การวิเคราะห์ผลกระทบล้นไหลเชิงพื้นที่ของการท่องเที่ยว ที่มีต่อการเจริญเติบโตของเศรษฐกิจเมืองในประเทศไทย

ผู้แต่ง

  • อนุพันธุ์ สมบูรณ์วงศ์ คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้
  • พิมพิมล แก้วมณี คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้
  • กฤตวิทย์ อัจฉริยะพานิชกุล คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้

คำสำคัญ:

การท่องเที่ยว, เศรษฐกิจเมือง, ผลกระทบล้นไหลเชิงพื้นที่

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษารูปแบบการกระจายเชิงพื้นที่ และผลกระทบล้นไหล เชิงพื้นที่ของการท่องเที่ยวที่มีต่อการเจริญเติบโตของเศรษฐกิจเมืองในประเทศไทย โดยศึกษาจากข้อมูล ทุติยภูมิรายปี ของ 76 จังหวัดในประเทศไทย ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2549 - 2557 และใช้การวิเคราะห์ อัตสหสัมพันธ์เชิงพื้นที่และแบบจำลองเชิงพื้นที่ของข้อมูลพาแนล ตามกรอบแนวคิดของแบบจำลองการลู่ เข้าแบบมีเงื่อนไข ผลการศึกษารูปแบบการกระจายเชิงพื้นที่ พบว่า นักท่องเที่ยวมีรูปแบบการท่องเที่ยว แบบสุ่มจังหวัด แต่เริ่มมีการท่องเที่ยวเป็นแบบกลุ่มจังหวัดมากขึ้นเล็กน้อย ตั้งแต่ปี พ.ศ.2554 และมี แนวโน้มการท่องเที่ยวเป็นแบบกลุ่มจังหวัดเพิ่มมากขึ้นทุกปี ส่วนการศึกษาผลกระทบของการท่องเที่ยวที่ มีต่อการเจริญเติบโตของเศรษฐกิจเมือง พบว่า นอกจากการท่องเที่ยวจะสามารถกระตุ้นการเจริญเติบโต ทางเศรษฐกิจภายในจังหวัดให้เพิ่มสูงขึ้นได้ แล้วการท่องเที่ยวของจังหวัดหนึ่งยังช่วยให้การเจริญเติบโต ทางเศรษฐกิจของจังหวัดที่อยู่ใกล้เคียงเพิ่มสูงขึ้นได้ ผ่านผลกระทบล้นไหลเชิงพื้นที่ของการท่องเที่ยวโดย ปราศจากการลดช่องว่างทางเศรษฐกิจของแต่ละจังหวัด

References

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2557, พฤษภาคม). ผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ. สืบค้น 20 พฤษภาคม 2557, จาก http://www.nesdb.go.th/Default.aspx?tabid=95

สำนักเศรษฐกิจการท่องเที่ยวและกีฬา กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา. (2559, มกราคม). รายงานภาวะเศรษฐกิจท่องเที่ยว. สืบค้น 5 มกราคม 2559, จาก http://www.mots.go.th/ewt_dl_link.php?nid=7622

อัครพงษ์ อั้นทอง. (2557). การตรวจสอบสมมติฐาน Tourism-led Growth: กรณีศึกษาประเทศไทย. วารสารเศรษฐศาสตร์ประยุกต์, 21(2), 30-51.

อารยะ ปรีชาเมตตา. (2550). การศึกษาเชิงประจักษ์ว่าด้วยทฤษฎีภูมิศาสตร์เศรษฐกิจใหม่: กรณีของประเทศไทย. วารสารศรษฐศาสตร์ธรรมศาสตร์, 25(3), 102-141.

อารยะ ปรีชาเมตตา. (2554). การยกระดับขีดความสามารถและนัยต่อการขยายตัวของอุตสาหกรรมในระดับจังหวัด: กรณีศึกษาอุตสาหกรรมยานยนต์และอิเล็กทรอนิกส์ (รายงานผลการวิจัย). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

Anselin, L. (1995). Local indicators of spatial association – LISA. Geographical Analysis, 27, 93-115.

Barro, R. J. & Sala-i-Martin, X. X. (1992). Convergence. Journal of Political Economy 100, 223-251.

