พระพุทธศาสนากับอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมของไทยทรงดำภาคกลาง

ผู้แต่ง

  • ดร.คลฑรรน์รัตน์ ดิษบรรจง

คำสำคัญ:

พระพุทธศาสนา, อัตลักษณ์ทางวัฒนธรรม, ไทยทรงดำ

บทคัดย่อ

ไทยทรงดำเป็นกลุ่มชาติพันธุ์ที่มีอัตลักษณ์อันโดดเด่นในเรื่อง  ความเชื่อ  วิถีชีวิต  พิธีกรรมและประเพณี  สิ่งเหล่านี้มีรากฐานมาจากความเชื่อเกี่ยวกับผีบรรพบุรุษและแถน

          ด้วยระยะเวลาที่ชาวไทยทรงดำเข้ามาอยู่ในประเทศไทยและนับถือพระพุทธศาสนา  ทำให้ความเชื่อ  วิถีชีวิต  พิธีกรรมและประเพณีมีการปรับเปลี่ยนไปในขั้นตอนของการปฏิบัติ  มีความเชื่อเรื่องกฎแห่งกรรม  มีการประพฤติปฏิบัติตามแนวคำสอนของพระพุทธศาสนาเช่นเดียวกับพุทธศาสนิกชนชาวไทยทั่วไป  แต่ก็ยังคงให้การนับถือแถนและผีบรรพบุรุษควบคู่กันไป  โดยเฉพาะอย่างยิ่ง  การเซ่นไหว้ผีบรรพบุรุษ  เพราะเป็นการแสดงออกถึงความกตัญญูกตเวที  ซึ่งนำไปสู่คุณธรรมในข้ออื่น ๆ  เช่น  สังคหวัตถุ 4  พรหมวิหาร 4  อปริ-หานิยธรรม 7  สาราณียธรรม 6  หลักพลีกรรม 5  ทิศ 6  มงคล 38  หลักมัชฌิมาปฏิปทา  หลักสันโดษ  หลักไตรลักษณ์  หิริโอตตัปปะ  ความซื่อสัตย์  ความอดทนอดกลั้น  ความสามัคคี  ความอ่อนน้อมถ่อมตน  ความมีระเบียบวินัย  ความสำรวม  ความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่  ความเสียสละ  ความเมตตาอารี  และการพึ่งตนเอง

References

กานต์ทิตา สี่หมากสุก. (2558). วิเคราะห์ปัจจัยการดำรงอยู่และการเปลี่ยนแปลงความเชื่อในพิธีกรรมของไทยทรงดำ : กรณีศึกษาเขตตำบลหนองปรง อำเภอเขาย้อย จังหวัดเพชรบุรี. ดุษฎีนิพนธ์ หลักสูตรปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาไทยศึกษา คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา.
ดำรงราชานุภาพ,สมเด็จเจ้าพระยา. (2507).ประวัติการของจอมพลและมหาอำมาตย์เอกเจ้าพระยาสุรศักดิ์มนตรี (เจิม แสง-ชูโต). กรุงเทพฯ : แพร่วิทยา.
บุญมี ปาริชาติธนกุล. (2546) ความเชื่อเรื่องผีในพิธีกรรมของชาวไทยโซ่งบ้านไผ่หูช้าง อำเภอบางเลน จังหวัดนครปฐม. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาวิชาไทยศึกษา, บัณฑิตวิทยาลัย, มหาวิทยาลัยรามคำแหง..
บุปผา บุญทิพย์. (2543). คติชาวบ้าน. พิมพ์ครั้งที่ 9. กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยรามคำแหง,
พระราชพงศาวดารกรุงธนบุรี. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์โฆษิต. 2551.
พระธรรมปิฎก (ป. อ. ปยุตฺโต). การศึกษาเพื่ออารยธรรมที่ยั่งยืน. กรุงเทพฯ : มูลนิธิพุทธธรรม, 2539.
พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลศัพท์. พิมพ์ครั้งที่ 11. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 2546.
เรณู เหมือนจันทร์เชย. โลกทัศน์ของกลุ่มชาติพันธุ์ในประเทศไทย : ความเชื่อเรื่องผีของไทยโซ่ง. นครปฐม : สำนักงานวิจัยภาษาและวัฒนธรรมเอเชียอาคเนย์ สถาบันวิจัยภาษาและวัฒนธรรมเพื่อพัฒนาชนบท มหาวิทยาลัยมหิดล. 2542.
สมุดราชบุรี. กรุงเทพฯ: สมาคมมิตรภาพญี่ปุ่น-ไทย. 2468.
สุกัญญา จันทะสูน. ภูมิปัญญาชาวบ้านและกระบวนการถ่ายทอด: การศึกษา “พิธีเสนเรือน” ของลาวโซ่ง จังหวัดพิษณุโลก. หลักสูตรปริญญาศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต. สาขาวิชาการศึกษาผู้ใหญ่และการศึกษาต่อเนื่อง ภาควิชาการศึกษานอกโรงเรียน บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร. 2538.
อนุมานราชธน, พระยา. ชาติ-ศาสนา-วัฒนธรรม. กรุงเทพฯ : บรรณาคาร, 2506.
อภิญวัฒน์ โพธิ์สาร. (2552). สารัตถะคติความเชื่อและพิธีกรรมลาวโซ่ง. มหาสารคาม: หจก.อภิชาติการพิมพ์.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2020-06-24