การศึกษาเชิงวิเคราะห์คติความเชื่อของชาวอีสานที่มีต่อประเพณีบุญผะเหวด : ศึกษาเฉพาะกรณีจังหวัดร้อยเอ็ด

บทคัดย่อ

การศึกษาวิจัยนี้ มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาคติความเชื่อ รูปแบบ และขั้นตอนการดำเนินงานประเพณีบุญผะเหวดร้อยเอ็ด และผลกระทบของงานประเพณีบุญผะเหวดที่มีต่อชุมชนเขตเทศบาลเมืองร้อยเอ็ด  ในการดำเนินการวิจัยในครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ จากเอกสารและสัมภาษณ์จากผู้เกี่ยวข้องกับประเพณีบุญผะเหวดร้อยเอ็ดในเขตพื้นที่  ที่ได้มีการจัดงานประเพณีนี้  แล้วนำมาศึกษาวิเคราะห์ ผลจากการวิจัยพบว่า ประเพณีงานบุญผะเหวดของจังหวัดร้อยเอ็ด เป็นการแสดงออกของประชาชนในด้านต่าง ๆ  ที่เกี่ยวข้องกับพุทธศาสนา เช่น ในด้านความเชื่อที่ปลูกฝังมายาวนานว่า อานิสงส์ต่าง ๆ  ที่เกิดขึ้นจากการปฏิบัติในงานประเพณีนี้  จะทำให้ได้รับความสุขความเจริญ และจะทำให้ได้พบกับความสุขในโลกของอนาคตคือ โลกของพระศรีอาริยเมตไตย ที่จะอุบัติขึ้นเป็นพระพุทธเจ้าองค์ต่อไปจากพระโคดมในภายภาคหน้า และยังเป็นกุศโลบายต่าง ๆ เพื่อที่จะทำให้คนในท้องถิ่นหรือชุมชนนั้น ๆ เกิดความรักใคร่  มีความสามัคคีปรองดองกันในหมู่คณะโดยอาศัยพุทธศาสนาเป็นเครื่องมือในการปลูกฝัง และสร้างวัฒนธรรมประเพณีที่ดีให้แก่ประชาชน  ตามแบบอย่างของพุทธศาสนา  ซึ่งเป็นศาสนาหลักที่ชุมชนในท้องถิ่นให้ความเคารพเลื่อมใสมาช้านานแล้ว ดังนั้น วัตถุประสงค์ต่าง ๆ ของประเพณีบุญผะเหวดร้อยเอ็ดในทุก ๆ ด้าน กล่าวโดยสรุปแล้ว ก็มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ชุมชนในท้องถิ่นเกิดการพัฒนาศักยภาพของประชาชนที่อยู่อาศัยในท้องถิ่นนั้น โดยอาศัยพุทธศาสนาเป็นเครื่องหล่อหลอมและประสานให้กลมกลืนกับวิถีชีวิตในการพัฒนาชุมชนต่อไป