ปริศนาธรรม (Koan) แก้ปัญหาสังคมไทยยุคเทคโนโลยี

บทคัดย่อ

สังคมของประเทศไทยยุคเทคโนโลยี มีสภาพที่เป็นวิกฤต มีปัญหามากมาย เช่น ปัญหาครอบครัว ปัญหาผู้สูงอายุ ปัญหาเด็กและเยาวชน ปัญหาโสเภณี เป็นต้น เนื่องจากเป็นยุคแห่งวัตถุนิยม บริโภคนิยม ปัญหามาจากความเห็นแก่ตัวเป็นต้นเหตุ จึงแก้ปัญหาเหล่านี้ด้วยหลักธรรมโกอัน

            โกอัน คือ ปริศนาธรรม เป็นหลักธรรมในนิกายเซน ซึ่งเป็นนิกายหนึ่งของพระพุทธศาสนา   โกอันเป็นปริศนาธรรมการแสดงออกแห่งธรรมะอันเป็นสากลที่แท้จริง แสดงเป็นนิทาน เป็นคำสอนที่อาจารย์ตั้งปริศนาถามศิษย์ คำตอบต้องฉับพลัน เป็นการเห็นแจ้งจากจิตเดิมแท้

            โกอัน : koan แสดงเป็นโมเดล ได้ว่า

            K ในโกอานสื่อถึง Keen หมายความว่า ฉลาด มีไหวพริบ เฉียบแหลม ข้ามความสงสัยในตัวตนได้อย่างฉับพลัน ทำให้พบความเป็นอนัตตา

            O ในโกอานสื่อถึง Origin หมายความว่า ต้นกำเนิด จุดกำเนิด จุดเริ่มต้น จุดตั้งต้น บ่อเกิด แหล่งกำเนิด ของเดิม ความหมายเหล่านี้บ่งบอกถึงของความจริงแท้ของจิตเดิมแท้

            A ในโกอานสื่อถึง Arise หมายความว่า เป็นการยกจิตให้สูงขึ้น เพื่อวิเคราะห์ว่าทุกสิ่งในโลกเป็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา คือสอนจิตให้ใช้จิตมองจิตของเรา การมองจะมีผลต่อการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของเรา การยกจิตมองจิตจะทำให้พบจิตเดิมแท้ที่บริสุทธิ์

            N ในโกอานสื่อถึง Natural หมายความว่า เป็นธรรมชาติ โดยธรรมชาติ ตามธรรมชาติ ธรรมดา ตามธรรมดา แต่กำเนิด เป็นปกติ บ่งบอกถึงธรรมชาติแห่งพุทธะ

            Keen บ่งบอกความว่าง ความไม่มีแก่นสาร Origin บ่งบอกจิตเดิมแท้ที่บริสุทธิ์ Arise บ่งบอกถึงไตรลักษณ์ ทุกอย่างเป็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา และNatural บ่งบอก อิทัปปัจจยตาหรือ ปฏิจจสมุปบาท เป็นหลักธรรมที่อธิบายถึงการเกิดขึ้นพร้อมแห่งธรรมทั้งหลายเพราะอาศัยกันและกัน, การที่สิ่งทั้งหลายอาศัยกันและกันจึงเกิดมีขึ้น หลักธรรมเหล่านี้มุ่งเน้นให้ปล่อยวางจากการยึดมั่น    ถือมั่น การคลายความยึดมั่นถือมั่นและมองเห็นทุกสิ่งเป็นไปตามเหตุปัจจัย เป็นไปตามธรรมชาติ ทุกๆอย่างอิงอาศัยกันเป็นปัจจัยต่อกัน การคิดดี พูดดี ทำดี ก็ย่อมส่งผลให้เกิดผลดี การยึดมั่นในวัตถุที่เรียกกันว่าวัตถุนิยมในปัจจุบันที่เจริญไปด้วยเทคโนโลยี ย่อมก่อทุกข์เกิดเป็นปัญหาต่างๆ มีความอยากเป็นเหตุให้เกิดพฤติกรรมเห็นแก่ตัว ส่งผลกระทบเป็นปัญหาต่อตนเอง สังคม ประเทศชาติและโลก