเนื่อง จะเป็นเงื่อนไขสำหรับในการสร้างเพิ่มความไว้วางใจของคนในชุมชนกันเอง และระหว่างชุมชนกับรัฐท้องถิ่น

Downloads

Download data is not yet available.

References

กิ่งแก้ว สุวรรณคีรี. (2559). รูปแบบการสร้างเสริมพลังอำนาจชุมชนเพื่อการจัดทำแผนชุมชน [วิทยานิพนธ์ดุษฎีบัณฑิต, สาขาวิชาพัฒนศึกษา, ภาควิชาพื้นฐานทางการศึกษา, มหาวิทยาลัยศิลปากร]. http://ithesis-ir.su.ac.th:8080/jspui/handle/123456789/470

ณฐพงศ์ จิตรนิรัตน์, แวรอมลี แวบูละ และ นพรินทร์ สุบินรัตน์. (2557). ชุมชนศรัทธา: การพัฒนาบนฐานอัตลักษณ์ชุมชนชายแดนใต้. วารสารปาริชาติ, 27(1), 26–43. https://so05.tci-thaijo.org/index.php/parichartjournal/article/view/43021

ประทีป หมวกสกุล, จงรัก พลาศัย, ทวี บุญภิรมย์, สุพัฒน์ ศรีสวัสดิ์, อะลี เจ๊ะแล และ อวยชัย เปลื้องประสิทธิ์. (2556). โครงการวิจัยประเมินผลแผนปฏิบัติงานการพัฒนาจังหวัดชายแดนใต้ พ.ศ. 2555: พื้นที่จังหวัดนราธิวาส. วารสารมหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์, 5(4), 53–65. https://li01.tci-thaijo.org/index.php/pnujr/article/view/53788

ยุทธนา กาเด็ม. (2563). การพัฒนาชุมชนจังหวัดชายแดนภาคใต้ตามหลักการขององค์การสหประชาชาติ (UN). วารสารมหาวิทยาลัยราชภัฏยะลา, 15(2), 257–264. https://so04.tci-thaijo.org/index.php/yru_human/article/view/198117

ศูนย์เฝ้าระวังสถานการณ์ภาคใต้. (2559). สรุปสถิติเหตุการณ์ความไม่สงบในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ระหว่างวันที่ 1-31 ธันวาคม 2558. http://www.deepsouthwatch.org/node/7942

ศูนย์เฝ้าระวังสถานการณ์ภาคใต้. (2567). เหตุการณ์ในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ ประจำเดือนธันวาคม 2566. https://www.facebook.com/deepsouthwatch/?locale=th_TH

สถาบันชุมชนท้องถิ่นพัฒนา. (2556). โครงการสนับสนุนชุมชนท้องถิ่นเพื่อฟื้นฟูชายแดนภาคใต้ (ชชต.). รายงานฉบับสมบูรณ์. สถาบันชุมชนท้องถิ่นพัฒนา.

สถาบันชุมชนท้องถิ่นพัฒนา. (2557). แนวทางการปฏิบัติงาน เรื่องเงินสนับสนุนโครงการพัฒนาที่ขับเคลื่อนโดยชุมชน. โครงการสนับสนุนชุมชนท้องถิ่นเพื่อฟื้นฟูชายแดนภาคใต้.

สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน (องค์การมหาชน). (2559). บทเรียนการจัดทำแผนพัฒนาชุมชนระดับตำบล/จังหวัด และการบูรณาการแผนพัฒนาชุมชนกับหน่วยงาน/ภาคี (ฉบับปรับปรุงเพิ่มเติม, พฤษภาคม 2559). 73 น.

สมจินตนา คุ้มภัย. (2559). ปัจจัยที่มีผลต่อการมีส่วนร่วมของชาวชุมชนในองค์การบริหารส่วนตำบลต้นแบบที่บูรณาการแผนชุมชนสู่แผนพัฒนาท้องถิ่นจังหวัดนครศรีธรรมราช. Veridian E-Journal,Silpakorn University (Humanities, Social Sciences and arts), 9(2), 733-748. https://he02.tci-thaijo.org/index.php/Veridian-E-Journal/article/view/66119

สำนักข่าวอิสรา. (2559). เอกซเรย์งบปี 58 เทดับไฟใต้ 2.5 หมื่นล้าน “กลาโหม-กอ.รมน.” เฮได้เพิ่มถ้วนหน้า. http://www.isranews.org/isranews-all-data/item/32087-budget_32087.html

สำนักพัฒนาและส่งเสริมการบริหารราชการจังหวัด. (2562). คู่มือการจัดทำและประสานแผนพัฒนาในระดับพื้นที่.สำนักงานปลัดกระทรวงมหาดไทย. กระทรวงมหาดไทย.