Bennett, R. J. (1980). The geography of public finance: welfare under fiscal federalism and local government finance. London: Methuen.

Bivand, R. & Szymanski, S. (1997). Spatial dependence through local yardstick competition: theory and testing. Economics Letters, 55, 257-265.

Brida, J. G. & Risso, W. A. (2010). Tourism as a determinant of long-run economic growth. Journal of Policy Research in Tourism, Leisure & Events, 2(1), 14-28.

Brian Archer. (1984b). Tourism and the british economy. Rivista Internazionale di Scienze Economoche e Commerciali, 31(7), 597-613.

Case, A. C., Rosen, H. S., & Hines, J. R. (1993). Budget spillovers and fiscal policy interdependence: evidence from the States. Journal of Public Economics, 52, 285-307.

Duranton, G. (2007). Urban evolutions: The fast, the slow, and the still. American Economic Review, 97(1), 197-221.

Elhorst J. P. (2010). Spatial panel data models. In: Fischer M., Getis A (eds) Handbook of applied spatial analysis. Springer, Berlin, Heidelberg, 377-407.

Glaeser, E. L., Kallal, H. D., Scheinkman, J. A., & Shleifer, A. (1992). Growth in cities. Journal of Political Economy, 100(6), 1126-1152.

Grossman, G., Helpman, E. (1991). Quality ladders in the theory of growth. Review of Economic Studies, 58(1), 43-61.

Inman, R. P. & Rubinfeld, D. L. (1996). Designing tax policy in federalist economies: An overview. Journal of Public Economics, 60(3), 307-334.

Kehoe, T. J. (1996). Social accounting matrices and applied general equilibrium models. Applied Economics and Public Policy, 59-87.

King, D.N. (1984). Fiscal tiers: The economics of multi-level government. London: George Allen and Unwin.

Kittiprapas, S. & McCann, P. (1999). Industrial location behavior and regional restructuring within the ‘Fifth’ tiger economy: Evidence from the Thai electronics industry. Applied Economics, 31(1), 37-51.

Lundberg, J. (2001). A spatial interaction model of benefit spillovers from locally provided public services. (Working Paper 35) Finland: Umea University.

Ma, T., Hong, T.,& Zhang, H. (2015). Tourism spatial spillover effects and urban economic growth. Journal of Business Research, 68, 74–80.

Mayer, M., Mueller, M., Woltering, M., Arnegger, J., & Job, H. (2010). The economic impact of tourism in six German national parks. Landscape and Urban Planning, 97(2), 73-82.

Musgrave, R. & Musgrave, P. (1986). Public finance in theory and Practice (4th ed.). New York: McGraw-Hill.

Oates, W. E. (1972). Fiscal federalism. New York: Harcourt Brace Jovanovich.

Potipiti, T. (2009). Output convergence among provinces in Thailand. Thammasat Economic Journal, 27(4), 1-21.

Rossi-Hansberg, E. & Wright, M. (2007). Urban structure and growth. Review of Economic Studies, 74(2), 597-624.

Rossouw, R. & Saayman, M. (2011). Assimilation of tourism satellite accounts and applied general equilibrium models to inform tourism policy analysis. Tourism Economics, 17(4), 753-783.

Sahli, M. & Nowak, J. J. (2007). Dose inbound tourism benefit developing countries? A trade theoretic approach. Journal of Travel Research, 45(4), 426-434.

Solow & Robert M. (1956). A contribution to the theory of economic growth. Quarterly Journal of Economics, 70, 65-94.

Tobler, W. (1970). A computer movie simulating urban growth in the Detroit region. Economic Geography, 46(2), 234-240.

Wattanakuljarus, A. & Coxhead, I. (2008). Is tourism-based development good for the poor? A general equilibrium analysis for Thailand. Journal of Policy Modeling, 30(6), 929-955.

Wildasin & David E. (1986). Urban public finance. London: Harwood Academic. World Economic Forum. (2017, January). The travel & tourism competitiveness report 2017. Retrieved January 5th, 2017, from http://reports.weforum.org/travel-and-tourism-competitiveness-report-2017/

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2020-06-10