ประสิทธิภาพการบริหารโครงการการจัดที่ดินทำกินให้ชุมชนตามนโยบายรัฐบาลในเขตปฏิรูปที่ดิน

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลการบริหารงานโครงการการจัดที่ดินทำกินให้ชุมชนตามนโยบายรัฐบาลในเขตปฏิรูปที่ดิน และเพื่อค้นหาแนวทางการเพิ่มประสิทธิภาพในการบริหารโครงการจัดที่ดินทำกินให้ชุมชนตามนโยบายรัฐบาลในเขตปฏิรูปที่ดิน การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ รวบรวมข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่างที่เป็นเจ้าหน้าที่ ส.ป.ก. ทั้งในระดับนโยบาย และระดับปฏิบัติการ ทั้งส่วนกลางและส่วนภูมิภาค จำนวน 25 ราย โดยวิธีการสนทนากลุ่มย่อย  เป็นการระดมความคิดเห็นของเจ้าหน้าที่ ส.ป.ก. ถึงผลของการบริหารโครงการที่ผ่านมา นำข้อมูลที่ได้มาวิเคราะห์ด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา เพื่ออธิบายปรากฏการณ์อย่างเป็นระบบ ใช้หลักความเป็นเหตุเป็นผลและความสอดคล้องของข้อมูล จากนั้นนำเสนอบทวิเคราะห์ในลักษณะการพรรณนาและอธิบายความ ผลการวิจัย พบว่า โครงการจัดที่ดินทำกินให้ชุมชนตามนโยบายรัฐบาล มีการบริหารงานในรูปแบบคณะกรรมการ ทั้งระดับนโยบาย และระดับปฏิบัติการ ในส่วนของ ส.ป.ก. ทำหน้าที่ในฐานะหน่วยงานที่มีพื้นที่ดำเนินการและจัดที่ดินให้สถาบันเกษตรกร ในกระบวนการทำงานในระดับจังหวัดเห็นว่ามีส่วนร่วมน้อยไปในกระบวนการคัดกรองเกษตรกร ข้อดีของการดำเนินงานคือสามารถจัดที่ดินแปลงว่างให้ผู้ไร้ที่ดินทำกินรายใหม่ได้จริง ข้อด้อยคือการบริหารจัดการที่เป็นปัญหาและข้อควรคำนึงบ้าง เช่น การเตรียมความพร้อมของทั้งเจ้าหน้าที่ และเกษตรกร การคัดกรองเกษตรกร การรวมกลุ่มของเกษตรกร การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน เป็นต้น แนวทางการเพิ่มประสิทธิภาพการบริหารโครงการจัดที่ดินทำกินให้ชุมชนตามนโยบายรัฐบาลผ่าน 2 กลไกหลักคือ กลไกการดำเนินงานผ่านคณะอนุกรรมการ คทช. จังหวัด และ กลไกของ ส.ป.ก.