สุรวุฒน์ ช่อไม้ทอง. (2563). องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในกระบวนการสร้างสันติสุขชายแดนใต้. วารสารด้านการบริหารรัฐกิจและการเมือง, 9(1), 133–160. https://so03.tci-thaijo.org/index.php/papojournal/article/view/218299

อภิเชษฐ์ สิงห์แก้ว. (2567). การบูรณาการแผนชุมชนและแผนพัฒนาท้องถิ่น. https://www.nakhonlocal.go.th/datacenter/doc_download/a_240415_105633.pdf

อภิรัฐ บุญศิริ. (2559). วิถีชีวิตของครอบครัวกับผลกระทบจากเหตุการณ์ความไม่สงบชายแดนใต้ : กรณีศึกษาเขตพื้นที่พัฒนาพิเศษเฉพาะกิจชายแดนใต้จังหวัดสงขลา ตั้งแต่ พ.ศ.2547-พ.ศ.2557. วารสารมนุษยศาสตร์สังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ. 11(1). 237-254. https://so02.tci-thaijo.org/index.php/HUSOTSU/article/view/104230

อาคม ใจแก้ว. (2534). การนำนโยบายไปปฏิบัติในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้: ปัจจัยที่ส่งผลกระทบต่อความสำเร็จ. [วิทยานิพนธ์ดุษฎีบัณฑิต]. สถาบันบัณฑิตพัฒนาบริหารศาสตร์. https://repository.nida.ac.th/items/b1b8e267-6e17-4465-9ea2-d206c8c82a24

อาภรณ์ จันทร์สมวงศ์. (2555). เรียนรู้ชุมชน: ร่วมเรียนรู้ ค้นหาทุนและขุมพลัง เพื่อสร้างสรรค์ชุมชน. โครงการสนับสนุนชุมชนท้องถิ่นเพื่อฟื้นฟูชายแดนภาคใต้ (ช.ช.ต.)

Amnesty International Thailand (2567). เสียงจากสามจังหวัดชายแดนใต้: ปากท้อง ประวัติศาสตร์ และบาดแผล. https://www.amnesty.or.th/latest/blog/914/

Local Development Institute: LDI. (2013). Expanding Community Approaches in Conflict Situations in Three Southernmost Provinces in Thailand (ECACS). Project Proposal.

The United Nations University World Institute for Development Economics Research. (2014). Lessons from the National Solidarity Programme in Afghanistan.

https://www.wider.unu.edu/publication/lessons-national-solidarity-programme-afghanistan

USAID. (2010). Performance Monitoring & Evaluation Tips Building A Results Framework. Number 13 2nd Edition Draft.

https://www.ndi.org/sites/default/files/Performance%20Monitoring%20and%20Evaluation%20Tips%20Building%20a%20Results%20Framework.pdf

World Bank Group (2013). Andhra Pradesh Rural Poverty Reduction Project. https://www.projects.worldbank.org/en/projects-operations/project-detail/P071272

World Bank Group. (2013). Randomized Impact Evaluation of Afghanistan's National Solidarity Programme. https://www.documents.worldbank.org/pt/publication/documents-reports/documentdetail/411061468186864557/randomized-impact-evaluation-of-afghanistans-national-solidarity-programme

World Bank. (2012). Designing A Results Framework for Achieving Results: A How-To Guide (45p.). https://documents1.worldbank.org/curated/en/331541563854787772/pdf/Designing-a-Results-Framework-for-Achieving-Results-A-How-to-Guide.pdf

World Bank. (2013). Results Framework and M&E Guidance Note. OPSPQ April 9, 2013

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2024-12-29

How to Cite

โกศลศักดิ์สกุล พ. ., แดเบาะ อ. ., & เจะเฮาะ ฮ. (2024). การติดตามประเมินผลการใช้กระบวนการ “การพัฒนาที่ขับเคลื่อนโดยชุมชนเป็นหลัก (Community-Driven Development: CDD)” ในโครงการสนับสนุนชุมชนท้องถิ่นเพื่อฟื้นฟูชายแดนภาคใต้ ระยะขยาย (ช.ช.ต.). วารสารพัฒนศาสตร์ วิทยาลัยพัฒนศาสตร์ ป๋วย อึ๊งภากรณ์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 7(2 กรกฎาคม - ธันวาคม), 134–159. สืบค้น จาก https://so05.tci-thaijo.org/index.php/gvc-tu/article/view/272722