รูปแบบในการพัฒนาสัมมาทิฏฐิตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาท

ผู้แต่ง

  • กฤตพิศิษฏ์ ปูรณภัทร์ธนากุล มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย
  • พระมหามฆวินทร์ ปุริสุตฺตโม บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย

คำสำคัญ:

รูปแบบในการพัฒนา, สัมมาทิฏฐิ, พุทธปรัชญาเถรวาท

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาสัมมาทิฏฐิ 2) เพื่อพัฒนาสัมมาทิฏฐิตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาท 3) เพื่อศึกษารูปแบบในการพัฒนาสัมมาทิฏฐิตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาท 4) เพื่อนำเสนอองค์ความรู้เกี่ยวกับรูปแบบในการพัฒนาสัมมาทิฏฐิตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาท โดยการศึกษาและวิเคราะห์ข้อมูลจากพระไตรปิฎก ตำราและเอกสารที่เกี่ยวข้อง และการสัมภาษณ์เชิงลึก 3 กลุ่ม คือ กลุ่มที่ 1 พระสังฆาธิการ จำนวน 5 รูป กลุ่มที่ 2 นักวิชาการด้านพระพุทธศาสนา จำนวน 5 รูป/คน กลุ่มที่ 3 อุบาสกอุบาสิกาในพระพุทธศาสนา จำนวน 5 คน รวม 15 รูป/คน

ผลจากการวิจัยพบว่า 1) สัมมาทิฏฐิ คือ ความเห็นที่ถูกต้อง และเป็นสิ่งที่มีประโยชน์ นำมาซึ่งความดีงาม และความเจริญรุ่งเรืองเพียงอย่างเดียว สัมมาทิฏฐิชื่อว่า เป็นพื้นฐานแห่งความเกิดขึ้นแห่งความดีงาม หรือกุศลธรรมทั้งหลาย และเป็นบ่อเกิดแห่งธรรมทั้งมวล 2) การพัฒนาสัมมาทิฏฐิตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาท คือความสำคัญกับการสร้างปัจจัยแห่งการเกิดสัมมาทิฏฐิเป็นอย่างมาก สัมมาทิฏฐิจะเกิดขึ้นเองไม่ได้ ถ้าไม่มีเหตุปัจจัยให้เกิด ด้วยเหตุนี้เอง จึงมีหลักธรรมหลายหมวดที่มักจะเริ่มต้นด้วยการแสดงปัจจัยแห่งสัมมาทิฏฐิ 3) รูปแบบในการพัฒนาสัมมาทิฏฐิตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาท เป็นรูปแบบที่มีปรโตโฆสะโยนิโสมนสิการ เป็นเหตุให้เกิดสัมมาทิฏฐิ และอยู่ภายใต้ ศีล สมาธิ ปัญญา 4) องค์ความรู้ใหม่ที่ได้เรียกว่า “WARM MODEL” โดย W = Wisdom หมายถึง พัฒนาการเห็นชอบสรรพสิ่งด้วยปัญญา A = Auspiciousness หมายถึง พัฒนาการเห็นชอบปรารถนาความมงคล R = Real หมายถึง พัฒนาการเห็นชอบตามเป็นจริง M = Middle Path หมายถึง พัฒนาการเห็นชอบยิ่งทางสายกลาง

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

นงเยาว์ หนูไชย ณ กาฬสินธุ์. (2544). การศึกษาเชิงวิเคราะห์แนวคิดเรื่องมิจฉาทิฏฐิในพระพุทธศาสนาเถรวาท. วิทยานิพนธ์ปริญญาพุทธศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

นิตย์ จารุศร. (2547). สารธรรม. กรุงเทพฯ: เหรียญบุญการพิมพ์.

บุษบาภรณ์ สิงหอัศวรัตน์. (2555). การวิเคราะห์สัมมาทิฏฐิในพระพุทธศาสนาเพื่อการพัฒนาชีวิต. ดุษฎีนิพนธ์ปริญญาพุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

ปิ่น มุทุกันต์. (2535). พุทธศาสตร์ (ภาค 2). กรุงเทพฯ: มหามกุฏราชวิทยาลัย.

พระธรรมกิตติวงค์ (ทองดี สุรเตโช). (2548). พจนานุกรมเพื่อการศึกษาพุทธศาสตร์ชุดคำวัด. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์เลี่ยงเชียง.

พระธรรมปิฎก (ป.อ ปยุตฺโต). (2547). ธรรมนูญชีวิต (ฉบับปรับปรุง-เพิ่มเติมใหม่), พิมพ์ครั้งที่ 60. กรุงเทพฯ: สหธรรมิก.

พระธรรมปิฎก(ป.อ. ปยุตฺโต). (2545). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลธรรม. กรุงเทพฯ: สื่อตะวัน.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2549). พุทธธรรมฉบับปรับปรุงและขยายความ, พิมพ์ครั้งที่ 11. กรุงเทพฯ: สหธรรมิก.

พระภาสกร ภูริวัฑฺฒโน (ภาวิไล). (2548). ปฏิจจสมุปบาทสำหรับคนรุ่นใหม่. เชียงใหม่: นันทพันธ์พริ้นติ้ง.

พระมหานรินทร์ สุธรรม. (2545). สมณเพศกับเป้าหมายสูงสุดในพระพุทธศาสนาเถรวาท. วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

พระมหาสมบูรณ์ วุฑฺฒิกโร. (2544). การศึกษาวิเคราะห์บทบาทและความสำคัญของสัมมาทิฏฐิในการพัฒนาชีวิตตาหลักมัชฌิมาปฎิปทาในพระสุตตันตปิฎก. วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

พุทธทาสภิกขุ. (2545). พจนานุกรมธรรมของท่านพุทธทาส. กรุงเทพฯ: ธรรมสภา.

มหามกุฏราชวิทยาลัย. (2534). พระไตรปิฎกและอรรถกถาแปล. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหามกุฏราชวิทยาลัย.

สยาม ใจมาคำ. (2551). การวิเคราะห์สัมมาทิฏฐิในพุทธศาสนาเถรวาท. การค้นคว้าแบบอิสระหลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

อำพล บุดดาสาร และคณะ. (2563). สัมมาทิฏฐิ: มัชฌิมศึกษาเพื่อพัฒนามนุษย์ที่สมบูรณ์. วารสาร มจร บาฬีศึกษาพุทธโฆษปริทรรศน์. 6 (1), 27-39.

อุทิศ จิตเงิน. (2542). แนวคิดการสร้างพลังชุมชนในพุทธปรัชญา. วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

Allan, D. J. (1970). The Philosophy of Aristotle, 2nd Ed. London: Oxford University Press.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-06-14

รูปแบบการอ้างอิง

ปูรณภัทร์ธนากุล ก. ., & ปุริสุตฺตโม พ. . (2025). รูปแบบในการพัฒนาสัมมาทิฏฐิตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาท. วารสารปรัชญาปริทรรศน์, 30(1), 44–57. สืบค้น จาก https://so05.tci-thaijo.org/index.php/phiv/article/view/265630